Κύπρου Γεώργιος: Στην ετήσια Εγκύκλιο για τη Δεσποτική εορτή των Χριστουγέννων, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Γεώργιος αναδεικνύει την ελευθερία ως βασικό στοιχείο της «κατ’ εικόνα» Θεού δημιουργίας του ανθρώπου.
Επιμέλεια- ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Με τα λόγια του, φωτίζει τις αιώνιες αξίες που φέρνει ο ερχομός του Χριστού στη γη, ενώ παράλληλα θέτει στο επίκεντρο το εθνικό ζήτημα της Κύπρου.
Ο Μακαριώτατος τονίζει ότι η ελευθερία αποτελεί θεμελιώδες χαρακτηριστικό της ανθρώπινης ύπαρξης, καθώς ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο ελεύθερο. Υπογραμμίζει πως όποιος αποδέχεται τη δουλεία, είτε πνευματική είτε εθνική, αμαυρώνει την εικόνα του Θεού. «Αὐτῆς τῆς ἐλευθερίας στερούμαστε βάναυσα κι ἐμεῖς στὴν Κύπρο», δηλώνει, φέρνοντας στο προσκήνιο τις συνέπειες της Τουρκικής κατοχής που εξακολουθεί να πλήττει τη Μεγαλόνησο για περισσότερες από πέντε δεκαετίες.
Στην Εγκύκλιο, ο Αρχιεπίσκοπος επικεντρώνεται στα μηνύματα της εορτής των Χριστουγέννων, συνδέοντας τις χριστιανικές αξίες με την ανάγκη εθνικής αυτογνωσίας και δράσης. Εξηγεί ότι ο Χριστός, με τη γέννησή Του, υπενθυμίζει στους ανθρώπους την ουσιαστική τους ταυτότητα και την ευθύνη τους να υπερασπίζονται την ελευθερία τους. Παράλληλα, καταγγέλλει τις προσπάθειες της Τουρκίας να καταλάβει και να τουρκοποιήσει ολόκληρη την Κύπρο, αναφέροντας ότι η στρατηγική αυτή στοχεύει στη διαγραφή της πολιτιστικής και θρησκευτικής ταυτότητας του νησιού.
Ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου καλεί τους πολίτες να απορρίψουν κάθε ψευδαίσθηση που συνδέεται με ατελέσφορες διαδικασίες επίλυσης του Κυπριακού. Στρέφει την προσοχή στις πραγματικές αιτίες του προβλήματος, τις οποίες χαρακτηρίζει ως ζήτημα εισβολής και κατοχής. Ζητά την επανατοποθέτηση του Κυπριακού υπό αυτό το πρίσμα και την επιδίωξη λύσης που να διασφαλίζει τα δικαιώματα όλων των νόμιμων κατοίκων του νησιού, όπως την ελεύθερη διακίνηση, εγκατάσταση και απόκτηση περιουσίας.
Κλείνοντας, ο Αρχιεπίσκοπος επιμένει στην ανάγκη ενότητας και σταθερότητας, υπογραμμίζοντας την ευθύνη όλων απέναντι στην Ιστορία. Εκφράζει την πεποίθηση ότι ο Θεός θα ενισχύσει κάθε δίκαιη προσπάθεια για την απελευθέρωση και την αποκατάσταση της εθνικής κυριαρχίας της Κύπρου, προσφέροντας την ευλογία Του στις δίκαιες διεκδικήσεις του λαού.
Αναλυτικά η Εγκύκλιος του Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Γεωργίου για την εορτή των Χριστουγέννων:
† ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ελέω Θεού, Αρχιεπίσκοπος Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου,
Παντί τώ Χριστεπωνύμω Πληρώματι
τής Αγιωτάτης Αποστολικής Εκκλησίας της Κύπρου.
Χάρις υμίν και Ειρήνη από του εν Βηθλεέμ τεχθέντος Σωτήρος Χριστού.
Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
«Ο καθήμενος εν δόξη επί θρόνου Θεότητος» γεννάται σήμερον εκ της Αειπαρθένου Μαρίας «εν δούλου μορφή», στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας, επικυρώνοντας και επαληθεύοντας όλες τις Προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης και την προσδοκία των Εθνών. Με την είσοδό Του στον κόσμο μας επαναπροσδιορίζει την ανθρώπινη Ιστορία και δίνει σ’ αυτήν ουσιαστικό περιεχόμενο και σκοπό.
«Μητρόπολιν των εορτών» ονομάζει τα Χριστούγεννα ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, αναφερόμενος στη σπουδαιότητά της και στην εξ αυτής προέλευση των άλλων εορτών. «Γενέθλιον ημέραν της ανθρωπότητος και κοινήν εορτήν πάσης της κτίσεως», την αποκαλεί ο Μέγας Βασίλειος, υποδεικνύοντας ότι διά της ενανθρωπήσεως του Υιού και Λόγου του Θεού έγινε αναδημιουργία όλης της κτίσεως. Κι ο Γρηγόριος ο Θεολόγος την προσδιορίζει ως «σεισμόν γής», υπονοώντας την κατακρήμνιση του κράτους της φθοράς και του θανάτου.
Η σάρκωση του Χριστού είναι το μεγαλύτερο μυστήριο όλων των αιώνων, το οποίο δεν συγκρίνεται ούτε και με αυτή τη δημιουργία του κόσμου. Τότε, ο Θεός, με την παντοδυναμία Του, εδημιούργησε τα πάντα εκ του μηδενός. Τώρα, «ο πανταχού παρών» και «αεί ών» γίνεται ο ίδιος δημιούργημα.
Δοξολογούντες κι εμείς μετά των Αγγέλων και προσκυνούντες μετά των Μάγων και των Ποιμένων «τόν καθήμενον επί των Χερουβείμ και ανακείμενον εν φάτνη», καλούμαστε να εγκύψουμε και να κατανοήσουμε τα κύρια μηνύματα της εορτής:
Το «μέγα τούτο της σωτηρίας μυστήριον» αποδεικνύει την απέραντη αγάπη του Θεού προς τον αποστάτη άνθρωπο. Ο άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής μας λέγει ότι «εν τούτω εφανερώθη η αγάπη του Θεού εν ημίν, ότι τον Υιόν αυτού τον μονογενή απέστειλεν ο Θεός εις τον κόσμον ίνα ζήσωμεν δι’ αυτού» (Α΄ Ιω. 4, 9-10). Με την ενανθρώπηση του Χριστού επήλθε η ειρήνευση, η συμφιλίωση και η καταλλαγή του επαναστατημένου ανθρώπου προς τον Θεό. Αυτή η επιστροφή του ανθρώπου προς τον Θεό, που έγινε διά του Ιησού Χριστού, συνετέλεσε ώστε να αποκατασταθεί και η εσωτερική ειρήνη στις ψυχές των ανθρώπων και η προς αλλήλους ειρήνη και αγάπη.
Με την ενανθρώπηση του Χριστού ο άνθρωπος μπορεί να ανακαλύψει το αρχέτυπό του, την αλήθεια της ζωής του, τον πραγματικό προορισμό του. Παρέχει ο Χριστός τον εαυτό Του, τη ζωή και τη διδασκαλία Του, ως παράδειγμα, προκειμένου να μπορέσει ο άνθρωπος να νικήσει την αμαρτία και όλα τα θλιβερά συνακόλουθά της.
Η γέννηση του Χριστού στη γη αποτελεί την ασφαλέστερη εγγύηση ότι δεν βρισκόμαστε πλέον μόνοι σ’ έναν κόσμο χωρίς νόημα, πορευόμενοι, χωρίς ελπίδα, «εν χώρα και σκιά θανάτου» (Ματθ. 4, 16), αλλ’ ότι ο Θεός, ο Εμμανουήλ, είναι ανάμεσά μας, οδηγός και συμπαραστάτης στον αγώνα μας.
