Του π. Αντώνιου Χρήστου, εφημερίου του ιερού ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου, Δικηγορικών Γλυφάδας
Δυστυχώς, προσωπικά εμείς ως παιδιά δεν είχαμε την ευκαιρία να συμμετέχουμε ποτέ ως κατασκηνωτές σε κάποια εκκλησιαστική κατασκήνωση.
Σε κατασκήνωση πήγαμε μόνο μία φορά, σε μία κατασκηνωτική περίοδο, σε «κοσμική» κατασκήνωση του Δήμου Άργους. Όμως ως νέοι ευτυχώς αποκτήσαμε πλούσια κατασκηνωτική εμπειρία, είτε ως φοιτητές, στις νεανικές κατασκηνώσεις της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, τόσο σε θερινές όσο και σε χειμερινές, είτε ως στελέχη, ομαδάρχες και υπαρχηγοί, επί σειράν ετών, στις κατασκηνώσεις της Ι.Μ. Μονεμβασίας και Σπάρτης.
Τα τελευταία χρόνια πλέον σε επιτελική θέση στο Γραφείο Νεότητος της Μητροπόλεως Γλυφάδας Ε., Β., Β. & Β., βοηθάμε στον σχεδιασμό και την εκτέλεση των κατασκηνώσεων, που διαθέτουμε για παιδιά Λυκείου στη νήσο Τήνο. Κλείνουμε την αναφορά μας σχετικά με την εμπειρία μας στις εκκλησιαστικές κατασκηνώσεις με την πρόσφατη συμμετοχή μας στο Α’ Πανελλήνιο Συνέδριο για τις Κατασκηνώσεις, που πραγματοποίησε η Εκκλησία της Ελλάδος, στη Μακρυνίτσα Σερρών, 30/5 έως 2/6, το 2017. Εκεί, με τον πιο επίσημο και περίτρανο τρόπο, διαγγέλθηκε από τα πορίσματα του συνεδρίου αυτό που λέει και ο τίτλος μας, ότι η κατασκήνωση αποτελεί ένα πολύτιμο ποιμαντικό εργαλείο της Εκκλησίας, για τους πιστούς κάθε ηλικίας, από τη νηπιακή ηλικία μέχρι και φοιτητές-μεταλυκειακούς και τώρα τελευταία ακόμη και για όλα τα μέλη οικογενειών, για τους γονείς και τα παιδιά τους, αρκεί βέβαια να είναι όσο το δυνατόν οργανωμένη, με πλούσιο, πολυποίκιλο πρόγραμμα και με κτιριακή επάρκεια στις εγκαταστάσεις της.
Το εύλογο ερώτημα που σίγουρα δημιουργείται, ιδιαιτέρως στο μυαλό ενός γονέα, είναι: Γιατί να στείλω το παιδί μου στην κατασκήνωση; Τι του προσφέρει; Η απάντηση είναι αυτή που είπε και ο Κύριος στο ερώτημα των υποψήφιων Μαθητών Του «…έρχου και ίδε» (Ιω. α’, 47), γιατί μόνο όταν ζήσει κάποιος μπορεί να καταλάβει από πρώτο χέρι τις ωφέλειες που προσφέρει μια εκκλησιαστική κατασκήνωση.
Σε δεύτερο επίπεδο, εννοείται ότι θα προσπαθήσουμε να αναφέρουμε επιγραμματικά μερικά βασικά χαρακτηριστικά-πλεονεκτήματα που προσφέρει η κατασκήνωση, χωρίς βέβαια να τα εξαντλούμε αναλυτικά όλα:
α) Στην κατασκήνωση ζεις εκκλησιαστική ζωή: Εκεί τα παιδιά θα μετέχουν στη Θ. Λειτουργία, θα έχουν την ευκαιρία να εξομολογηθούν (μερικά ίσως και για πρώτη φορά στη ζωή τους), θα ξεκινήσει και θα τελειώσει η μέρα τους με προσευχή, εκεί θα ακούσουν και θα μελετήσουν το αγιογραφικό ανάγνωσμα και άλλα κείμενα ή θα ακούσουν ομιλίες από επισκέπτες όπως ο μητροπολίτης, κάποιος ειδικός σε κάποιο θέμα κ.τ.λ. Πολλά παιδιά, είναι γεγονός, που γυρνούν στην πόλη ή στα χωρία τους, υιοθετούν αυτή την αυξημένη συνειδητή μυστηριακή ζωή, που γνώρισαν στην κατασκήνωση και στην υπόλοιπη ζωή τους και φροντίζουν να ενταχθούν και στα κατηχητικά της ενορίας τους.
β) Στην κατασκήνωση μαθαίνεις να συνυπάρχεις και να είσαι αυτάρκης: Πέρα από το καθαρά πνευματικό κομμάτι, στην κατασκήνωση μαθαίνουν τα παιδιά να συνυπάρχουν και να φροντίζουν τον εαυτό τους (προσωπική υγιεινή) και την ομάδα γενικότερα με τις απαραίτητες συνεργασίες. Εδώ πολλά παιδιά ίσως για πρώτη φορά μαθαίνουν να στρώνουν τα κρεβάτια τους, να φροντίζουν την καθαριότητα του θαλάμου τους, να στρώνουν την τραπεζαρία και να τη μαζεύουν όταν είναι η μέρα τους να έχουν υπηρεσία και άλλα τέτοια απλά, πρακτικά πράγματα, που πολλές φορές η υπερπροστατευτικότητα των γονιών τους τούς στερεί. Μην ξεχνάμε ότι πολλά παιδιά είναι μοναχοπαίδια και για πρώτη φορά μοιράζονται έναν θάλαμο με άλλα παιδιά για όσες μέρες διαρκεί η κατασκήνωση κ.ά.
