του Κώστα Παπανικολάου
Ο Αλεξέι Ιβάνοβιτς Παντσουλίτζεβ ήταν ο τελευταίος στρατιωτικός ακόλουθος της Ρωσικής Αυτοκρατορικής Πρεσβείας στο Παρίσι.

Συναναστρεφόταν με ανθρώπους της πιο υψηλής αριστοκρατίας της εποχής του. Ξαφνικά, μετά την Επανάσταση του 1917, ο Αλεξέι Ιβάνοβιτς έχασε τα πάντα: τίτλους, αξιώματα, πλούτη.

Ο αείμνηστος καθηγητής Αντώνιος Ταχιάος καταγράφει («Ο ρωσικός κόσμος μου», εκδ. εν Πλώ, Αθήνα 2015, σσ. 172-173) την ακόλουθη συγκλονιστική συζήτηση, που έγινε μαζί με τον Παντσουλίτζεβ και τον μετέπειτα καθηγητή Καρμίρη στο Παρίσι:

«Eκείνο το απόγεμα μας ο Αλεξέι Ιβάνοβιτς διηγόταν με το γλυκό και ευγενικό ύφος του για το Παρίσι των δύο πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα:

-Έμενα στο ξενοδοχείο Meurice και συνανστρεφόμουν τους περισσότερους εστεμμένους της εποχής. Με συνέδεε προσωπική φιλία με βασιλείς, πρίγκηπες και μεγιστάνες.

Μετά την Επανάσταση έμενα στο Παρίσι. Όποια οικογενειακά κειμήλια είχα, όπως και το πολυτελές και βαρύτιμο ξίφος μου, τα χάρισα σε μουσεία.

Έτσι έμεινα γυμνός και από τίτλους και από αυτά που τους συμβολίζουν.

Μείναμε αποσβολωμένοι από το γεγονός ότι τη συγκονιστικότερη προσωπική του τραγωδία τη διηγόταν με τη μεγαλύτερη απλότητα, χωρίς κανένα γογγυσμό, λύπη ή αγανάκτηση.

Ο Καρμίρης δεν συγκρατήθηκε:
-Και πώς αισθανθήκατε όταν χάσατε τα πάντα, δόξα, πλούτη, γνωριμίες κ.λπ.;

Μας κοίταξε ήρεμα και απάντησε:
-Δόξασα τον Θεό, γιατί αφαιρώντας τα, μου έδειξε ποιος είμαι. Αν τα είχα κρατήσει, ίσως πέθαινα χωρίς ποτέ να μάθω τί ήμουν και γιατί γεννήθηκα.

Γύρισε ο Καρμίρης και μου είπε στα ελληνικά:
-Αυτή είναι η μυστική δύναμη της ρωσικής ψυχής!».

Αντί λοιπόν να τσακωνόμαστε με τους Ρώσους για την Ουκρανία, δεν είναι προτιμότερο να αναζητήσουμε εκείνα τα πράγματα που μας ενώνουν στην Ορθόδοξη πίστη, αυτήν την μυστική δύναμη της ρωσικής ψυχής, που χάρισε στους Ρώσους Ορθοδόξους την μεγαλύτερη καρτερία και αυταπάρνηση στις πιο δύσκολες στιγμές, που ανέδειξε εκατομμύρια μάρτυρες και αγίους;