Μείωση της θνησιμότητας σε παιδιά κάτω των πέντε ετών έχει επιτευχθεί τα τελευταία 20 χρόνια, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε η UNICEF στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Δέσμευση για την Παιδική Επιβίωση: Η Ανανέωση μιας Υπόσχεσης».
Η πρωτοβουλία ξεκίνησε μετά τη συνάντηση υψηλού επιπέδου «Πρόσκληση σε Δράση για την Παιδική Επιβίωση» που έγινε τον Ιούνιο του 2012 από τις κυβερνήσεις της Αιθιοπίας, της Ινδίας και των Ηνωμένων Πολιτειών, σε συνεργασία με τη UNICEF. Πάνω από 100 χώρες υποστηρίζουν ήδη τους στόχους της πρωτοβουλίας αυτής, εντείνοντας τις προσπάθειες για τη μείωση των θανάτων των παιδιών κάτω των πέντε ετών σε όλες τις χώρες σε 20 ή και λιγότερους ανά 1.000 ζώντα νεογνά, μέχρι το 2035.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, έχει καταγραφεί μείωση των θανάτων παιδιών κάτω των πέντε ετών από σχεδόν 12 εκατομμύρια το 1990 σε 6,9 εκατ. το 2011. Περίπου 14.000 λιγότερα παιδιά έχασαν τη ζωή τους κάθε ημέρα το 2011 σε σχέση με το 1990. Τα παγκόσμια ποσοστά της κάτω των πέντε ετών θνησιμότητας έχουν μειωθεί κατά 41%, από 87 θανάτους ανά 1.000 ζώντα νεογνά το 1990 σε 51 ανά 1.000 το 2011.
Τα οφέλη είναι ευρύτατα και εκτεταμένα: Όλες οι περιοχές του κόσμου έχουν βιώσει αξιοσημείωτες μειώσεις στη θνησιμότητα κάτω των πέντε ετών από το 1990. Η υποσαχάρια Αφρική, αν και υστερεί σε σχέση με τις άλλες περιοχές, έχει επίσης καταγράψει μια κατά 39% μείωση στη θνησιμότητα κάτω των πέντε ετών.
Η παγκόσμια κοινότητα έχει επίσης κάνει σημαντικά βήματα στην αντιμετώπιση ορισμένων εκ των κυριότερων αιτιών θανάτου των παιδιών. Οι θάνατοι από ιλαρά έχουν μειωθεί κάθετα και όσον αφορά την πολιομυελίτιδα, η οποία πεισματικά ανθίσταται στην εξάλειψή της, τα κρούσματά της έχουν πέσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Πέραν της προόδου που έχει επιτευχθεί, όμως, παραμένουν εκκρεμότητες. Ενώ οι τελευταίες δεκαετίες έχουν φέρει αξιόλογες προόδους που έχουν σώσει εκατομμύρια ζωές, σχεδόν 19.000 παιδιά κάτω των πέντε ετών εξακολουθούν να πεθαίνουν κάθε μέρα, κυρίως από ασθένειες που μπορούν να προληφθούν ή από τη φτώχεια. Ο τέταρτος Αναπτυξιακός Στόχος της Χιλιετίας, για μείωση κατά τα δύο τρίτα της παγκόσμιας κάτω των πέντε ετών θνησιμότητας μεταξύ 1990 και 2015, διατρέχει σοβαρό κίνδυνο να χάσει την προθεσμία που πλησιάζει.
Ένα ανησυχητικό χάσμα έχει αναδειχθεί στα ποσοστά επιβίωσης των παιδιών μεταξύ περιοχών του κόσμου και στο εσωτερικό των χωρών: Τα παιδιά έχουν διαφορετικές πιθανότητες επιβίωσης από τη μία χώρα στην άλλη αλλά και εντός των ίδιων των χωρών που ζουν. Μπορεί να υπάρχουν μεγάλες διαφοροποιήσεις ανάλογα με το πόσο εύπορες είναι οι οικογένειες, σε σχέση με το αν κατοικούν σε αστικές ή αγροτικές περιοχές, καθώς και με το μορφωτικό επίπεδο των μητέρων. Η υποσαχάρια Αφρική και η Νότια Ασία, αλλά και οι άνθρωποι που βρίσκονται σε πιο μειονεκτική θέση και ζουν στο περιθώριο στο εσωτερικό των χωρών, υστερούν από τον υπόλοιπο κόσμο.
Κάθε δύο μήνες, οι ζωές περίπου 1,2 εκατομμυρίων παιδιών κάτω των πέντε ετών θα μπορούσαν να σωθούν εάν τα εμβόλια, η επαρκής διατροφή και η βασική ιατρική και μητρική φροντίδα που παρέχεται στα περισσότερα παιδιά και μητέρες στις πλούσιες χώρες, ήταν διαθέσιμα και σε αυτά.
