ΗΠΑ: Με εικόνες που θύμιζαν άλλες εποχές και με μια σημειολογία που δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών, οι Ηνωμένες Πολιτείες προχώρησαν χθες στην επίσημη τοποθέτηση της πινακίδας «Υπουργείο Πολέμου» στο κεντρικό κτίριο του Πενταγώνου.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Η αλλαγή, η οποία έγινε γνωστή επισήμως μέσω του Λευκού Οίκου και των καναλιών ενημέρωσης του Υπουργείου Άμυνας, σηματοδοτεί τη μετάβαση σε μια πιο επιθετική στρατηγική προσέγγιση απέναντι στις διεθνείς προκλήσεις. Η κυβέρνηση Τραμπ επιδιώκει μια σαφή επιστροφή στη γλώσσα και το δόγμα των πρώτων δεκαετιών της αμερικανικής ιστορίας, τότε που το αμερικανικό κράτος όριζε ρητά τον σκοπό του: να πολεμά και να κερδίζει.
Η συμβολική στιγμή καταγράφηκε σε βίντεο: ο υπουργός Πολέμου, Πιτ Χέγκσεθ, κρατώντας κατσαβίδι, βιδώνει την επιγραφή στην κεντρική είσοδο. «Καλωσορίσατε στο Υπουργείο Πολέμου», αναφέρει ο τίτλος στο σύντομο βίντεο που αναρτήθηκε στο X, ενώ ο Χέγκσεθ δηλώνει:
«Όποιος μπαίνει από αυτή την πόρτα πρέπει να γνωρίζει ότι αυτό δεν είναι απλώς στα χαρτιά. Δεν είναι ένας τίτλος. Είναι ακριβώς αυτό που είμαστε».
Η αλλαγή ονόματος και ο συμβολισμός της
Ο Χέγκσεθ υποστήριξε ότι το νέο όνομα επανασυνδέει την αμερικανική στρατιωτική δομή με τις ρίζες της. Ανέφερε χαρακτηριστικά την εποχή του Χένρι Νόξ και του Τζορτζ Ουάσινγκτον, όταν οι νεογέννητες ΗΠΑ υπερασπίζονταν την ύπαρξή τους μέσα σε έναν επικίνδυνο κόσμο.
Η έμφαση στην «αποστολή νίκης» είναι πλέον το επίκεντρο. Το Υπουργείο Πολέμου, όπως επεσήμανε ο Χέγκσεθ, θα εστιάζει αποκλειστικά στο πώς θα κερδίζονται οι πόλεμοι στους οποίους εμπλέκονται οι ένοπλες δυνάμεις. Όχι διοικητικά, όχι θεωρητικά, όχι διαχειριστικά. Αλλά επιχειρησιακά, αποφασιστικά και στρατηγικά.
Την ίδια στιγμή, στρατιωτικοί αναλυτές που σχολιάζουν την αλλαγή υπογραμμίζουν ότι αυτή η «επιστροφή» μπορεί να επηρεάσει την αμερικανική στάση απέναντι σε γεωπολιτικές κρίσεις όπως η Μέση Ανατολή, η Νότια Κίνα, το Αιγαίο και η Βαλτική. Στη συζήτηση αυτή παρεμβαίνουν και στελέχη της CIA, επισημαίνοντας ότι η γλώσσα μέσω της οποίας ορίζεται η άμυνα ενός κράτους συχνά καθρεφτίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται την ισχύ του.
Sec. Hegseth unveils Department of War sign. pic.twitter.com/TLv31SeGbt
— Open Source Intel (@Osint613) November 14, 2025
Η στάση Τραμπ – Μήνυμα δύναμης προς συμμάχους και αντιπάλους
Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος υπέγραψε το εκτελεστικό διάταγμα τον Σεπτέμβριο, χαρακτήρισε την ονομασία «μήνυμα νίκης». «Είναι ένα πολύ πιο ισχυρό μήνυμα από όσο καταλαβαίνει κάποιος», είπε από το Οβάλ Γραφείο. Η φρασεολογία του Τραμπ ταιριάζει με τη γενικότερη στρατηγική του για έναν στρατό που «δεν πηγαίνει για να σταθεροποιήσει, αλλά για να νικήσει».
Η αλλαγή γίνεται, πάντως, σε μια περίοδο όπου το Κογκρέσο έχει την πλήρη συνταγματική αρμοδιότητα να εγκρίνει ή να απορρίψει την οριστική μετονομασία. Το ότι ο Αμερικανός πρόεδρος απευθύνεται στο Κογκρέσο για επικύρωση δείχνει ότι η αλλαγή δεν είναι μια στιγμιαία πράξη, αλλά μια συνολική στροφή της πολιτικής άμυνας.
Μια ιστορική αναδρομή – και μια επιστροφή με βάρος
Το αρχικό Υπουργείο Πολέμου ιδρύθηκε το 1789. Αποτελούσε την καρδιά του αμερικανικού κράτους στα χρόνια της διαμόρφωσης της νέας δημοκρατίας. Μετονομάστηκε σε Υπουργείο Άμυνας το 1947 από τον Χάρι Τρούμαν, μέσα στο κλίμα της παγκόσμιας ελπίδας για τερματισμό των πολέμων μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η σημερινή επαναφορά του όρου «War Department» αποτελεί μια καθαρή ιδεολογική επιλογή: η Αμερική δεν θέλει πλέον να αποφεύγει να ονομάζει τον πόλεμο με το όνομά του. Αντίθετα, τοποθετεί την έννοια αυτή στο κέντρο του δόγματός της. Για ορισμένους, αυτό σημαίνει προετοιμασία για πιθανές συγκρούσεις. Για άλλους, αποτελεί μήνυμα αποτροπής.
Πώς ερμηνεύεται διεθνώς η κίνηση των ΗΠΑ
Σε κύκλους του ΝΑΤΟ οι αντιδράσεις ήταν μεικτές. Κάποιοι αξιωματούχοι εκτίμησαν ότι η σαφής διατύπωση της αμερικανικής αποστολής μπορεί να ενισχύσει την αποτρεπτική ισχύ της Δύσης. Άλλοι θεωρούν ότι η ονομασία μπορεί να δημιουργήσει υπερβολική ένταση σε ήδη ασταθείς περιοχές.
Στρατιωτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η επαναφορά της λέξης «πόλεμος» αντικατοπτρίζει την πεποίθηση πως οι ΗΠΑ έχουν εισέλθει σε μια εποχή «διαρκούς ανταγωνισμού», με αντίπαλες δυνάμεις όπως η Κίνα, η Ρωσία και περιφερειακοί δρώντες που αμφισβητούν την αμερικανική πρωτοκαθεδρία.
Μια κίνηση που θα συζητηθεί
Σε κάθε περίπτωση, η τοποθέτηση της νέας πινακίδας στο Πεντάγωνο δεν είναι απλώς διαδικαστική ή συμβολική. Πρόκειται για μία από τις πιο σημαντικές αλλαγές στη στρατιωτική ταυτότητα της Αμερικής τις τελευταίες δεκαετίες.
Όπως είπε ο Χέγκσεθ:
«Από σήμερα, όποιος μπαίνει σε αυτό το κτίριο ξέρει ποιοι είμαστε. Και ποια είναι η αποστολή μας».
Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο. Και η διεθνής κοινότητα έχει ήδη αρχίσει να το ερμηνεύει.
