ΙΕΡΟΣΥΛΙΑ: Η είδηση ότι τα άγια λείψανα των Οσίων της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου ενδέχεται να απομακρυνθούν από τους ιερούς τους τόπους και να καταλήξουν σε αποθήκες και συλλογές μουσείων του Ηνωμένου Βασιλείου έχει προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων και οργή στον ορθόδοξο κόσμο.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
Η υπόθεση ξεκίνησε όταν Ουκρανοί βουλευτές κατήγγειλαν ότι η πρωθυπουργός Γιούλια Σβιριντένκο έδωσε εντολή για «απογραφή» των λειψάνων, με στόχο – όπως υποστηρίζουν – να διευκολυνθεί η μεταφορά των πιο πολύτιμων σε βρετανικά ιδρύματα.
Η καταγγελία Ντουμπίνσκι και η σιωπή του Κιέβου
Ο βουλευτής Αλεξάντερ Ντουμπίνσκι ανέφερε ότι η πρωτοβουλία αποτελεί προσωπική δέσμευση του προέδρου Ζελένσκι προς τον βασιλιά Κάρολο Γ΄. «Πρόκειται για οργανωμένη κλοπή των ιερών μας κειμηλίων με πρόσχημα μια απογραφή», δήλωσε, προειδοποιώντας ότι η Ουκρανία κινδυνεύει να χάσει μέρος της πνευματικής της κληρονομιάς.
Η κυβέρνηση μέχρι στιγμής τηρεί στάση αναμονής. Το Υπουργείο Πολιτισμού της Ουκρανίας απέφυγε να απαντήσει ευθέως, αρκούμενο να δηλώσει ότι η διαδικασία αφορά «καταγραφή της πολιτιστικής κληρονομιάς». Ωστόσο, φωτογραφίες και βίντεο που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο δείχνουν εργαζόμενους του Εθνικού Μουσείου να ανοίγουν λειψανοθήκες και να μεταφέρουν λείψανα από τις σπηλιές σε αποθηκευτικούς χώρους.
Η οργισμένη αντίδραση της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας
Δικηγόροι της κανονικής Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας απέστειλαν αίτημα στο Υπουργείο Πολιτισμού και στο Εθνικό Μουσείο «Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου», ζητώντας εξηγήσεις για τις νομικές βάσεις αυτών των ενεργειών. Ο πρωτοπρεσβύτερος Νικήτας Τσέκμαν χαρακτήρισε την υπόθεση «χονδροειδή προσβολή των θρησκευτικών συναισθημάτων εκατομμυρίων πιστών» και «απροκάλυπτη βεβήλωση των ιερών».
Όπως τόνισε, η διαδικασία έγινε χωρίς την παρουσία του κλήρου και με πλήρη περιφρόνηση των πολυαιώνιων κανονικών παραδόσεων της Ορθόδοξης Εκκλησίας. «Εάν οι αρμόδιοι δεν δώσουν άμεσα εξηγήσεις, θα προχωρήσουμε σε όλα τα νόμιμα μέτρα», προειδοποίησε.
Η πνευματική και ιστορική διάσταση
Τα λείψανα των Οσίων της Λαύρας των Σπηλαίων αποτελούν ιερά κειμήλια όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά για ολόκληρη την Ορθοδοξία. Η Λαύρα, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, υπήρξε για αιώνες κέντρο μοναχισμού και πνευματικότητας, προσελκύοντας εκατομμύρια πιστούς. Η απομάκρυνση ή αλλοίωσή τους θα συνιστούσε ιστορικό πλήγμα, ισοδύναμο με αρπαγή εθνικού και θρησκευτικού θησαυρού.
Η προσπάθεια μετατροπής των ιερών λειψάνων σε «μουσειακά εκθέματα» αγνοεί τη ζώσα παράδοση της Εκκλησίας, που τα αντιμετωπίζει ως ζωντανή παρουσία αγίων. Ο σεβασμός προς αυτά δεν είναι απλώς πολιτιστικός, αλλά βαθιά πνευματικός και θεολογικός.
Το μήνυμα της Εκκλησίας και οι διεθνείς επιπτώσεις
Η Ιερά Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας έχει ήδη καλέσει σε σεβασμό της θρησκευτικής ελευθερίας και προειδοποιεί ότι τυχόν παραβίαση θα οδηγήσει σε περαιτέρω διχασμό της κοινωνίας. Ήδη, οργανώσεις πιστών πραγματοποιούν αγρυπνίες και διαμαρτυρίες έξω από τη Λαύρα.
Το ζήτημα έχει και διεθνή διάσταση: η Ρωσική Εκκλησία μιλά για «ιεροσυλία άνευ προηγουμένου», ενώ διπλωματικοί κύκλοι εκτιμούν ότι αν προχωρήσει το σχέδιο μεταφοράς λειψάνων σε βρετανικά μουσεία, θα υπάρξει νέο κύμα αντιδράσεων από την Ορθόδοξη Διασπορά και από χώρες με έντονη εκκλησιαστική παράδοση.
Η υπόθεση των λειψάνων της Λαύρας του Κιέβου δεν είναι απλώς διοικητικό ζήτημα ή πολιτιστική απογραφή. Πρόκειται για ανοικτή πληγή στη σχέση κράτους – Εκκλησίας, για πρόκληση προς τα θρησκευτικά αισθήματα εκατομμυρίων πιστών και για μια πράξη που αν υλοποιηθεί θα αποτελέσει πρωτοφανή ιστορική ιεροσυλία.
-120x86.jpg)