Μεγάλα, επομένως, τα μηνύματα της σημερινής εορτής. Πλούσια και χωρίς μέτρο η προσφερόμενη ευεργεσία του Θεού προς τον άνθρωπο. Ωστόσο, για να οικειοποιηθεί ο άνθρωπος τη σωτηρία χρειάζεται και η δική του θέληση. Ο Χριστός με την ενανθρώπηση και το απολυτρωτικό Του έργο μας έδωσε τη δυνατότητα της σωτηρίας. Γιά την πραγμάτωσή της χρειάζεται και η ελεύθερη βούληση του ανθρώπου.
Πέρασαν δύο χιλιάδες χρόνια από τότε που ο Θεός μας προσφέρει τη δυνατότητα της σωτηρίας. Κι αν πόλεμοι και συγκρούσεις συγκλονίζουν ακόμα τον κόσμο, ιδιαίτερα στα μέρη που ακούστηκε ο ύμνος των Αγγέλων «επί γης ειρήνη» κι αν λαοί στερούνται ακόμα την ελευθερία τους, είναι γιατί οι άνθρωποι τοποθετούνται αρνητικά απέναντι στην προσφορά του Θεού, επιλέγοντας «τό σκότος μάλλον η το φως». (Ιω. 3, 19)
Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Αυτής της ελευθερίας στερούμαστε, βάναυσα, κι εμείς στην Κύπρο, εδώ και πενήντα χρόνια. Παρά την επιδειχθείσα καλή θέληση και την πέραν των ορίων ασφαλείας υποχωρητικότητα της πλευράς μας, η κατοχική δύναμη επιμένει στην πραγμάτωση των ανόσιων στόχων της που είναι η κατάληψη και τουρκοποίηση ολόκληρης της Κύπρου.
Η σημερινή, ιδιαίτερα, μέρα μας παραπέμπει στις αιώνιες αξίες που μας υπενθύμισε ο ερχομός στη γη του Χριστού. Ο Χριστός μας υπενθυμίζει ότι έχουμε δημιουργηθεί «κατ΄ εικόνα» του Θεού. Κύριο χαρακτηριστικό της εικόνας του Θεού είναι η ελευθερία. Ελεύθερους μας έχει δημιουργήσει ο Θεός. Όποιος ανέχεται τη δουλεία, όχι μόνον την πνευματική, αλλά και την εθνική, προσβάλλει την «κατ’ εικόνα» Θεού δημιουργία του. Κι όταν ο Απόστολος Παύλος διαμηνύει «υμείς επ’ ελευθερία εκλήθητε» (Γαλ. 5, 13), μας δηλώνει ότι δεν είναι μόνον η πνευματική, αλλά και η κάθε είδους δουλεία μισητή στον Θεό.
Πέραν της υποχρέωσης μας ως Χριστιανών να υπερασπιστούμε την ελευθερία και την αξιοπρέπειά μας, επιδιώκοντας με κάθε μέσο την απαλλαγή από την κατοχή και την απελευθέρωση της πατρίδας μας, έχουμε χρέος και έναντι της εθνικής μας καταγωγής. Οι Έλληνες διαβιούμε στην Κύπρο εδώ και 35 αιώνες. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε αυτή την Ιστορική πορεία συμβάλλοντας με την αμέλεια η την ανεπάρκειά μας, στην τουρκοποίηση του τόπου.
Έχουμε τη γνώμη ότι δεν έχουμε συνειδητοποιήσει πλήρως τη σοβαρότητα του κινδύνου που μας απειλεί, γι’ αυτό και δεν αντιμετωπίζουμε με τον δέοντα τρόπο την κατάσταση. Δυστυχώς, η δική μας πλευρά έχει αυτοεγκλωβιστεί στην επιδίωξη μιάς λύσης, που στηρίζεται στη λογική ότι οι Έλληνες της Κύπρου δεν έχουμε το δικαίωμα διαβίωσης στο πλαίσιο ενός σύγχρονου κράτους κάτω από συνθήκες ελευθερίας και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Κι αυτό γιατί θεωρούμε ότι η Τουρκία είναι πανίσχυρη και αποδεχόμαστε ότι θα πρέπει να προβαίνουμε σε συνεχείς υποχωρήσεις προς κατευνασμό της. Μά είναι ευδιάκριτη και η κατάληξη μιάς τέτοιας πορείας, που δεν είναι άλλη από την τουρκοποίηση ολόκληρης της Κύπρου.
