Η Σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου της Λιέγης

Στο Μουσείο Curtius (Musée Curtius), στη Λιέγη (Liège) του Βελγίου, φυλάσσεται μία σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου, περίφημο έργο της λεγόμενης τέχνης Μοζάν (Mosan art).

Η τρίπτυχη σταυροθήκη κατασκευάστηκε από ξύλο βελανιδιάς που καλύφθηκε από έκτυπο επιχρυσωμένο χαλκό. Ο χαλκός χαράχτηκε και εν μέρει επισμαλτώθηκε. Το τρίπτυχο αποδίδεται στον Godefroid de Huy (περ 1100 – περ 1173), Βέλγο χρυσοχόο και επισμαλτωτή, και έχει διαστάσεις 55 Χ 53 εκ. (ανοιχτό).
Στο αέτωμα η μορφή του Χριστού. Στο κεντρικό μέρος δύο άγγελοι κρατούν ένα πλαίσιο που περιέχει τέσσερα μικροτεμάχια Τιμίου Ξύλου που ενώθηκαν σε σχήμα σταυρού. Επιγραφή: Lignu(m) Vit(a)e (= Το Ξύλο της Ζωής). Μεταξύ τους τα μικροτεμάχια του Τιμίου Ξύλου χωρίζονται από μαργαριτάρια. Στο κέντρο του σταυρού πολύτιμος λίθος (αχάτης).

Οι άγγελοι συμβολίζουν, όπως υποδηλώνουν οι επιγραφές, την Veritas (= Αλήθεια) αριστερά και την Κρίση (= Judicium) δεξιά. Πάνω από το πλαίσιο με τα μικροτεμάχια του Τιμίου Ξύλου προτομή τρίτου αγγέλου από σμάλτο με την επιγραφή: Misericordia (= Έλεος). 

Κατωτέρω του κεντρικού πλαισίου και εντός διαφανούς πολύτιμου λίθου (cabochon) μικροτεμάχιο από την κάρα του Ιωάννη του Βαπτιστή και ένα δόντι του Αγίου Βικεντίου. Στη βάση προτομές πέντε αγίων, τρεις από τους οποίους κρατούν βιβλίο. Επιγραφή: Resurrectio sanctorum (= Η Ανάσταση των Αγίων).

Στα πλαϊνά φύλλα του τρίπτυχου, οι προτομές των δώδεκα αποστόλων.

Σύμφωνα με την επικρατέστερη παράδοση, το Τίμιο Ξύλο δωρήθηκε το 1006 στον αυτοκράτορα Ερρίκο Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από τον βασιλιά της Γαλλίας Ροβέρτο Β΄ τον Ευλαβή. Με τη σειρά του ο Ερρίκος Β΄ το αντιδώρησε στη χριστιανική αδελφότητα του Τιμίου Σταυρού της Λιέγης, το ίδιο περίπου διάστημα.