γ) Ζεις και βιώνεις την πραγματική ψυχαγωγία: Βασική θέση στην κατασκήνωση έχει η ψυχαγωγία, με την κυριολεξία όμως του όρου. Σε μια εποχή που τα παιδιά εξαρτώνται όλο και περισσότερο από τις ηλεκτρικές συσκευές (τηλεόραση, τάμπλετ-υπολογιστή-κινητά-παιχνιδομηχανές), σε ατομικό επίπεδο, μαθαίνουν να παίζουν και να περνούν δημιουργικά τις ώρες τους με ομαδικά παιχνίδια, που φέρνουν κέφι, γέλιο, ξενοιασιά και «απεξάρτηση» από τα παραπάνω που αναφέραμε. Μόνο και μόνο αυτό δείχνει την ωφέλεια της κατασκηνωτικής ζωής. Παιχνίδια όπως αυτό των Σταθμών, του Κρυμμένου Θησαυρού, του Παιχνιδιού του Δάσους κ.ά. μένουν αξέχαστα στα παιδιά και καταλαβαίνουν ότι η ευτυχία βρίσκεται έξω από τις οθόνες μας.
δ) Οι πραγματικές φιλίες που δημιουργούνται: Πραγματικά, στην κατασκήνωση, λόγω της συνεχούς συμβίωσης των παιδιών μεταξύ τους, 24 ώρες το 24ωρο, καταφέρνουν π.χ. μέσα σε μία εβδομάδα να αισθάνονται με κάποιους σαν να γνωρίζονται χρόνια και αυτές οι φιλίες κρατάνε μέχρι τα βαριά γεράματα πολλές φορές. Το ίδιο, σε επίπεδο βέβαια του σεβασμού, ισχύει και στο δέσιμο που αισθάνονται τα παιδιά με τους ιερείς ή τα λαϊκά στελέχη και το προσωπικό που διακονούν την κατασκήνωση.
ε) Ο σεβασμός στο πρόγραμμα: Βασική παράμετρος σε μια επιτυχημένη κατασκήνωση, όπως αναφέραμε και παραπάνω, είναι το πλούσιο πρόγραμμά της και πραγματικά τα παιδιά μαθαίνουν να μπαίνουν σε ένα πρόγραμμα, κάτι ανήκουστο μέχρι την κατασκήνωση, ιδιαίτερα για παιδιά διαζευγμένων γονέων. Τα παιδιά μαθαίνουν να δομούν τη ζωή τους με ωφέλιμες δραστηριότητες, να κόβουν άλλες, επιβλαβείς, ή έστω να τις περιορίζουν, και αυτό ιδιαίτερα μετά την κατασκήνωση είναι πολύ σπουδαία παρακαταθήκη στην άναρχη δομή των σύγχρονων οικογενειών.
στ) Ο σεβασμός σε αξίες όπως η πατρίδα, η προστασία της φύσης κ.τ.λ. Κάποια παιδιά στη κατασκήνωση θα πουν για πρώτη φορά τον εθνικό ύμνο και θα κάνουν έπαρση και υποστολή σημαίας. Αυτό που ονομάζουμε «υγιής φιλοπατρία». Δυστυχώς, στα σχολεία αυτά αρχίζουν και αραιώνουν όλο και περισσότερο. Το ίδιο και η οικολογική συνείδηση, που φυσικά καλλιεργείται και αλλού, αλλά εδώ, επειδή το παιδί ζει στο φυσικό περιβάλλον (αφού οι περισσότερες κατασκηνώσεις βρίσκονται στην επαρχία, σε φυσικά περιβάλλοντα), μαθαίνει από πρώτο χέρι να το σέβεται, να το προστατεύει και να το αγαπά. Κυρίως συνειδητοποιεί ότι είναι δημιούργημα του Θεού η φύση και έχει την ευθύνη ο άνθρωπος, ως Κορωνίδα της Δημιουργίας, να φροντίζει και να εργάζεται στην κτίση και όχι να την εκμεταλλεύεται, με την κακή έννοια, και να την καταστρέφει.
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και άλλα πολλά στοιχεία, αλλά δεν έχουμε άλλο περιθώριο. Δυστυχώς πρέπει να περιοριστούμε στα παραπάνω. Εμείς, κλείνοντας, συνιστούμε σε όλους τους γονείς να εμπιστευτούν τα παιδιά τους στις κατασκηνώσεις της Αρχιεπισκοπής και των κατά τόπων Ιερών Μητροπόλεων και πραγματικά θα βάλουν στην ψυχή των παιδιών τους ΧΡΙΣΤΟ και ΕΛΛΑΔΑ! Τολμήστε το…!
