Η Ελλάδα είναι ο τόπος µου, είναι η ελληνική λαλιά και όπως και να το κάνουµε καθένας τρέχει σαν ένα ελάφι διψασµένο στις πηγές της πατρίδας του» αναφέρει σε συνέντευξή του ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, Θεόδωρος Β’, μέρος της οποίας δημοσιεύεται στο «Εθνος της Κυριακής».
Ο Προκαθήµενος της Αλεξανδρινής Εκκλησίας τοποθετείται για πρώτη φορά για τη χορήγηση της Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία επισηµαίνοντας ότι αυτό που έχει διχάσει τις Εκκλησίες είναι οι άνθρωποι που πήραν το Αυτοκέφαλο, ενώ αποκαλύπτει ότι ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου θα προσπαθήσει να ζητήσει από τον Παναγιώτατο να γίνει πρώτα µια συνάντηση µεταξύ του Οικουµενικού Πατριάρχη και του Πατριάρχη Μόσχας, καθώς τους δύο Προκαθηµένους τους συνδέει µια βαθιά φιλία, και µετά να γίνει µια άτυπη συνάντηση όλων των Προκαθηµένων, ώστε αυτό που θα προκύψει να είναι αποδεκτό από όλους.
Μακαριώτατε, βρεθήκατε για λίγες ημέρες στην Ελλάδα για να τιμήσετε την Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Όλοι γνωρίζουμε πως ένα σημαντικό κεφάλαιο της δράσης του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας αφορά στην ιεραποστολή στα βάθη της Μαύρης Ηπείρου. Πώς είναι η κατάσταση σήμερα εκεί;
Ηταν μια επιθυμία μου να τιμήσω την Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Είμαι ένας δικός τους άνθρωπος, όχι τώρα που τους τίμησα ως Πάπας και Πατριάρχης, αλλά κυρίως ως ιεραπόστολος και πιο πριν που υπηρετούσα ως εκπρόσωπος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας στην Αθήνα επί Πατριάρχη Παρθενίου. Πάντα η Αποστολική Διακονία και τα γραφεία της Ιεράς Συνόδου ήταν το «δεύτερο σπίτι» μου επί Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ.
Ερχεται μετά η περίοδος της ζωής μου που φεύγω για το Καμερούν, δύσκολα, αλλά ωραία ιεραποστολικά χρόνια, ωστόσο πάντα ο σταθμός «ανεφοδιασμού» για τρόφιμα, χρήματα, φάρμακα και μια ανοιχτή αγκαλιά απ’ όλα τα παιδιά που υπηρετούσαν και υπηρετούν ήταν το Γραφείο Εξωτερικής Ιεραποστολής της Αποστολικής Διακονίας. Ενα πράγμα που με πληγώνει είναι η αχαριστία, ενώ είμαι πάρα πολύ ευαίσθητος στη λέξη που λέγεται «ευγνωμοσύνη».
Μετά την ιεραποστολική μου περιοδεία στην Κεντρική Τανζανία ήρθα για λίγες ημέρες στην Ελλάδα για να τους τιμήσω, να τους πω ένα μεγάλο ευχαριστώ και στο πρόσωπο του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου χαιρέτισα όλους τους επισκόπους της Εκκλησίας της Ελλάδος, αλλά κυρίως την Εξωτερική Ιεραποστολή, γιατί το πιο σημαντικό για το Πατριαρχείο μας είναι η ιεραποστολή στην ήπειρο του μέλλοντος που λέγεται Αφρική.
Ο Θεός μου έδωσε τον τίτλο του Πάπα, δηλαδή του Πατέρα Αλεξανδρείας, που είναι το παρελθόν, είναι η Ιστορία, είναι αυτά που ανακαινίζουμε αυτές τις ημέρες, στο Σουέζ η Αγία Αικατερίνη, στην Ιμπραημία της Αλεξάνδρειας ο Αγιος Νικόλαος και σας προσκαλώ στα θυρανοίξια του περικαλλούς ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Καΐρου στις 27 Σεπτεμβρίου, με την παρουσία του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκοπίου Παυλόπουλου και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερωνύμου.
