Οι απαρχές της αγιορείτικου μοναχισμού συμπίπτουν συμβατικά με την ίδρυση του πρώτου μεγάλου κοινοβίου το 963, τη Μεγίστη Λαύρα, από τον όσιο Αθανάσιο Αθωνίτη.
Στην υπέρχιλιόχρονη ιστορία και παρουσία του το Άγιον Όρος αναδεικνύεται το μείζον κέντρο της λατρευτικής, πνευματικής και εκκλησιαστικής ζωής.