Γόρτυνος Ιερεμίας: Ο Άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος

1. Στην σειρά των κηρυγμάτων μας για τους αγίους Πατέρες θα σας μιλήσω σήμερα, αγαπητοί μου χριστιανοί, για τον άγιο Ιγνάτιο τον Επίσκοπο Αντιοχείας. Ο άγιος Ιγνάτιος είναι Αποστολικός Πατέρας. Μαζί με τον άγιο Πολύκαρπο τον Επίσκοπο Σμύρνης ήταν και οι δύο μαθητές του αγίου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου. Ακόμη για τον άγιο Ιγνάτιο λέγεται ότι ήταν το παιδί εκείνο, για το οποίο διαβάζουμε στο ιερό Ευαγγέλιο ότι το αγκάλιασε ο Χριστός και το έστησε στο μέσον των μαθητών Του και είπε: «Εάν μη στραφήτε και γένησθε ως τα παιδία, ου μη εισέλθητε εις την Βασιλείαν των ουρανών» (Ματθ. 18,1-3).

Κατά την παράδοση αυτή δηλαδή αξιώθηκε ὁ άγιος Ιγνάτιος από παιδί να κρατηθεί στην αγκαλιά του Χριστού, γι᾽ αυτό και καλείται «θεοφόρος» ή και «θεόφορος», επειδή τον «έφερε» και τον βάστασε στα χέρια Του ο Χριστός. Για τον βίο του αγίου Ιγνατίου δεν γνωρίζουμε πολλά. Έχουμε όμως το μαρτύριό του, και μάλιστα εκείνο το μαρτύριο που γράφτηκε από χριστιανούς που παρακολούθησαν τον μαρτυρικό του θάνατο. Θα σας διηγηθώ, αγαπητοί μου, στο σημερινό μου κήρυγμα το μαρτύριο του αγίου κατά το κείμενο αυτό.

2. Κατά την διήγηση του ιερού αυτού κειμένου ο αυτοκράτορας Τραϊανός υπερηφανεύθηκε για τις λαμπρές του νίκες και επεχείρησε πόλεμο εναντίον των χριστιανών, γιατί φοβόταν την εξάπλωσή τους. Έτσι, διέταξε τούς χριστιανούς να προσκυνήσουν τα είδωλα απειλώντας ότι θα τιμωρήσει σκληρά όσους τολμήσουν να παρακούσουν την διαταγή του. Εκστρατεύοντας ο Τραϊανός κατά της Αρμενίας πέρασε από την Αντιόχεια, όπου άκουσε για την φήμη του Επισκόπου της Ιγνατίου.

Ο άγιος Ιγνάτιος, φοβούμενος μήπως εκσπάσει διωγμός κατά της Εκκλησίας, παρουσιάστηκε ο ίδιος στον Τραϊανό για να μιλήσει μαζί του. Όταν ὁ Τραϊανός αντίκρυσε τον άγιο Ιγνάτιο, ταράχθηκε και του είπε: «Κακοδαίμονα»!… Ο άγιός μας όμως, χριστιανοί μου, πειράχθηκε από την λέξη αυτή, που του είπε ο Τραϊανός, γιατί πίστευε απόλυτα ότι μέσα του έχει τον Χριστό και όχι τον δαίμονα, και γι᾽ αυτό του απήντησε με θάρρος: «Ουδείς θεοφόρον αποκαλεί κακοδαίμονα»!!! Τάχασε ο Τραϊανός από την απάντηση αυτή και σαστισμένος είπε στον Άγιο: «Και ποιος είναι θεοφόρος;». Και θαρρετά πάλι ο άγιος Ιγνάτιος του απήντησε: «Αυτός που έχει τον Χριστό στην καρδιά του».

– «Για ποιο Χριστό μου λες;», τον ρώτησε ο Τραϊανός. – «Για εκείνον πού σταυρώθηκε επί Ποντίου Πιλάτου;». – «Σου λέγω για Εκείνον πού σταύρωσε την αμαρτία μας μαζί με εκείνον που βρήκε την αμαρτία», δηλαδή τον διάβολο, του απάντησε ο άγιος Ιγνάτιος. – «Και αυτόν λοιπόν τον Χριστό, τον Εσταυρωμένο, αυτόν φέρνεις εσύ μέσα σου;», ξαναρώτησε ο Τραϊανός. – «Ναι», απάντησε με τόλμη ο Ιγνάτιος, «γιατί είπε ο Θεός για μας: “Θα κατοικήσω και θα περιπατήσω μέσα τους”» (βλ. Β´ Κορ. 6,16)!

