Του Γιάννη Παπανικολάου – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
ΣχετικάΆρθρα
Εμβόλιο: Σε ένα από τα Ευαγγέλια του Όρθρου της Κυριακής διαβάζουμε στην εκκλησία:
«…τοῦτον ἰδὼν ὁ Πέτρος λέγει τῷ Ἰησοῦ· Κύριε, οὗτος δὲ τί; λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἐὰν αὐτὸν θέλω μένειν ἕως ἔρχομαι, τί πρὸς σέ; σὺ ἀκολούθει μοι. ἐξῆλθεν οὖν ὁ λόγος οὗτος εἰς τοὺς ἀδελφοὺς ὅτι ὁ μαθητὴς ἐκεῖνος οὐκ ἀποθνήσκει· καὶ οὐκ εἶπεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς ὅτι οὐκ ἀποθνήσκει, ἀλλ᾿ ἐὰν αὐτὸν θέλω μένειν ἕως ἔρχομαι, τί πρὸς σέ; Οὗτός ἐστιν ὁ μαθητὴς ὁ μαρτυρῶν περὶ τούτων καὶ γράψας ταῦτα, καὶ οἴδαμεν ὅτι ἀληθής ἐστιν ἡ μαρτυρία αὐτοῦ».
Η ερμηνεία του κειμένου είναι η εξής:
«Αυτόν όταν τον είδε ο Πετρος, λέγει στον Ιησούν· “Κυριε, αυτός τι θα γίνη; Τι θα του συμβή στο μέλλον;” Λεγει ο Ιησούς στον Πετρον· “εάν εγώ θέλω να μένη αυτός εις την ζωήν, έως ότου θα έλθω πάλιν κατά την δευτέραν παρουσίαν, τι σε ενδιαφέρει αυτό; Τι έχεις να ωφεληθής από απόψεως πνευματικής, εάν μάθης τι θα γίνη με τον μαθητήν αυτόν; Συ ακολούθησέ με και φρόντισε δια τον εαυτόν σου, δι’ αυτά που σου λέγω εγώ και που αφορούν εσέ”. Διαδόθηκε λοιπόν η φήμη αυτή μεταξύ των αδελφών, ότι ο μαθητής εκείνος δεν πεθαίνει. Και δεν είπεν στον Πετρον ο Ιησούς ότι ο μαθητής αυτός δεν πεθαίνει, αλλά εάν υποθέσωμεν, ότι θέλω να μένη αυτός εις την ζωήν, μέχρις ότου έλθω, αυτό τι ενδιαφέρει εσένα; Αυτός είναι ο μαθητής εκείνος, που δίδει την μαρτυρίαν δι’ όλα αυτά και που τα έγραψεν στο Ευαγγέλιόν του. Και γνωρίζομεν καλά ότι είναι αληθινή η μαρτυρία του».
Ο απόστολος Πέτρος, παρορμητικός όπως πάντα, διακόπτει τις προρρήσεις του αναστημένου Χριστού για να ρωτήσει τί θα γίνει με τον Ιωάννη, κινούμενος –όπως γράφει ο άγιος Χρυσόστομος- από ενδιαφέρον και προστατευτικότητα έναντι του νεότερου συμμαθητἠ του.
Αυτό πού τονίζει στήν ερμηνεία του ο άγιος Χρυσόστομος, την οποία ακολουθούν καί οι μεταγενέστεροι ερμηνευτές, είναι ότι ο Κύριος δεν δίνει απάντηση στο ερώτημα αυτό του Πέτρου. Τί θα συμβεί στον Ιωνάννη είναι κάτι πού δέν αφορά τον Πέτρο. Γι’ αυτό και απαντά με ερώτηση: «εάν εγώ θέλω να μένει αυτός μέχρι πού νά ξανάρθω, τί σ’ ενδιαφέρει εσένα; Εσύ ακολούθησέ με». Ο Κύριος εδώ δεν υπονοεί τίποτε περισσότερο από αυτό πού λέει: Εσύ ακολούθησέ με και μη σε ενδιαφέρει για τους άλλους.
Η ανθρώπινη όμως αδυναμία νά εφευρίσκουμε καί νά υποψιαζόμαστε κρυμμένες έννοιες καί υπονοούμενα κατέλαβε καί τούς πιστούς της εποχής.
Έτσι διαδόθηκε ανάμεσά τους η φήμη ότι ο Ιωάννης δεν θα πεθάνει μέχρι τή δεύτερη έλευση του Κυρίου.
Ποικίλες τέτοιες διαδόσεις καί «παραδόσεις» πού αφορούσαν δήθεν «φαινομενικό θάνατο» του Ιωάννη κυκλοφορούσαν καί τήν εποχή των πατέρων, αλλά αντιμετωπίζονταν από αυτούς ως μυθώδη –αν και ευλαβοφανή- κατασκευάσματα.
Άλλωστε ο πιο κατάλληλος για να ερμηνεύσει την ρήση του Κυρίου είναι ο ίδιος ο Ιωάννης, ο οποίος αρνείται τήν ερμηνεία των συγχρόνων του, παρατηρώντας ότι ο Χριστός «δεν είπε πώς δέν θά πεθάνει», αλλά εννοούσε ότι αυτό δέν ενδιαφέρει τον Πέτρο.
Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα με τα εμβόλια. Ένα καθαρά ιατρικό θέμα ανάγεται σε πνευματικό και πιστοί επιρρεπείς στην αναζήτηση κρυμμένων εννοιών και στην συνωμοσιολογία φαντάζονται πίσω από αυτά κάτι άλλο από αυτό που είναι: ένας τρόπος αντιμετώπισης της πανδημίας, ο μόνος αποτελεσματικός μέχρι σήμερα.
Η Εκκλησία, ως προς την ανθρώπινη διάστασή της, παραμένει η ίδια μέχρι σήμερα.
Αυτό όμως δεν πρέπει να αποτελέσει για αυτήν αφορμή διχασμού: οι ευφάνταστοι και οι «συνωμοσιολόγοι» πάντα θα υπάρχουν στον χώρο της, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αιτία να τους απομακρύνουμε από αυτήν και να διχαστούμε ως ποίμνιο, όπως και δεν διχάστηκαν τότε οι πρώτοι χριστιανοί για αυτήν την ερμηνεία των λόγων του Χριστού.
