Φοβάται άραγε ο διάβολος το λιβάνι;

Καθηγουμένου Ι. Μ. Εσφιγμένου Αγίου Όρους Βαρθολομαίου

ΛΙΒΑΝΙ: -Γέροντα, φοβάται ο διάβολος το λιβάνι, όπως λένε;

-Το αν φοβάται ο διάβολος το λιβάνι, τον Σταυρό, τα μυστήρια της Εκκλησίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το περιεχόμενο της καρδιάς του ανθρώπου και την καλή του προαίρεση.

Για παράδειγμα, ο διάβολος δεν φοβάται τον Σταυρό, όταν κάποιος, στο όνομά Του, επιτίθεται σε κάποιον άνθρωπο ή ομάδα ανθρώπων. Τότε το σύμβολο της θυσίας και της ταπεινοφροσύνης μετατρέπεται σε σύμβολο μίσους και αλλοφροσύνης με αρνητικό αντίκτυπο στην πορεία σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους.

Επίσης, ο διάβολος δεν φοβάται το σημείο του Σταυρού, ακόμα και όταν νομίζουμε πως γίνονται θαύματα, όταν δεν υπάρχει μετάνοια και ταπεινοφροσύνη, αλλά πνεύμα υπερηφάνειας και επιδείξεως.

Ο διάβολος δεν φοβάται από την μετάληψη του Σώματος και του Αίματος του Χριστού, όταν αυτός που κοινωνεί δεν έχει καθαρή καρδιά, όταν μισεί τον συνάνθρωπό του, ή όταν δεν είναι ειλικρινής στην εξομολόγηση. Διότι ο άνθρωπος αυτός, ενώ κοινώνησε τον Χριστό, έμεινε χωρίς Χριστό! Διότι τα μυστήρια δεν τελούνται μαγικά, χωρίς την καρδιακή συμμετοχή του ανθρώπου. Γι’ αυτό και λέμε πως όποιος κοινωνεί αμετανόητος, κοινωνεί «εις κρίμα και κατάκριμα».

Το μυστήριο, το θαύμα, θέλει δύο -Θεό και άνθρωπο! Η αγάπη θέλει δύο! Ο Θεός θέλει τον άνθρωπο ελεύθερο, και όχι «ρομποτάκι», καθώς η αγάπη νοείται μόνο στα πλαίσια της ελευθερίας. Τα μυστήρια για να τελούνται χρειάζονται την πλήρως ελεύθερη συμμετοχή του ανθρώπου σε αυτά. Σωματική και καρδιακή συμμετοχή. Ο Χριστός μας έδωσε την εντολή «ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου».

Συνεπώς, όταν η καρδιά μας δεν συμμετέχει και δεν αφήνουμε τον Χριστό να μπει στην ψυχή μας, ο διάβολος δεν φοβάται. Αντιθέτως, χαίρεται, καθώς με την αδιαφορία μας στερηθήκαμε την Θεία Χάρη. Χαίρεται με τον ευτελισμό του μυστηρίου και την αλλοίωσή του.

Ο διάβολος δεν φοβάται, όταν τα κείμενα της Θείας Λειτουργίας διαβάζονται από άτομα που είναι εκτός Εκκλησίας, ενώ παρουσιάζονται ως γνήσιοι υπερασπιστές της, όπως, για παράδειγμα, τους εξωεκκλησιαστικούς καταληψίες κτηρίων της Μονής μας. Δεν επενεργεί η Θεία Χάρις απλά επειδή κάποιος διαβάζει τα κείμενα της Θείας Ευχαριστίας. Για να τελεστεί μυστήριο πρέπει κάποιος να είναι μέλος της Εκκλησίας, του Σώματος του Χριστού, που είναι Αγάπη.

Τα λόγια της Θείας Λειτουργίας δεν έχουν μαγική ενέργεια. Γι’ αυτό τα λειτουργικά κείμενα του Χριστιανισμού μεταφράζονται σε όλες τις γλώσσες, αντίθετα από άλλες θρησκείες, που έχουν «ιερή γλώσσα των γραφών» και δεν διανοούνται να μεταφράσουν.

Όλα στην Εκκλησία έχουν γίνει για τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος για αυτά. «Το Σάββατο έγινε για τον άνθρωπο, και όχι ο άνθρωπος για το Σάββατο», άλλωστε.

Χωρίς την δική μας συμμετοχή, χωρίς την δική μας μετάνοια, χωρίς την καταπολέμηση των παθών μας και την καλλιέργεια αρετών, όλα χάνουν την ουσία τους και καταντούν κενά σύμβολα.

Ο διάβολος όχι μόνο δεν φοβάται τα σύμβολα, αλλά, αντιθέτως, είναι από τα καλύτερα εργαλεία στη φαρέτρα του για να προκαλέσει ζημιές και θηριωδίες. Ας μην του «κάνουμε την χάρη» να επενεργήσει δολίως κατά αυτό το τρόπο και στην δική μας ψυχή!