ΠΡΟΣΕΥΧΕΣ: Στις εποχές της ανασφάλειας, της πνευματικής ξηρασίας και των καθημερινών προκλήσεων, ο άνθρωπος αναζητά μια σταθερή πυξίδα· μια δύναμη ανώτερη από τον ίδιο, ικανή να τον στηρίξει, να τον παρηγορήσει και να τον οδηγήσει στην αλήθεια.
Επιμέλεια – Κατερίνα Θεοχάρη – Οδηγός από το vimaorthodoxias.gr
Αυτή η δύναμη είναι ο Θεός, και ο πιο άμεσος δρόμος για να Τον συναντήσει είναι η προσευχή.
Η Εκκλησία μας, μέσα στους αιώνες, μας παρέδωσε πολύτιμους πνευματικούς θησαυρούς: σύντομες αλλά ισχυρές προσευχές προς τον Κύριο Ιησού Χριστό, την Υπεραγία Θεοτόκο και τις αγγελικές δυνάμεις, που έχουν πραγματική δύναμη μόνο όταν λέγονται με μετάνοια, ταπείνωση και πίστη.
Η δύναμη της σύντομης προσευχής
Η προσευχή δεν είναι απλώς μια πράξη λόγων· είναι ένας διάλογος καρδιάς με τον Θεό. Δεν χρειάζονται μεγάλοι και περίτεχνοι λόγοι για να μας ακούσει ο Δημιουργός. Μερικές λέξεις, ειπωμένες με πίστη και ταπείνωση, έχουν περισσότερη δύναμη από χιλιάδες λέξεις ειπωμένες με υπερηφάνεια ή ρουτίνα.
Η σύντομη προσευχή είναι σαν την αναπνοή της ψυχής. Όπως δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς να αναπνέουμε, έτσι και η ψυχή δεν μπορεί να ζήσει χωρίς να προσεύχεται. Οι Πατέρες της Εκκλησίας τονίζουν πως ο άνθρωπος που έχει εντάξει τη σύντομη προσευχή στην καθημερινότητά του, ζει μέσα στην παρουσία του Θεού σε κάθε στιγμή της ημέρας του.
Η ευχή του Ιησού – Η καρδιά της Ορθόδοξης προσευχής
Η πιο γνωστή και πιο βαθιά σύντομη προσευχή είναι η λεγόμενη «Ευχή του Ιησού»:
«Κύριε ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με τὸν ἁμαρτωλόν.»
Αυτή η προσευχή είναι η πεμπτουσία της ορθόδοξης πνευματικής ζωής. Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος την ονομάζει «μονολόγιστη ευχή» και τη θεωρεί πηγή φωτισμού και καθαρισμού της καρδιάς. Η επανάληψή της, όχι μηχανικά αλλά με συναίσθηση της αμαρτωλότητάς μας και της ανάγκης μας για το έλεος του Θεού, οδηγεί σταδιακά τον άνθρωπο στην κατάνυξηκαι στην ένωση με τον Χριστό.
Οι Πατέρες διδάσκουν ότι η ευχή αυτή, επαναλαμβανόμενη συνεχώς, «κατεβάζει τον νου στην καρδιά» και μεταμορφώνει εσωτερικά τον άνθρωπο. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ασκητές του Αγίου Όρους την επαναλαμβάνουν αδιάλειπτα, ημέρα και νύχτα.
Προσευχές προς την Παναγία – Η στοργική Μητέρα όλων
Η Υπεραγία Θεοτόκος είναι η «πλατυτέρα των ουρανών» και η μητέρα όλων των Χριστιανών. Σε κάθε στιγμή δοκιμασίας, σε κάθε πόνο και λύπη, ο πιστός στρέφεται με εμπιστοσύνη σε εκείνη που «έτεκεν τον Σωτήρα των ψυχών μας».
Οι Πατέρες τονίζουν πως καμία προσευχή προς την Παναγία δεν μένει αναπάντητη, γιατί Εκείνη «πρεσβεύει ακαταπαύστως υπέρ του γένους των ανθρώπων». Οι παρακάτω προσευχές είναι απλές αλλά γεμάτες δύναμη:
• «Ὑπεραγία Θεοτόκε, πρέσβευε ὑπέρ ἡμῶν.»
• «Ταῖς πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, Σῶτερ, σῶσον ἡμᾶς.»
Η Εκκλησία μας τιμά ιδιαίτερα την Παναγία μέσα από τους Χαιρετισμούς, την Παράκληση και πλήθος άλλων ύμνων, αλλά ακόμη και μια μικρή προσευχή, ειπωμένη με δάκρυα και πίστη, είναι αρκετή για να κατευνάσει τη θύελλα μέσα μας.
Προσευχές στους Αγγέλους – Οι αόρατοι φύλακες μας
Οι Άγγελοι και οι Αρχάγγελοι είναι πνευματικά όντα, λειτουργικά πνεύματα που διακονούν το σχέδιο του Θεού και προστατεύουν τον άνθρωπο. Σε κάθε πιστό έχει δοθεί ένας φύλακας άγγελος, που τον συνοδεύει σε όλη του τη ζωή.