Αυτό είναι το παρελθόν, αλλά το μέλλον που απλώνεται μπροστά μας λέγεται ήπειρος του μέλλοντος και είναι τα 55 κράτη της Αφρικής.Σε αυτήν την ήπειρο βρίσκομαι συχνά πυκνά ως πνευματικός πατέρας για να βοηθήσω για ένα καλύτερο μέλλον. Δεν θα μπορέσω να κάνω τα πάντα, αλλά έστω και μία μικρή σταγόνα σε αυτόν τον ωκεανό των ελλείψεων είναι σπουδαίο πράγμα, και κυρίως για τις ασθένειες, τη φτώχεια και τον αναλφαβητισμό.
Στην ομιλία σας χρησιμοποιήσατε πολύ συγκινητικά λόγια για να περιγράψετε τις σχέσεις σας με την Ελλαδική Εκκλησία και την Ελλάδα γενικότερα. Σας λείπει κάτι από την Ελλάδα;
Γεννήθηκα στην Κρήτη από Μικρασιάτισσα μητέρα, πατέρα Κρητικό, υπηρέτησα δέκα χρόνια στην ορεινή Ιερά Μητρόπολη Λάμπης και Σφακίων, γι’ αυτό και φτιάχνω τώρα στο Σπήλι ένα μικρό μουσείο για να υπενθυμίζει σε όλους που θα πηγαίνουν ότι κάποτε πέρασε από εδώ ένα Κρητικόπουλο, που το αξίωσε ο Θεός να ανέλθει στον πατριαρχικό θρόνο. Ετσι λοιπόν η πατρίδα μου η Κρήτη είναι πανέμορφη, με ευλόγησε όμως ο Θεός να είναι ακριβώς απέναντι από την Αλεξάνδρεια. Οταν κάθομαι στο Αμπουκίρ αισθάνομαι την αλμύρα της θάλασσας, διότι αυτά τα κύματα έπειτα από 20 ώρες είναι τα παράλια της Κρήτης και αυτό μου δίνει μεγάλο κουράγιο. Η Ελλάδα είναι ο τόπος μου, είναι η ελληνική λαλιά και όπως και να το κάνουμε καθένας τρέχει σαν ένα ελάφι διψασμένο στις πηγές της πατρίδας του.
«Αν είχαμε ένα δίχτυ να μαζέψουμε όλα αυτά τα σώματα που βρίσκονται στον βυθό της θάλασσας, θα γεμίζαμε ένα γήπεδο από ανθρώπους»
Ποια θεωρείτε ότι είναι η μεγαλύτερη πρόκληση στην εκτέλεση των καθηκόντων σας;
Η μεγαλύτερη πρόκληση που συναντώ είναι η φτώχεια. Ο άνθρωπος δεν είναι πια ευτυχισμένος, αλλά έφυγαν το χαμόγελο και η χαρά, ένας γλυκασμός που λέμε μέσα στην ψυχή του ανθρώπου, μια ηρεμία. Ο δυτικός πολιτισμός μας προσέφερε μια καταναλωτική κοινωνία. Ο άνθρωπος σήμερα αναζητά τα πολλά, βλέπω λοιπόν θλιμμένα πρόσωπα. Ωστόσο, στο δικό μου πεδίο δράσης, που είναι κυρίως η Μαύρη Ηπειρος, εκεί συναντώ ευτυχισμένους ανθρώπους. Και αυτό γιατί δεν γνώρισαν τα αγαθά της καταναλωτικής κοινωνίας. Ενα παιδί θα δοκιμάσει για πρώτη φορά την καραμέλα, βλέπει το χρώμα μου και με αγκαλιάζει γιατί δεν έχει δει ποτέ «λευκό».
