ΠΑΣΟΚ: Μετωπική επίθεση κατά της Κυβέρνησης εξαπέλυσε το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, ζητώντας την άμεση ανάκληση της τροπολογίας που αλλάζει το νομικό πλαίσιο εκλογής των Μητροπολιτών στην Εκκλησία της Κρήτης.
Ρεπορτάζ : Γιάννης Παπανικολάου – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Το θέμα έχει προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων όχι μόνο στον πολιτικό κόσμο, αλλά κυρίως στους κόλπους της Εκκλησίας της Κρήτης, που κάνει λόγο για αιφνιδιαστική και αναιτιολόγητη παρέμβαση της Πολιτείας σε εσωτερικά της ζητήματα.
Η νέα ρύθμιση, που ενσωματώθηκε στο άρθρο 89 του Νόμου 5195/2025, όπως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Α’ 73/09.05.2025, προκάλεσε άμεσες αντιδράσεις, καθώς ερμηνεύει κατά τρόπο διαφορετικό την παρ. 4 του άρθρου 22 του Ν. 4149/1961, περί Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας Κρήτης. Η Εκκλησία της Μεγαλονήσου βλέπει πίσω από την τροπολογία μια προσπάθεια της Κυβέρνησης να επηρεάσει τη διαδικασία εκλογής νέου Μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη μετά την κένωση της θέσης.
Αιφνιδιασμός και οργή: Χωρίς διαβούλευση η τροπολογία
Όπως καταγγέλλουν τόσο οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ όσο και η ίδια η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης, η ρύθμιση πέρασε χωρίς ενημέρωση, χωρίς διαβούλευση και χωρίς σύμφωνη γνώμη της Εκκλησίας. Η διάταξη, που αφορά τον ορισμό των Βοηθών Επισκόπων και Μητροπολιτών ως «του κλίματος του Οικουμενικού Πατριαρχείου», αλλάζει το ερμηνευτικό πλαίσιο και δυνητικά περιορίζει τα εκκλησιαστικά σώματα της Κρήτης από την πλήρη αυτονομία που τους παρέχει ο ισχύων Καταστατικός Χάρτης.
Ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης, μαζί με τους βουλευτές του κόμματος από την Κρήτη, με επίκαιρη ερώτηση προς την Υπουργό Παιδείας κ. Σοφία Ζαχαράκη, καλούν την Κυβέρνηση να αποσύρει άμεσα τη διάταξη ή να επαναφέρει το προηγούμενο καθεστώς, τονίζοντας ότι πρόκειται για σαφή παρέμβαση στα εσωτερικά της Εκκλησίας και για πράξη που παραβιάζει τη συνταγματική αρχή του διακριτού ρόλου Κράτους και Εκκλησίας.
ΤΙ ΕΙΧΕ ΓΙΝΕΙ ΤΟ 1964
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του vimaorthodoxias.gr , την τροποποίηση εισηγήθηκε ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων, και μάλιστα κατόπιν κυβερνητικών οδηγιών, για πρώτη φορά μετά το 1961 όταν και καταρτίστηκε ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Κρήτης. Η ενέργεια αυτή έχει χαρακτηριστεί από εκκλησιαστικούς κύκλους ως άνευ προηγουμένου παρέμβαση στο αυτοδιοίκητο της Εκκλησίας της Κρήτης, και κρίνεται ιστορικά και θεσμικά ως ιδιαίτερα σοβαρή.
Ασφάλεια Δικαίου και Νομιμότητα: Τα επιχειρήματα της Εκκλησίας
Στη Συνοδική Σύσκεψη της 2ας Ιουλίου στο Ηράκλειο, η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος αποφάσισε την αποστολή εγγράφου διαμαρτυρίας προς τον Πρωθυπουργό, τους αρχηγούς των κομμάτων και τους βουλευτές Κρήτης. Εκφράζει τον έντονο προβληματισμό της για την αναδρομική ισχύ της τροπολογίας, που δημιουργεί νομικά ζητήματα ακόμη και για εκλογές Μητροπολιτών που έχουν ήδη τελεσφορήσει τις τελευταίες δεκαετίες.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι με το ίδιο νομικό πλαίσιο που τώρα αλλάζει μονομερώς, είχαν διενεργηθεί οι εκλογές στη Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου το 1979 και το 1981, καθώς και στη Μητρόπολη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου το 1987. Οι εκλογές αυτές νομιμοποιήθηκαν από το κράτος με την έκδοση των αντίστοιχων Προεδρικών Διαταγμάτων, τα οποία τώρα η νέα διάταξη φαίνεται να αμφισβητεί σιωπηρά.
