ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Σε κρίσιμο σταυροδρόμι βρίσκονται εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι ενόψει των τελικών αποφάσεων της κυβέρνησης για τα αναδρομικά και τις αυξήσεις στις συντάξεις από 1/1/2026.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Οι εξελίξεις αφορούν κυρίως τους παλαιούς συνταξιούχους που έχουν ακόμη προσωπική διαφορά, η οποία λειτουργεί ως εμπόδιο στις πραγματικές αυξήσεις εδώ και τρία χρόνια.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Vimaorthodoxias.gr, η κυβέρνηση εξετάζει τρία βασικά σενάρια για το πώς θα χειριστεί τις προσωπικές διαφορές, με στόχο να δώσει αυξήσεις αλλά και να περιορίσει τη δημοσιονομική πίεση.
Ποιοι συνταξιούχοι χάνουν την αύξηση
Όσοι έχουν υψηλό υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς, δηλαδή άνω των 100 ευρώ, δύσκολα θα δουν αύξηση αν δεν υπάρξει κατάργηση ή κούρεμα. Αν η κυβέρνηση επιλέξει να συνεχίσει τον συμψηφισμό της διαφοράς με την ετήσια αύξηση (όπως έγινε το 2023-2025), τότε πάνω από 650.000 συνταξιούχοι θα μείνουν και το 2026 χωρίς ορατό όφελος.
Όπως δήλωσε ο εργατολόγος Νίκος Παπανίκας στο Vimaorthodoxias.gr, «αν η προσωπική διαφορά παραμείνει ως έχει, μόνο όσοι έχουν υπόλοιπο κάτω των 30 ευρώ θα δουν μικρές αυξήσεις. Οι υπόλοιποι θα συνεχίσουν να περιμένουν».
Αναδρομικά: Ποιοι δικαιούνται και πόσα
Παράλληλα, σε εξέλιξη είναι η καταβολή αναδρομικών για τις επικουρικές συντάξεις και τις κρατήσεις ΕΑΣ σε συγκεκριμένες κατηγορίες συνταξιούχων. Σύμφωνα με την ΗΔΙΚΑ και τον e-ΕΦΚΑ, οι πληρωμές γίνονται σταδιακά, με τα πρώτα ποσά να φτάνουν ακόμη και τα 1.200 ευρώ για συνταξιούχους που είχαν παράνομες κρατήσεις.
Οι δικαιούχοι ανήκουν κυρίως σε:
- Συνταξιούχους ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΛΤΑ)
- Απόστρατους
- Παλαιούς συνταξιούχους Δημοσίου
- Δικαιούχους ΕΤΑΑ και ΤΣΜΕΔΕ με 35+ έτη
Όσοι δεν υπέβαλαν αγωγές μέχρι το 2021, δεν δικαιούνται αναδρομικά για το 11μηνο 2015-2016. Παρά ταύτα, εξετάζεται πολιτική απόφαση για εφάπαξ αποζημίωση στους μη διεκδικήσαντες.
Πίνακας ενδεικτικών ποσών αναδρομικών (ανά κατηγορία):
- Συνταξιούχοι Δημοσίου: 850 – 1.100 €
- Απόστρατοι: 1.000 – 1.300 €
- ΙΚΑ: 380 – 700 €
- ΔΕΗ – ΟΤΕ: 1.200 € και άνω
Τι θα γίνει με την προσωπική διαφορά
Το οικονομικό επιτελείο μελετά σοβαρά τη σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για τους συνταξιούχους με 30+ έτη ασφάλισης. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι αυξήσεις θα υπολογιστούν στο πραγματικό ποσό σύνταξης, χωρίς συμψηφισμό, από το 2026. Για παράδειγμα:
- Σύνταξη 1.020 € + προσωπική διαφορά 80 € → με κατάργηση: νέα σύνταξη 1.100 € και αύξηση 2,5% επί των 1.100 €
Το σενάριο αυτό βρίσκει θετική αποδοχή στους φορείς, καθώς, σύμφωνα με τον Συνήγορο του Πολίτη, το πάγωμα αυξήσεων λόγω προσωπικής διαφοράς έχει δημιουργήσει αδικίες εις βάρος των παλαιών συνταξιούχων.
Οι φορολογικές δηλώσεις των συνταξιούχων
Αναδρομικά ποσά που εισπράχθηκαν το 2024 θα πρέπει να δηλωθούν κανονικά στις φορολογικές δηλώσεις του 2025 με ξεχωριστό έντυπο. Η ΑΑΔΕ έχει ήδη ανοίξει την ειδική εφαρμογή για το έντυπο Ε1-Αναδρομικών, όπου οι συνταξιούχοι πρέπει να αναγράψουν τα ποσά με βάση τα ενημερωτικά σημειώματα του ΕΦΚΑ.