3. Δεν μπορούσε πια ο άπιστος Τραϊανός να συνεχίσει τον διάλογο με τον άγιο, γι᾽ αυτό και έβγαλε την καταδικαστική του απόφαση. Σας λέγω, αγαπητοί μου, σε μετάφραση την απόφαση αυτή: «Ο Ιγνάτιος, που ισχυρίζεται ότι μέσα του έχει τον Χριστό τον Εσταυρωμένο, να δεθεί και να οδηγηθεί στην Ρώμη, για να τον φάνε τα θηρία». Ας προσέξουμε ότι η καταδικαστική αυτή απόφαση του Τραϊανού αναφέρεται ιδιαίτερα στην φράση που του είπε ο άγιος, ότι έχει μέσα του τον Εσταυρωμένο Χριστό. Αλλά, ας πω και το άλλο: Η διαταγή του αυτοκράτορα ήταν να φάνε τον άγιο τα θηρία. Γιατί;

«Εις τέρψιν του δήμου»!…, λέγει στο τέλος της η διαταγή. Δηλαδή για να χαρεί ο κόσμος, που θα βλέπει το θέαμα, τα θηρία να κατασπαράζουν ένα γέροντα!… Βλέπετε, χριστιανοί μου, τι πολιτισμό που είχαν οι ειδωλολάτρες; Ας τον χαίρονται όσοι και σήμερα είναι εραστές της ειδωλολατρίας! Την καταδικαστική αυτή απόφαση ο άγιος την άκουσε με χαρά και ευχαρίστησε μάλιστα τον Θεό για την τιμή που του κάνει να μαρτυρήσει για την αγάπη Του. Με πολλή χαρά πάλι φόρεσε τα δεσμά και αναθέτοντας με δάκρυα την ποίμνη του στον Θεό αρπάχτηκε από τους βαρβάρους στρατιώτες «ώσπερ κριός επίσημος αγέλης καλής ηγούμενος», για να οδηγηθεί στην Ρώμη και να καταφαγωθεί από τα θηρία.

Από την Αντιόχεια, λοιπόν, με συνοδεία στρατιωτών κατέβηκε ο άγιος στην Σελεύκεια και από εκεί άρχισε δια θαλάσσης το ταξίδι του στην Ρώμη. Κατά το ταξίδι του αυτό ο άγιος Ιγνάτιος έγραψε τις περίφημες επιστολές του σε διάφορες Εκκλησίες της Μικράς Ασίας. Τέσσερις επιστολές έγραψε και έστειλε από την Σμύρνη και τρεις από την Τρωάδα. Όταν, τέλος πάντων, έφθασε στην Ρώμη, έγινε δεκτός από τους εκεί χριστιανούς με πολύ σεβασμό καί ενθουσιασμό. Αφού ο άγιος προσευχήθηκε μαζί τους για την ειρήνη των Εκκλησιών, αρπάχθηκε έπειτα από τους στρατιώτες και εξετέθηκε στα θηρία.

Τα θηρία όρμησαν εναντίον του, τον καταξέσκισαν και έφαγαν όλο το άγιό του σώμα. Αυτή άλλωστε ήταν καί ἡ επιθυμία του, που είχε εκφράσει στην προς Ρωμαίους επιστολή του (βλ. κ. 4): Να καταφαγωθεί, να αλεστεί από τα θηρία και να γίνει άρτος Χριστού και να μη μείνει τίποτε από το σώμα του! Έτσι και έγινε, γιατί «επιθυμία δικαίου δεκτή» (Παροιμ. 10,24). Παρέμειναν μόνο τα παχύτερα κόκκαλα από το σώμα του, τα οποία οι χριστιανοί τα συνέλεξαν γρήγορα-γρήγορα, τα περιτύλιξαν σε σεντόνι και τα έφεραν στην Αντιόχεια σαν «θησαυρόν ατίμητον»! Στον Συναξαριστή των Ρώσων αναφέρεται ότι οι λέοντες δεν έφαγαν την καρδιά του αγίου.

Την σεβάστηκαν! Δεν την σεβάστηκαν όμως οι αγριώτεροι από τα θηρία στρατιώτες, οι οποίοι την έσχισαν. Αλλά κατεπλάγησαν όταν είδαν σ᾽ αυτήν γραμμένες τις λέξεις ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ! Ο Ιγνάτιος είχε στην καρδιά του τον Χριστό. Δεν μιλούσε μόνο για τον Χριστό, αλλά και τον αγαπούσε καρδιακά. Γι᾽ αυτό και ο ίδιος έγραφε: «Μη λαλείτε Κύριον Ιησούν, κόσμον δε επιθυμείτε… Ουκ έστιν εν εμοί πυρ φιλόϋλον»(Ρωμ. 7,1-2)! Ο μαρτυρικός θάνατος του αγίου ύγινε περί το 110 μ.Χ., την 20η Δεκεμβρίου κατά το δικό μας ημερολόγιο. Τότε η Εκκλησία μας εορτάζει την μνήμη του. Αλλά θα συνεχίσουμε ομιλούντες για την θεολογία του αγίου σε άλλο μας και σε άλλο μας κήρυγμα.