Τού πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση
Οι Χριστιανοί συχνά προβληματίζονται για πολλά πνευματικά θέματα και ρωτούν τους Γέροντες, για να πάρουν απαντήσεις σύμφωνες με το θέλημα του Θεού.
Αυτό δείχνει ότι εμπιστεύονται την πνευματική τους εμπειρία, η οποία, όπως όλοι γνωρίζουμε, δεν υπάρχει σε όλους τους κληρικούς.
Κάποτε ρώτησε τον άγιο Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη ένα πνευματικό του τέκνο πως πρέπει να είναι η προς τον Θεόν αγάπη των χριστιανών κι εκείνος απάντησε με σαφήνεια, χρησιμοποιώντας και ένα παράδειγμα: «Η αγάπη μας προς τον Θεόν πρέπει να είναι πάρα πολύ μεγάλη και χωρίς να υπάρχει καμία διάσπαση σε άλλα πράγματα. Σού φέρνω σαν παράδειγμα το εξής: Ο άνθρωπος μοιάζει να έχει εντός του μια μπαταρία με ορισμένη ενέργεια. Όταν αυτή την ενέργεια την ξοδεύει σε άλλα διάφορα πράγματα εκτός της αγάπης προς το Θεόν, η ενέργεια που απομένει μέσα του γι᾿ Αυτόν είναι ελάχιστη και ίσως πολλές φορές μηδαμινή. Όταν όμως διαθέτουμε όλη μας την ενέργεια προς τον Θεόν, τότε η αγάπη μας είναι μεγάλη προς Αυτόν».
Βέβαια, οι πολυάσχολοι και πολυμέριμνοι άνθρωποι της εποχής μας δεν συμφωνούν με τον άγιο Πορφύριο. Δεν βάζουν σε προτεραιότητα της ζωής τους την αγάπη προς τον Θεόν, αλλά τις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις και τα μάταια και περιττά έργα. Γι᾿ αυτό και δεν έχουν πνευματική πρόοδο, παρόλη την αγαθότητά τους. Η αγάπη προς τον Θεόν δεν αφήνει τον άνθρωπο να πλανάται εδώ κι εκεί. Το ισχυρό αυτό συναίσθημα εμποδίζει κάθε ανωφελή περισπασμό και ματαιώνει έργα που δεν έχουν διάρκεια και δεν καλύπτουν πρωτίστως πνευματικές ανάγκες.
Ίσως κάποιος να προβληματιστεί για τον τρόπο με το οποίο μπορεί να αγαπήσει το Χριστό. Η απάντηση δεν είναι εύκολη, εάν θελήσουμε να δώσουμε συγκεκριμένη και πρακτική λύση. Θεωρητικά πολλά μπορούμε να πούμε, αλλά δεν πρόκειται να ωφελήσουν ουσιαστικά. Σύμφωνα με τον άγιο Πορφύριο χρειάζονται τρία πράγματα. Το πρώτο είναι να έχει ο άνθρωπος επιθυμία να αγαπήσει το Χριστό και να υψώσει τον εαυτόν του από την καθημερινότητα. Να έχει την ψυχή του ελεύθερη. Το δεύτερο είναι η μελέτη της φύσης και τα μηνύματα που προσφέρει. «Βλέποντας τη φύση, τα δέντρα, τα λουλούδια, τα πουλιά, τις μέλισσες, τα άνθη, τη θάλασσα, τα ψάρια, τα άστρα, το φεγγάρι, τον ήλιο και τα τόσα άλλα υπέροχα δημιουργήματά του, στρέφουμε το νού προς τον Θεό και δοξάζοντάς Τον μέσα απ᾿ αυτά, προσπαθούμε να τα καταλάβουμε πόσο ωραία και θαυμάσια είναι και αγωνιζόμαστε να τα αγαπήσουμε. Όταν τα αγαπήσουμε όλα αυτά, τότε η αγάπη ανεβαίνει προς τον Δημιουργό μας και έτσι πραγματικά και αληθινά Τον αγαπάμε».
Καί τρίτο είναι η αγάπη προς τους συνανθρώπους μας. Δεν νοείται αγάπη του Χριστού και άγρια συμπεριφορά προς τους αδελφούς. Δεν συμβαδίζουν τα δύο αυτά. Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις οδηγείται ο άνθρωπος στη σταθερή αγάπη του Χριστού. Όλα τα άλλα θα ακολουθήσουν, χωρίς ιδιαίτερο κόπο.
Υπάρχει όμως και η ανώτατη βαθμίδα της αγάπης που είναι ο θείος έρως. Πρόκειται για πνευματική κατάσταση, την οποία λίγοι κατακτούν, παρόλο που είναι αποτέλεσμα απλών πράξεων. Χρειάζεται μεγάλη και ακλόνητη πίστη στο Χριστό, ακριβής τήρηση των εντολών και αποτελεσματική αντιμετώπιση των πειρασμών. Μάλιστα οι κόποι και οι θυσίες ενισχύουν την αγάπη και την κάνουν άρρηκτη.