Δεν είναι η Αφρική φτωχή, είναι πάρα πολύ πλούσια ήπειρος. Δεν θέλουμε τα παιδιά να εγκαταλείπουν την πατρίδα τους. Εχουμε φτιάξει 2.000 σχολεία και 3.000 ιατρικά κέντρα. Πληγώθηκε η καρδιά μου όταν πριν από λίγες ημέρες έμαθα ότι στην προσπάθειά τους να φύγουν από τη Λιβύη, αρκετά παιδιά πνίγηκαν στη θάλασσα της Μεσογείου. Αν είχαμε ένα δίχτυ να μαζέψουμε όλα αυτά τα σώματα που βρίσκονται στον βυθό της θάλασσας, θα γεμίζαμε ένα γήπεδο από ανθρώπους. Προσπαθούμε να τους βοηθήσουμε να καταλάβουν ότι μπορούν να ζήσουν στις χώρες τους, ότι είναι όμορφες και να μην τις εγκαταλείπουν.
«Για όλα τα προβλήματα υπάρχουν λύσεις. Ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι ο Πατριάρχης της Ρωμιοσύνης που όλοι σεβόμαστε και αγαπούμε»
Στις 18 Απριλίου συνταθήκατε στην Κύπρο με τους Προκαθημένους των Εκκλησιών Αντιοχείας, Ιεροσολύμων και Κύπρου, έπειτα από πρόσκληση του Αρχιεπισκόπου Κύπρου, Χρυσοστόμου. Ενα από τα θέματα που συζητήσατε ήταν και η Αυτοκεφαλία στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας. Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας τις σκέψεις και τη στάση που θα τηρήσει η Αρχιεπισκοπή Αλεξανδρείας σε αυτό το ζήτημα;
Γεννήθηκα στην Ελλάδα, στην Κρήτη, σέβομαι και αγαπώ τον Παναγιώτατο Οικουμενικό μας Πατριάρχη Βαρθολομαίο διότι με γνώρισε Κρητικόπουλο στο Σπήλι το 1978 και κυρίως το μεγαλύτερο δώρο που μου έκανε στη Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης ήταν να έρθει να δει τη Μικρασιάτισσα μητέρα μου στο σπίτι. Εζησα στην Ουκρανία, έζησα τον πόνο και το σχίσμα της Ουκρανικής Εκκλησίας. Ξέρω όμως πολύ καλά και τη Ρωσική Εκκλησία, γιατί στα σπλάχνα της έζησα δέκα ολόκληρα χρόνια και το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας έχει συναισθηματικούς δεσμούς μαζί της.
Αν υπάρχουν τα μοναστήρια μας, οι εκκλησίες μας, είναι με τα ρούβλια που έδιναν οι τσάροι της Ρωσίας εκείνη την εποχή. Ολα έχουν ανακαινιστεί με τα χρήματα των μεγάλων βογιάρων της ρωσικής γης. Οι δεσμοί Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και Ρωσικής Εκκλησίας είναι μεγάλοι και δεν μπορούν να σβηστούν. Μπροστά μας όμως έχουμε αυτό το τεράστιο πρόβλημα του Αυτοκεφάλου, το οποίο εκχώρησε και είχε το δικαίωμα να εκχωρήσει ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Βεβαίως δεν έχουμε καμία αντίρρηση κάθε Εκκλησία να πάρει το Αυτοκέφαλο. Ωστόσο, αυτό που έχει διχάσει τις Εκκλησίες είναι οι άνθρωποι που πήραν το Αυτοκέφαλο και βλέπουμε τώρα ότι ήδη ο Φιλάρετος (επίτιμος Πατριάρχης Κιέβου) συγκαλεί Σύνοδο για να ακυρώσει τις αποφάσεις του Ενωτικού Συμβουλίου.
Ετσι λοιπόν είπαμε οι τρεις Πατριάρχες με σύνεση και προσευχή στον πρεσβύτερο αδελφό μας Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, ο οποίος έκανε ήδη μία περιοδεία στην Ουγγαρία, τη Σερβία, τη Ρουμανία και μίλησε με τους Προκαθημένους των Ορθοδόξων Εκκλησιών για την εκκλησιαστική κατάσταση στην Ουκρανία, να συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου είναι ένας σοφός ιεράρχης, έχει καλοσύνη και αγαπάει την Εκκλησία.
