Μάνης Χρυσόστομος Γ’: Πράγματι υπάρχει η αρχή dura lex sed lex υπάρχει όμως και το πνεύμα του νόμου

Επιμέλεια: Δημήτρης Βούκιας – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

Ι.Μ. ΜΑΝΗΣ: Το Πρωτοδικείο Γυθείου επισκέφθηκε το πρωί της Δευτέρας ο Σεβ. Μητροπολίτης Μάνης κ. Χρυσόστομος Γ’ για να τελέσει τον καθιερωμένο Αγιασμό για την έναρξη του νέου δικαστικού έτους.

Μετά την τέλεση του Αγιασμού και απευθυνόμενος στους δικαστικούς λειτουργούς ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε  στο πνέυμα του νόμου (ratio legis).

Η ανακοίνωση από την Ιερά Μητρόπολη Μάνης:

Αυτό τόνισε, το πνεύμα του νόμου, ο Σεβ. Μητροπολίτης Μάνης κ. Χρυσόστομος Γ’, δηλαδή ότι υπάρχει ο σκοπός (η ιδέα τέλος) όπισθεν του γράμματος του νόμου, η τελολογική λεγομένη ερμηνεία, σήμερα Δευτέρα 5 Οκτωβρίου 2020 όπου μετέβη στο Πρωτοδικείο Γυθείου και τέλεσε τον καθιερωμένο Αγιασμό επί τη ενάρξει του νέου δικαστικού έτους και επί τη ευκαιρία της εορτής του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, προστάτου του Δικαστικού Σώματος.

Μετά τον Αγιασμό, ο Σεβ. μίλησε στους δικαστικούς λειτουργούς περί της σπουδαιότητος του ευθυνοφόρου έργου της απονομής της δικαιοσύνης. Μεταξύ των άλλων είπε: «Θα ήθελα να μοιρασθώ μαζί σας μερικές σκέψεις μου. Εργάζεσθε αόκνως για την απονομή της δικαιοσύνης και εκφράζω τα θερμά μου συγχαρητήρια, καθ’ ότι δι’ αυτής θραύονται οι αδικίες των πολιτών και συνάμα τιθασεύονται, πρέπει, οι άλλες λειτουργίες του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Έτσι επέρχεται η κοινωνική ευταξία, η ειρηνική συμβίωση των ανθρώπων. Και η Εκκλησία γι’ αυτό το αγαθό της ειρήνης πάντοτε προσεύχεται. Ακούμε στη Θ. Λειτουργία την δέηση: «Υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου». Έτσι ο δικαστικός λειτουργός χρειάζεται να έχει γρανιτώδη ηθικό χαρακτήρα υπό την ευρεία έννοια του όρου. Πράγματι, υπάρχει η αρχή dura lex, sed lex, αλλά υπάρχει και ratio legis. Το πνεύμα του νόμου. Δηλ. κυρίως έχει μεγίστη σημασία η τελολογική ερμηνεία, η οποία ερευνά τον σκοπό της διατάξεως κάτω από το γράμμα του νόμου.

Τα ερωτήματα που τίθενται είναι: Τι κρύπτεται κάτω από τις λέξεις; Ποία η βούληση του νομοθέτου; Ειδικά τούτη η διεργασία αξίζει να σημειώσουμε ότι, καταφαίνεται άριστα όταν έχουμε κενό νόμου. Και μάλιστα ο όρος τελολογία είναι ελληνικός και λεγόταν κατά τους κλασικούς χρόνους. Ο σκοπός, λοιπόν, προσδιορίζει το περιεχόμενον του νόμου. Γι’ αυτό άλλωστε υπάρχουν και τα ερμηνευτικά επιχειρήματα, τα argumenta.

Ανάμεσα, λοιπόν, σ’ αυτές τις δύο αρχές, παλεύει διηνεκώς ο δικαστής και ο εισαγγελεύς. Αυτή η πάλη συνιστά το λειτούργημά τους. Έτσι η απονομή της δικαιοσύνης καθίσταται μία ολοκληρωμένη λειτουργία για όλο τον άνθρωπο, όχι ως άτομο, ως νούμερο του δικαστικού πινακίου αλλά ως πρόσωπο, ως «κατ’ εικόνα Θεού» άνθρωπος.

Σείς λοιπόν συντελείτε κατ’ αυτόν τον τρόπον στην δικαστική έννοια της προσωπικότητος. Εν προκειμένω ομιλούμε για μία νομική της προσωπικότητος. Και αυτό είναι εξαιρετικά σπουδαίο. Δεν είναι όλα ύλη. Υπάρχει και το πνεύμα. Αλήθεια, το σκεπτικό αυτό πόσο θα πρέπει να σας βοηθά στην εφαρμογή του πρωτογενούς και του παραγώγου ευρωπαικού δικαίου και κυρίως της ΕΣΔΑ βέβαια σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα του άρθρου 28 του Συντάγματος.

Να παρέχετε και να δίδετε αξία πρωτίστως στη δική σας δικαστική κρίση και όχι να αρκείστε σε μία τυφλή αντιγραφή. Και όπως καλά γνωρίζετε ο Έλλην δικαστής αείποτε έχει υψηλό αίσθημα ερμηνείας του νόμου και βάθος ευθυκρισίας, δικαστικής κρίσεως. Ημείς, ως Εκκλησία, να είστε βέβαιοι, ότι πάντοτε προσευχόμεθα για τα τίμια πρόσωπά σας και το υψηλό λειτούργημά σας».