ΟΠΕΚΕΠΕ: Το επιχειρούμενο «ξεμπλοκάρισμα» με τον ΑΤΑΚ-Η κυβέρνηση προωθεί ρύθμιση απαλλαγής από την υποχρέωση αναγραφής Αριθμού Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) για αγροτεμάχια έως 20 στρέμματα.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Στόχος είναι να αποσυμφορηθούν άμεσα οι δηλώσεις παραγωγών που σκοντάφτουν σε κτηματολογικές εκκρεμότητες, παλιούς αναδασμούς ή ασαφείς ιδιοκτησιακές καταστάσεις.
Αν η λύση οριστικοποιηθεί και εφαρμοστεί χωρίς «ψιλά γράμματα», ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα μπορέσει να τρέξει τα μητρώα και τις διασταυρώσεις με μικρότερο ρίσκο λαθών, μειώνοντας τον κίνδυνο απώλειας δικαιωμάτων και καθυστερήσεων σε εκκαθαρίσεις άμεσων ενισχύσεων και αγροπεριβαλλοντικών δράσεων.
Πίεση από το πεδίο, αιτήματα για ξεκάθαρα χρονοδιαγράμματα
Το ζήτημα του ΑΤΑΚ «έδεσε» με τη δυσαρέσκεια για τις καθυστερήσεις πληρωμών της τελευταίας διετίας. Οι παραγωγοί ζητούν καθαρό πλάνο πίστωσης για υπόλοιπα άμεσων ενισχύσεων, αγροπεριβαλλοντικά και έκτακτες ενισχύσεις, με συνολικό λογαριασμό που ξεπερνά το μισό δισ. ευρώ. Χωρίς σαφή ορόσημα, η όποια εσωτερική διευκόλυνση (π.χ. απαλλαγή έως 20 στρ.) κινδυνεύει να εκληφθεί ως «ημίμετρο». Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων οφείλει να «κλειδώσει» ημερομηνίες και αλληλουχία πληρωμών, καθώς από την εκταμίευση κρέμονται καλλιεργητικές αποφάσεις φθινοπώρου–χειμώνα (σπόροι, εφόδια, ζωοτροφές). Εδώ η θεσμική μπάλα βρίσκεται στην πλευρά του ΥΠΑΑΤ.
ΑΓΡΟΤΙΚΑ-Τι αλλάζει στις Βρυξέλλες: ένα σφιχτότερο κουτί για την ΚΑΠ 2028–2034
Παράλληλα με το εσωτερικό «μέτωπο» ΑΤΑΚ, ανοίγει το ευρωπαϊκό παζάρι για την ΚΑΠ μετά το 2027. Η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει:
• 100% ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για ορισμένα καθεστώτα (φθίνουσα εισοδηματική που αντικαθιστά τη βασική, συνδεδεμένες, ειδική βάμβακος, στήριξη μικρών εκμεταλλεύσεων).
• Υποχρεωτική εθνική συγχρηματοδότηση (τουλάχιστον 30%) για εξισωτική, αγροπεριβαλλοντικά, επενδύσεις, Νέους Αγρότες, εργαλεία διαχείρισης κινδύνου.
• Εύρος μέσης στήριξης 13–24 €/στρέμμα για την εισοδηματική ενίσχυση, ώστε να περιοριστούν μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα στα κράτη-μέλη.
• Τιμαριθμικό μηχανισμό προσαρμογής ~2% όταν ο πληθωρισμός κινείται 1%–3%.
Για την Ελλάδα, αυτά σημαίνουν ότι το καθαρά «ευρωπαϊκό» πορτοφόλι θα καλύπτει λιγότερα πράγματα πέρα από τον πυρήνα της εισοδηματικής στήριξης. Ό,τι αφορά περιβάλλον–κλίμα–επενδύσεις θα χρειαστεί βαθύτερη συμμετοχή εθνικών πόρων και έξυπνη χρήση των Εθνικών και Περιφερειακών Σχεδίων Εταιρικής Σχέσης (NRPP). Το εύρος 13–24 €/στρ. θέτει ρεαλιστικό ταβάνι στις προσδοκίες για «γενναίες» αποκλίσεις, άρα αυξάνει το βάρος της στοχευμένης αρχιτεκτονικής: πού πάνε οι συνδεδεμένες, πώς στηρίζονται οι κλάδοι με υψηλό κόστος (βαμβάκι, κτηνοτροφία), πώς αμείβεται ουσιαστικά η περιβαλλοντική υπηρεσία χωρίς να «στεγνώνει» το ταμείο.