Η σύντομη προσευχή:
«Πᾶσαι αἱ οὐράνιαι δυνάμεις τῶν ἁγίων Ἀγγέλων καὶ Ἀρχαγγέλων, πρεσβεύσατε ὑπὲρ ἡμῶν.»
είναι επίκληση της βοήθειάς τους στις δυσκολίες και προστασία από τις πνευματικές παγίδες. Ο Άγιος Βασίλειος ο Μέγας αναφέρει πως «κανένα κακό δεν μπορεί να βλάψει τον άνθρωπο που επικαλείται τα ουράνια τάγματα με πίστη».
Προσευχή με μετάνοια – Το κλειδί της σωτηρίας
Καμία προσευχή δεν έχει δύναμη χωρίς μετάνοια. Το να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας και να ζητούμε το έλεος του Θεού είναι η αρχή της πνευματικής αναγέννησης. Η ευχή:
«Ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ, καὶ ἐλέησόν με.»
και το γνωστό χωρίο του ψαλμού:
«Ἐλέησόν με, ὁ Θεός, ἐλέησόν με, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός Σου.»
είναι κραυγές ψυχής που συγκινούν τον Θεό και ανοίγουν τον δρόμο της σωτηρίας. Η μετάνοια δεν είναι μια στιγμή, αλλά μια συνεχής πορεία επιστροφής προς τον Θεό.
Η προσευχή του ληστή – Μάθημα ταπείνωσης
Ακόμη και στην τελευταία στιγμή της ζωής του, ο ληστής πάνω στον σταυρό είπε:
«Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ Σου.» (Λουκ. 23,42)
Αυτή η σύντομη προσευχή ήταν αρκετή για να ακούσει τα λόγια του Χριστού: «Σήμερον μετ’ ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ παραδείσῳ». Η φράση αυτή υπενθυμίζει ότι ποτέ δεν είναι αργά για να επιστρέψουμε στον Θεό. Αρκεί ένα ταπεινό και ειλικρινές «Μνήσθητί μου» για να ανοίξει ο ουρανός.
Η προσευχή στην καθημερινότητα – Μια πράξη αγάπης
Η προσευχή δεν είναι μόνο για τις στιγμές ανάγκης. Είναι καθημερινή πράξη αγάπης προς τον Θεό. Μπορούμε να προσευχόμαστε το πρωί πριν ξεκινήσουμε την ημέρα μας, το βράδυ πριν κοιμηθούμε, αλλά και σιωπηλά μέσα στην ημέρα, στο σπίτι, στη δουλειά, στο δρόμο.
Ακόμη και ένα «Δόξα σοι ὁ Θεός ἡμῶν, δόξα σοι» ή ένα «Μέγα τὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος» αρκεί για να θυμίζει στην ψυχή μας ότι δεν είμαστε μόνοι· ότι ο Θεός είναι παρών σε κάθε στιγμή.
Ο Σταυρός – Η δύναμη και η προστασία μας
Ο Τίμιος Σταυρός είναι το σύμβολο της νίκης κατά του θανάτου και της αμαρτίας. Η επίκληση:
«Σταυρέ τοῦ Χριστοῦ πανσεβάσμιε, σῶσον ἡμᾶς τῇ δυνάμει Σου.»
είναι πηγή δύναμης και προστασίας. Όπως λέει ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, «Ὁ Σταυρός είναι το φυλακτήριο όλου του κόσμου». Κάθε φορά που κάνουμε το σημείο του Σταυρού με πίστη, δηλώνουμε την ταυτότητά μας ως χριστιανοί και επικαλούμαστε τη δύναμη του Θεού.
Η προσευχή ως τρόπος ζωής
Η προσευχή δεν είναι τυπική υποχρέωση ούτε μαγική συνταγή. Είναι τρόπος ζωής, είναι σχέση με τον Θεό. Μέσα από τις σύντομες αλλά βαθιά νοηματικές προσευχές της Εκκλησίας, ο άνθρωπος βρίσκει την ειρήνη της ψυχής, την παρηγοριά στις δοκιμασίες και την ελπίδα στην αιωνιότητα.
Αρκεί να τις λέμε με μετάνοια, πίστη και αγάπη, όχι μόνο με τα χείλη αλλά κυρίως με την καρδιά. Γιατί όπως είπε ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος, «Ἡ προσευχή τοῦ ταπεινοῦ ἀνθρώπου διαπερνᾷ τοὺς οὐρανούς».
✝️ «Ἁγία Τριάς ὁ Θεός, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς.»
✝️ «Παναγία Τριάς, φώτισον ἡμᾶς τί δεῖ ἡμᾶς ποιεῖν καὶ λέγειν.»
✝️ «Απόστολοι τοῦ Χριστοῦ καὶ πάντες Ἅγιοι, πρεσβεύσατε ὑπέρ ἡμῶν.»
-120x86.jpg)