Αντίδραση και από Πατριαρχικό επίπεδο;
Αν και επισήμως δεν έχει τοποθετηθεί ακόμη το Οικουμενικό Πατριαρχείο, κύκλοι της Κωνσταντινούπολης παρακολουθούν στενά την υπόθεση, η οποία ακουμπά ευθέως στα δικαιώματα εκκλησιαστικής αυτοδιοίκησης και στις ευαίσθητες ισορροπίες μεταξύ των Επαρχιών του Θρόνου και της Ελληνικής Πολιτείας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το Φανάρι φέρεται να θεωρεί «ασύμβατη» την ερμηνευτική αυτή ρύθμιση με το πνεύμα του Καταστατικού Χάρτη, όπως αυτός έγινε δεκτός με τη συναίνεση όλων των εμπλεκόμενων μερών. Η Εκκλησία της Κρήτης υπάγεται διοικητικά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, αλλά λειτουργεί με αυτοδιοίκητο χαρακτήρα, κάτι που καθιστά ακόμη πιο ευαίσθητο το όποιο νομοθετικό άγγιγμα.
Το ΠΑΣΟΚ «πατά» σε θεσμικά και πολιτικά ερείσματα
Με φόντο τις ενστάσεις της Εκκλησίας και τις ισχυρές αντιδράσεις τοπικών παραγόντων στην Κρήτη, το ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να φανεί ως θεσμικός εγγυητής των σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας. Η ερώτηση των βουλευτών του δεν περιορίζεται μόνο στο τυπικό –αν η Κυβέρνηση θα ανακαλέσει τη διάταξη– αλλά θέτει ουσιαστικά ζητήματα διακυβέρνησης, καλής νομοθέτησης και σεβασμού των θεσμών.
Σημειώνεται ότι ο Νόμος 4149/1961, σύμφωνα με το άρθρο 137, δεν τροποποιείται χωρίς τη γνώμη της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου και ενδεχομένως και του Οικουμενικού Πατριαρχείου σε κανονικά ζητήματα. Το νομικό αυτό επιχείρημα είναι πλέον και πολιτικό όπλο στα χέρια της αντιπολίτευσης, ενόψει ενδεχόμενων προσφυγών ή ρητορικών συγκρούσεων στη Βουλή.
Προς ακύρωση ή συνταγματικό έλεγχο;
Όσο περνούν οι ημέρες και δεν υπάρχει σαφής απάντηση από την Υπουργό Παιδείας, το ενδεχόμενο να ζητηθεί συνταγματικός έλεγχος της διάταξης ή προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας δεν αποκλείεται. Νομικοί κύκλοι που μίλησαν στο Βήμα Ορθοδοξίας τόνισαν ότι πρόκειται για διάταξη με αναδρομική ισχύ που θίγει ιεραρχική συνέχεια, κάτι που εγείρει ακόμη και ζητήματα καταχρηστικότητας.
Παράλληλα, στην τοπική κοινωνία της Κρήτης αλλά και σε αρκετούς κόλπους της Εκκλησίας της Ελλάδος, αρχίζει να διαμορφώνεται κλίμα δυσαρέσκειας. Όπως επισημαίνουν εκκλησιαστικοί παράγοντες, δεν μπορεί η Πολιτεία να παρεμβαίνει μονομερώς, ιδίως όταν το θέμα αφορά τη διαδοχή σε Ιεράρχες που συνδέονται με την ιστορία, την τοπική συνείδηση και την ενότητα του πληρώματος της Εκκλησίας.
Η συνέχεια αναμένεται με ενδιαφέρον, καθώς η πίεση από κόμματα, Κρήτη και Πατριαρχείο προς το Μαξίμου αυξάνεται. Το ερώτημα πλέον είναι αν θα ανακληθεί η επίμαχη διάταξη ή αν η Κυβέρνηση επιλέξει την τακτική της σιωπής εν μέσω θύελλας.
-120x86.jpg)