Τριπλή πρόκληση για την Αθήνα
1. Διαπραγμάτευση πόρων: να διαμορφωθεί συμμαχία χωρών που ζητούν βελτιώσεις στις κατανομές και στη φιλοσοφία της εξωτερικής σύγκλισης. Η Ισπανία ήδη κινείται επιθετικά. Η Ελλάδα χρειάζεται καθαρό αφήγημα ανταγωνιστικότητας Μεσογείου (υδατικό στρες, μικρός κλήρος, κόστος παραγωγής) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή – ΚΓΠ.
2. Σχεδιασμός συγχρηματοδότησης: όσο περισσότερο «πράσινο» και επενδύσεις θέλουμε, τόσο πιο έγκαιρα πρέπει να χαρτογραφηθούν εθνικές πηγές. Εδώ κρίνονται η εξισωτική, οι Νέοι Αγρότες και τα εργαλεία κινδύνου.
3. Εκτελεστική ικανότητα: ο ΟΠΕΚΕΠΕ χρειάζεται σταθερό κανονιστικό πλαίσιο και συστήματα που «μιλούν» με κτηματολόγιο–δασικούς χάρτες, ώστε ο ΑΤΑΚ να πάψει να είναι «γκρίζα ζώνη» από το 2026 και μετά.
Κτηνοτροφία: το αδύναμο νεύρο
Οι ζωονόσοι και οι υψηλές τιμές ζωοτροφών άφησαν βαθιές πληγές. Η αποζημίωση απωλειών και η ανασύσταση κεφαλαίου πρέπει να συνδεθούν με στοχευμένες ενισχύσεις, ασφάλιση κινδύνου και πρόληψη. Ο ρόλος του ΕΛΓΑ στο νέο μίγμα πολιτικής είναι κρίσιμος: ταχύτερες εκτιμήσεις, ψηφιακή ιχνηλασιμότητα, «γέφυρες» με τα εργαλεία διαχείρισης κινδύνου της ΚΑΠ.
Τι να προσέξουν άμεσα οι παραγωγοί (checklist)
• Ταυτοποίηση αγροτεμαχίων: ακόμη και με απαλλαγή έως 20 στρ., τα χαρτογραφικά και ιδιοκτησιακά πρέπει να «κουμπώνουν» (συντεταγμένες, τίτλοι, δηλώσεις).
• Εκκρεμότητες πληρωμών: παρακολούθηση ειδοποιήσεων και διορθωτικών πράξεων στον ΟΠΕΚΕΠΕ για να μη χαθεί «παράθυρο» συμπλήρωσης στοιχείων.
• Κοστολόγηση φθινοπωρινών επιλογών: σπόροι–λιπάσματα–καύσιμα με βάση ρεαλιστικές ημερομηνίες πίστωσης.
• Συνδεδεμένες 2025–2026: αξιολόγηση επιλέξιμων καλλιεργειών/ζώων με γνώμονα το προφίλ ρίσκου και τις πιθανές προσαρμογές στην επόμενη ΚΑΠ.
Πολιτικό ρίσκο: να μη μείνει «μισή» καμία από τις δύο κινήσεις
Αν η απαλλαγή ΑΤΑΚ δεν συνοδευτεί από σαφές επιχειρησιακό σχέδιο πληρωμών, θα εκληφθεί ως «παυσίπονο». Κι αν η Αθήνα δεν «γράψει» έγκαιρα συμμαχίες για την ΚΑΠ, θα κληθεί να βάλει περισσότερα εθνικά για να κρατήσει όρθια την περιφέρεια. Η συγκυρία απαιτεί ταυτόχρονα εσωτερική αποσυμπίεση (ΑΤΑΚ + πληρωμές) και εξωτερική διεκδίκηση (πόροι και κανόνες).
Το δια ταύτα
Το 2025–2026 είναι μεταβατικό ζύγι. Στο εσωτερικό, η ρύθμιση για τον ΑΤΑΚ έως 20 στρέμματα μπορεί να αποκαταστήσει την ομαλότητα των δηλώσεων και να αποφορτίσει την ένταση στις πύλες των πόλεων — εφόσον «τρέξει» χέρι-χέρι με χρονοδιάγραμμα πληρωμών. Στο εξωτερικό, η Ελλάδα πρέπει να υπερασπιστεί μια λειτουργική ΚΑΠ που δεν θα αφήνει «ξηρό» το περιβαλλοντικό και επενδυτικό σκέλος λόγω συγχρηματοδότησης. Η ισορροπία θα κριθεί στους φακέλους, στους αριθμούς και στην ικανότητα των θεσμών να εκτελέσουν χωρίς λάθη.
-250x180.jpg)
