Η τέχνη της αγιογραφίας στην Αθωνιάδα Σχολή

Το 1953 επανιδρύεται η Αθωνιάδα, η οποία στεγάζεται πλέον σε μία εξωτερική πτέρυγα συναπτόμενη στην νοτιοανατολική γωνία του περιβόλου της Βατοπεδινής Σκήτης του Αγίου Ανδρέου (το επιλεγόμενο “Σεράι”).

Η Σχολή, νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την επωνυμία “Αθωνιάς Εκκλησιαστική Ακαδημία”,  είναι ένα εξατάξιο σχολείο που ακολουθεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας, αλλά με επιπλέον διδασκαλία μαθημάτων βυζαντινής μουσικής και αγιογραφίας.

Ο θεσμός του σχολάρχη δεν υπάρχει σήμερα και διδάσκουν 14 καθηγητές, εκ των οποίων τρεις είναι ιερομόναχοι. Ο αριθμός των μαθητών κυμαίνεται μεταξύ σαράντα και πενήντα και κάθε ένας από αυτούς βρίσκεται υπό την κηδεμονία μιας από τις είκοσι μονές του Αγίου Όρους. Οι πόροι για την λειτουργία της Αθωνιάδας προέρχονται από επιχορηγήσεις του Υπουργείου Παιδείας και της Ιεράς Κοινότητος.

 

Από το 1930 ως σήμερα (με μία διακοπή λόγω των πολέμων, 1940-1953) η Αθωνιἀδα διάγει αναδιοργανωμένη την τρίτη περίοδο της ζωής της, στεγαζόμενη σε μία πολυώροφη εξωτερική πτέρυγα που συνάπτεται στην νοτιοανατολική γωνία του περιβόλου της Βατοπαιδινής Σκήτης του Αγίου Ανδρέα, στις βόρειες παρυφές των Καρυών. Η εκπαίδευση που προσφέρεται στους πενήντα περίπου μαθητές ακολουθεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Μέσης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, ενισχυμένο όμως με επιπλέον ώρες θεολογικών μαθημάτων, στα οποία συμπεριλαμβάνονται η αγιογραφία και η ψαλτική.

Δείγματα αγιογραφίας των μαθητών της Αθωνιάδας, παλαιότερων και σύγχρονων, μπορεί να εντοπίσει κανείς σε διαφόρους ναούς εντός και εκτός Αγίου Όρους. Αυτή την περίοδο εκτίθενται έργα τους επίσης, στην έκθεση της Αγιορειτικής Εστίας «Λόγιοι και Λογιοσώνη στο Άγιον Όρος». Μπορούμε να πούμε ότι τα έργα των μαθητών της Αθωνιάδας αποτελούν τεκμήρια τόσο της συνέχειας της βυζαντινής εικονογραφικής παράδοσης που εξασφαλίζεται από την εμπνευσμένη διδασκαλία καλών Αγιορειτών ζωγράφων, όσο και της καλλιτεχνικής ποιότητας των παραγόμενων έργων. Πολλοί από τους παλαιότερους μαθητές δημιουργούς των έργων αυτών υπηρετούν σήμερα με πνευματική εγρήγορση, με καλλιτεχνική επάρκεια και με επαγγελματική συνείδηση, στο Άγιον Όρος και στον κόσμο, την τέχνη της αγιογραφίας που διδάχθηκαν κατά την φοίτησή τους στην Αθωνιάδα.