ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΙΕΡΕΜΙΑ
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΨΑΛΤΗΡΙΟΥ
Ο 5ος Ψαλμός
Ο ΘΕΟΣ ΘΑ ΔΙΚΑΙΩΣΕΙ ΤΟΝ ΔΙΚΑΙΟ
ΚΑΙ ΘΑ ΤΙΜΩΡΗΣΕΙ ΤΟΥΣ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΣ ΤΟΥ
1. Στην σειρά της ερμηνείας του ιερού Ψαλτηρίου, σήμερα, αδελφοί χριστιανοί, θα σας ερμηνεύσω τον 5ο ψαλμό.
Ο ψαλμός αυτός είναι θρηνώδης. Ο ψαλμωδός θρηνεί στην προσευχή του προς τον Θεό για την πολεμική που του εξασκούν κακοί άνθρωποι και Τού λέγει: «Σύνες της κραυγής μου» (στιχ. 2), «πρόσεχε τον στεναγμό μου», όπως το λέει το Εβραικό κείμενο. Ποιοί είναι αυτοί οι κακοί άνθρωποι που στρέφονταν εναντίον του ποιητού του ψαλμού μας δεν γνωρίζουμε, ούτε πάλι φαίνεται από τον ψαλμό τι ακριβώς του έλεγαν. Πάντως ο ψαλμωδός επιτίθεται με βαρειές εκφράσεις εναντίον τους και μάλιστα στρέφεται ιδιαίτερα εναντίον κάποιου τον οποίο ονομάζει «άνδρα αιμάτων και δόλιον» (στιχ. 7).
2. Οι εχθροί του ποιητού μας, κακοί όντες, έλεγαν πολλά συκοφαντικά εναντίον του. Έλεγαν λόγια που του έκαναν ζημιά, γιατί ο λάρυγγάς τους ήταν έτοιμος σαν τάφος να τον καταφάγει και να τον θάψει. Όλο και έλεγαν και μηχανεύονταν δόλια πράγματα εναντίον του (στιχ. 10). «Ταίς γλώσσαις αυτών εδολιούσαν» (στιχ. 10).
3. Στον πόνο του ο ποιητής μας για την εναντίον του πολεμική και για να σωθεί από τα όσα λέγουν και μηχανεύονται κατ᾽ αυτού οι εχθροί του καταφεύγει στον Ναό για να προσφέρει θυσία στον Θεό. Είναι δε πολύ πιστός ο ποιητής μας, γι᾽ αυτό και εισέρχεται με πολλή ευλάβεια και φόβο στον Ναό. Εισερχόμενος λέγει στον Θεό: «Εγώ δε εν τω πλήθει του ελέους σου εισελεύσομαι εις τον οίκον σου προσκυνήσω προς ναόν άγιόν σου εν φόβω σου» (στιχ. 8). Την ώρα που ο ψαλμωδός προσφέρει την θυσία του είναι πρωί: «Το πρωί παραστήσομαί σοι και επόψομαι», λέγει (στιχ. 4).
Όσοι πρόσφεραν τότε θυσία παρατηρούσαν είτε τον ιερέα είτε το θύμα, είτε κοίταζαν γύρω-γύρω, μήπως δούν κανένα ευνοικό σημείο από τον Θεό, που θα ανήγγελε κάποια βοήθεια. Γι᾽ αυτό και ο ποιητής μας λέγει «επόψομαι». Να δω, δηλαδή, κάποιο σημείο.
4. Ο ποιητής, που συνθέτει τον παρόντα ψαλμό και προσφέρει πρωινή θυσία στον Θεό για βοήθειά του, πιστεύει ότι ο Θεός θα τον βοηθήσει. Θα τον βοηθήσει γιατί ο Θεός δεν έχει καμμιά σχέση με τους αμαρτωλούς, όπως είναι οι εχθροί του. Ούτε δέχεται ο Θεός να Τον υπηρετούν οι πονηρευόμενοι και δεν δέχεται πάλι ο Θεός να είναι πλησίον Του οι παράνομοι. «Ουχί Θεός θέλων ανομίαν συ ει, ουδέ παροικήσει σοι πονηρευόμενος, ουδέ διαμενούσι παράνομοι κατέναντι των οφθαλμών σου» (στιχ. 6), λέγει. Όχι μόνον ο Θεός δεν έχει καμμιά σχέση με τους αμαρτωλούς, αλλά αντίθετα τους αποστρέφεται και τους καταστρέφει (στιχ. 6). Επομένως θα καταστρέψει «τους λαλούντας το ψεύδος» (στιχ. 7), αυτούς που έλεγαν τα συκοφαντικά εναντίον του ποιητού. Καί εκείνον τον «άνδρα των αιμάτων και δόλιον», που ήθελε να κάνει μεγαλύτερο κακό στον ψαλμωδό μας, τον «βδελύσσεται ο Κύριος» (στιχ. 7).
5. Στην προσευχή του ο ποιητής, όταν προσφέρει την θυσία στον Θεό, εύχεται την καταδίκη των εχθρών του από τον Θεό και την αποτυχία των κακών τους σχεδίων (στιχ. 11). «Αποπεσάτωσαν», λέγει (στιχ. 11). Να αποτύχουν, δηλαδή, τα σχέδιά τους. Ακόμη περισσότερο παρακαλεί να διώξει ο Θεός μερικούς από τους εχθρούς του, «έξωσον» αυτούς, λέγει στην προσευχή του (στιχ. 11). Να τους διώξει από που; Από το άγιο Θυσιαστήριο μάλλον. Άρα ήταν και ιερείς πολέμιοι του ευσεβούς ποιητού μας. Τώρα ερμηνεύουμε καλύτερα αυτό που είπε προηγουμένως ο ποιητής μας ότι δεν δέχεται ο Θεός να Τον υπηρετούν οι πονηρευόμενοι («ουδέ παροικήσει σοι πονηρευόμενος», στιχ. 5), ούτε πάλι δέχεται ο Θεός να είναι πλησίον Του οι παράνομοι («ουδέ διαμενούσι παράνομοι κατέναντι των οφθαλμών σου», στιχ. 6). Καί οι ιερείς είναι αυτοί που υπηρετούν τον Θεό και είναι πλησίον Του, ως εγγίζοντες τα άγια. Καί σκανδαλισμένος λοιπόν και πληγωμένος ο ποιητής μας από την κακή συμπεριφορά και των ιερέων ακόμη εναντίον του λέγει περί αυτών στην προσευχή του: «Έξωσον αυτούς»!... Διώξε τους, ω Θεέ, από το άγιο θυσιαστήριό Σου!…
6. Ενώ όμως οι ασεβείς συκοφάντες και πολέμιοι του ποιητού μας θα καταστραφούν για την αμαρτωλότητά τους (στιχ. 11), αντίθετα, οι δίκαιοι, όσοι ελπίζουν στον Θεό, όπως ελπίζει ο ψαλμωδός μας, θα αισθανθούν χαρά και αιώνια αγαλλίαση, γιατί ο Θεός θα «κατασκηνώσει εν αυτοίς» (στιχ. 12). Ο Θεός τον δίκαιο άνθρωπο θα τον στεφανώσει με την Χάρη Του, που θα του είναι σαν όπλο εναντίον των εχθρών του. «Συ ευλογήσεις δίκαιον, Κύριε, ως όπλον ευδοκίας (δηλαδή της Χάρης Σου, της ευαρέσκειάς Σου) εστεφάνωσας αυτούς» (στιχ. 13).
Με πολλές ευχές
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
-120x86.jpg)