Σημειώνεται ότι οι φόροι υπολογίζονται με βάση την κλίμακα του έτους στο οποίο ανάγονται τα αναδρομικά (συνήθως 2015-2016), και όχι με βάση την τρέχουσα φορολογική κλίμακα.
Η τελική έκβαση για τις αυξήσεις του 2026 θα εξαρτηθεί από τη στάση της κυβέρνησης στο θέμα της προσωπικής διαφοράς. Η πλήρης κατάργησή της ή έστω ένα μεγάλο κούρεμα θα ξεκλειδώσει πραγματικές αυξήσεις, διαφορετικά για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, οι περισσότεροι θα μείνουν χωρίς αύξηση.
Παράλληλα, οι φορολογικές παγίδες στα αναδρομικά απειλούν να ακυρώσουν μεγάλο μέρος των κερδών. Οι συνταξιούχοι καλούνται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις δηλώσεις τους και να συμβουλευτούν εξειδικευμένους φοροτεχνικούς.
Το Vimaorthodoxias.gr παρακολουθεί στενά όλες τις εξελίξεις και θα συνεχίσει να δημοσιεύει αναλυτικούς οδηγούς και δηλώσεις ειδικών για κάθε κατηγορία συνταξιούχου.
10 αναλυτικά παραδείγματα με ποσά αναδρομικών και προβλεπόμενες αυξήσεις σύνταξης για το 2026, ανά κατηγορία και Ταμείο:
🔹 1. Απόστρατος (Ταμείο: ΓΕΣ)
- Τρέχουσα σύνταξη: 1.280 €
- Προσωπική διαφορά: 42 €
- Αναδρομικά ΕΑΣ: 1.200 €
- Αναμενόμενη αύξηση: 2,5% επί 1.280 € = 32 € / μήνα
- Δικαιούται πλήρως και αναδρομικά και αύξηση
🔹 2. Συνταξιούχος ΙΚΑ (πρ. Τεχνίτης, 33 έτη)
- Τρέχουσα σύνταξη: 910 €
- Προσωπική διαφορά: 120 €
- Αναδρομικά: Δεν δικαιούται
- Αύξηση 2026: Καμία, λόγω υψηλής προσωπικής διαφοράς
🔹 3. Συνταξιούχος ΔΕΗ (πρ. ΔΕΚΟ)
- Τρέχουσα σύνταξη: 1.460 €
- Προσωπική διαφορά: 0 €
- Αναδρομικά 11μήνου: 1.300 €
- Αύξηση 2026: 54 € / μήνα
- Κερδίζει πλήρως από όλες τις ρυθμίσεις
🔹 4. Συνταξιούχος ΟΑΕΕ (πρ. έμπορος, 36 έτη)
- Σύνταξη: 875 €
- Προσωπική διαφορά: 88 €
- Αναδρομικά: 520 €
- Αύξηση: Καμία, εκτός αν καταργηθεί η προσωπική διαφορά
🔹 5. Δημόσιος Υπάλληλος (ΤΠΔΥ – ΠΕ καθηγητής)
- Σύνταξη: 1.130 €
- Προσωπική διαφορά: 28 €
- Αναδρομικά: 1.050 €
- Αύξηση: 25–30 € / μήνα
🔹 6. ΙΚΑ (πρ. καθαρίστρια με 30 έτη)
- Σύνταξη: 740 €
- Προσωπική διαφορά: 60 €
- Αναδρομικά: Δεν δικαιούται
- Αύξηση: Καμία, μόνο αν γίνει μερική κατάργηση
🔹 7. Απόστρατος Πολεμικής Αεροπορίας
- Σύνταξη: 1.250 €
- Προσωπική διαφορά: 10 €
- Αναδρομικά: 1.100 €
- Αύξηση 2026: 30 € / μήνα
🔹 8. Συνταξιούχος ΤΣΜΕΔΕ (πρ. μηχανικός)
- Σύνταξη: 1.500 €
- Προσωπική διαφορά: 0 €
- Αναδρομικά: 1.350 €
- Αύξηση 2026: μέγιστη προβλεπόμενη – 54 € / μήνα
🔹 9. Συνταξιούχος ΝΑΤ (ναυτικός, 29 έτη)
- Σύνταξη: 1.080 €
- Προσωπική διαφορά: 85 €
- Αναδρομικά: 800 €
- Αύξηση 2026: Καμία
🔹 10. Δημόσιος (ΥΕ – καθαριστής, 27 έτη)
- Σύνταξη: 820 €
- Προσωπική διαφορά: 35 €
- Αναδρομικά: 670 €
- Αύξηση 2026: 10–15 € / μήνα, αν υπάρξει μερικό κούρεμα