Απευθυνόμαστε και πάλιν προς όλους: Τις Κυβερνήσεις Ελλάδος και Κύπρου, όλες τις πολιτικές δυνάμεις Ελλάδος και Κύπρου και προς όλο το Έθνος. Ένα τμήμα του Έθνους κινδυνεύει τον έσχατο των κινδύνων. Επιβάλλεται, με ευθύνη απέναντι στην Ιστορία και τους προγόνους μας, να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση και να προγραμματίσουμε το μέλλον. Ο προγραμματισμός μας δεν θα πρέπει να έχει ορίζοντα τετραετίας η πενταετίας, όσο και οι επόμενες εκλογές, αλλά το διηνεκές. Ένας τέτοιος προγραμματισμός δεν θα πρέπει να αφήνει περιθώρια επιβολής των τουρκικών ανόσιων επιδιώξεων επί της Κύπρου. Θα πρέπει να είναι ένας προγραμματισμός όπως τον ορίζουν οι διαχρονικές αξίες της πίστης και της φυλής μας, όπως τον οριοθετούν οι 35 αιώνες Ελληνικής παρουσίας μας στην Κύπρο και που θα έχει στόχο του την απελευθέρωση της πατρίδας μας.
Πρώτη και επείγουσα αναγκαιότητα πρέπει να είναι η απαλλαγή από την ψευδαίσθηση ότι η οποιαδήποτε κινητικότητα, έστω και λεκτική, γύρω από το Κυπριακό, προωθεί μιάν ορθή λύση. Η πείρα 50 χρόνων έδειξε το ατελέσφορο της διαδικασίας των διακοινοτικών συνομιλιών. Θα πρέπει όλοι μας, συντονισμένοι, να επανατοποθετήσουμε το πρόβλημά μας ως πρόβλημα εισβολής και κατοχής και κάτω από αυτό το πρίσμα να επιδιώξουμε τη λύση.
Ως πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουμε το δικαίωμα να απαιτήσουμε και για μας, όλους τους νόμιμους κατοίκους της Κύπρου, ό,τι απολαμβάνουν οι άλλοι Ευρωπαίοι: Ελεύθερη διακίνηση, εγκατάσταση και απόκτηση περιουσίας σε όλη την πατρίδα μας. Θα πρέπει με σταθερότητα να επιμείνουμε σ’ αυτή την διεκδίκηση. Κάθε άλλη λύση οδηγεί στην τουρκοποίηση του τόπου. Άς μας συνέχει η ευθύνη μας απέναντι στην Ιστορία. Και να ’μαστε σίγουροι ότι τις προσπάθειές μας θα ευλογήσει και θα ενισχύσει ο Θεός.
Με τις σκέψεις αυτές απονέμουμε την πατρική ευλογία μας προς όλους, ιδιαίτερα τους εμπερίστατους: τους αγνοουμένους μας, τους οποίους δεν θεωρούμε, χωρίς ενδελεχή έρευνα, νεκρούς, καθώς και τους συγγενείς τους, τους εγκλωβισμένους και τους πρόσφυγες συμπατριώτες μας. Επικαλούμενοι την ευλογία και το άπειρον έλεος του Θεού προς όλους και κατά τον ανατέλλοντα, εντός ολίγου, νέον ενιαυτόν, διατελούμεν
Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου,
Χριστούγεννα 2024.
Μετ’ ευχών διαπύρων εν Χριστώ τεχθέντι
† Ο ΚΥΠΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