Για όλα τα προβλήματα υπάρχουν λύσεις. Ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι ο Πατριάρχης της Ρωμιοσύνης που όλοι σεβόμαστε και αγαπούμε. Μην ξεχνάμε ότι το θέμα αυτό δεν είναι δογματικό. Στο ζήτημα της Αυτοκεφαλίας υπάρχει λύση.
Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου θα προσπαθήσει να ζητήσει από τον Παναγιώτατο να γίνει πρώτα μια συνάντηση μεταξύ του Οικουμενικού Πατριάρχη και του Πατριάρχη Μόσχας, καθώς τους δύο Προκαθημένους τους συνδέει μια βαθιά φιλία, και μετά να κάνουμε μια άτυπη συνάντηση όλοι οι Προκαθήμενοι, ώστε αυτό που θα προκύψει να είναι αποδεκτό από όλους. Η εποχή μας έχει τόσα προβλήματα και δεν έχουμε την πολυτέλεια να είμαστε διχασμένοι.
Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου θα κάνει αυτήν την προσπάθεια, ενώ πολύ σύντομα θα βρεθούμε ξανά στη Λευκωσία μαζί με τους Προκαθημένους των Εκκλησιών Αντιοχείας και Ιεροσολύμων. Για εμάς, τα Πρεσβυγενή Πατριαρχεία Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων, η Εκκλησία της Κύπρου έχει γίνει σημείο αναφοράς. Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος μας έδωσε μετόχια, εκκλησίες και τόπους, ώστε να έχουμε ο καθένας μία αντιπροσωπεία και να μπορούμε να συναντιόμαστε. Πιστεύω ότι μπορεί να βρεθεί λύση. Απλώς να αφήσουμε ο καθένας τα προσωπικά του στην άκρη και να δούμε πάνω απ’ όλα το συμφέρον της Εκκλησίας.
«Φεύγουμε σαν απόδημα πουλιά σε όλο τον κόσμο, αλλά μεταφέρουμε όμως τον αέρα του Ψηλορείτη, την κρητική λεβεντιά και το φιλότιμο»
Πρόσφατα εκλέχθηκε Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας ο συντοπίτης σας Μακάριος. Αποδεικνύεται ότι η κρητική γη συνεχίζει να γεννά θρησκευτικούς ηγέτες που θα επηρεάσουν το παγκόσμιο γίγνεσθαι. Ποια είναι η άποψή σας;
Τον Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας Μακάριο τον γνωρίζω από μικρό παιδάκι. Παρακολουθούσα την πορεία του, τον αγαπώ και τον εκτιμώ. Εχει μέσα του πνευματικές καταβολές, είναι άνθρωπος με ταπείνωση, αφοσιωμένος στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και θα βοηθήσει τους ανθρώπους εκεί που πηγαίνει να αγαπήσουν τη Μητέρα Εκκλησία. Ο Θεός τον κόσμησε με μεγάλη μόρφωση, μα πάνω απ’ όλα με αγάπη καρδιάς. Μετά την κοίμηση του μεγάλου Κρητικού Αρχιεπισκόπου Στυλιανού, του γίγαντα του πνεύματος και της λογοτεχνίας, ο Μακάριος θα συνεχίσει την πορεία των Αρχιεπισκόπων στην Αυστραλία.
Η εποχή μας έχει ανάγκη από πνευματικούς ανθρώπους. Επίσης χαίρομαι γιατί στην άλλη ήπειρο, στην Αμερική, πάει άλλος ένας χαρισματικός ιεράρχης, ο Ελπιδοφόρος, στη Γαλλία είναι το άλλο Κρητικόπουλό μας, ο Εμμανουήλ. Φεύγουμε σαν απόδημα πουλιά σε όλο τον κόσμο, αλλά μεταφέρουμε όμως τον αέρα του Ψηλορείτη, την κρητική λεβεντιά και το φιλότιμο. Παντού όπου και να πάμε, τα παιδιά μας είτε είναι από την Κρήτη είτε από την ευλογημένη Ελλάδα μας, το παν είναι ο καθένας να μπορεί να δίδει ένα χαμόγελο, μια αγάπη και να απλώνει πάντα το χέρι του και να ακούει τους παλμούς της καρδιάς των άλλων.
