ΒΟΥΒΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: Η εβδομάδα πριν από τη Μεγάλη Εβδομάδα, γνωστή στη μοναστική παράδοση και ως «Βουβή» ή «Κουφή» Εβδομάδα, αποτελεί μία από τις πιο κατανυκτικές περιόδους του εκκλησιαστικού έτους, αν και για τους περισσότερους λαϊκούς περνά απαρατήρητη.
Του Γιώργου Θεοχάρη – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Στο Άγιον Όρος, όμως, αυτή η εβδομάδα είναι βαθιά ριζωμένη στην πνευματική ζωή των μοναχών, ως χρόνος σιγής, πένθους και εσωτερικής καθάρσεως.
Όπως λένε οι Αγιορείτες, η Βουβή Εβδομάδα είναι μια σκάλα προς τον Γολγοθά. Δεν ψάλλεται η Θεία Λειτουργία τις καθημερινές, ούτε τελούνται χαρμόσυνες ακολουθίες. Το ψαλτήρι ακούγεται πιο αργά, πιο κατανυκτικά, οι καμπάνες σιωπούν εκτός των αναγκαίων στιγμών και οι συνομιλίες περιορίζονται στο ελάχιστο. Γι’ αυτό και ονομάζεται «βουβή». Δεν είναι απλώς μια εβδομάδα σιωπής, αλλά μια εβδομάδα πνευματικής βύθισης.
Ο Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης έλεγε χαρακτηριστικά: «Τη Βουβή Εβδομάδα να ’σαι κι εσύ βουβός, να μη λες πολλά και να λες με την καρδιά σου ‘Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με’. Όχι να περιμένεις τη Μεγάλη Εβδομάδα για να σκεφτείς τον Χριστό. Η Βουβή είναι για τους αγωνιστές».
Ο Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης προέτρεπε τους πιστούς να δουν αυτή την εβδομάδα ως «προεόρτια μετανοίας», γιατί – όπως τόνιζε – «το Πάθος του Κυρίου δεν μπορεί να το καταλάβει κανείς αν δεν περάσει πρώτα από τη σιωπή της καρδιάς του». Ο Όσιος Παΐσιος, από την πλευρά του, θεωρούσε ότι αυτή η εβδομάδα είναι η «μυστική αρχή του Πάσχα». «Όποιος μπει στη Βουβή με πένθος και σιωπή, θα βγει από την Ανάσταση με φως και χαρά», έλεγε.
Οι Αγιορείτες δίνουν ιδιαίτερη σημασία στο πώς ο άνθρωπος στέκεται πνευματικά αυτή την εβδομάδα. Δεν είναι απλώς νηστεία τροφών – η νηστεία εντείνεται – αλλά και νηστεία λέξεων, εικόνων, θορύβου. Το Άγιον Όρος, ήδη τόπος ησυχίας, βυθίζεται ακόμα πιο βαθιά στο νόημα της επερχόμενης θυσίας του Χριστού. Οι μοναχοί αυξάνουν τις μετάνοιες, τις παρακλήσεις, τις ώρες στο στασίδι. Τα πρόσωπα γίνονται πιο σκυθρωπά, αλλά τα βλέμματα φωτεινά από ελπίδα.
Ορισμένες Μονές, μάλιστα, έχουν το έθιμο να διαβάζουν συνεχόμενα το Ευαγγέλιο του Ιωάννη ολόκληρο αυτή την εβδομάδα, ώστε ο νους να καθαριστεί από λογισμούς και να ενωθεί με την αλήθεια του Θεού. Ο Γέροντας Γρηγόριος της Δοχειαρίου συνήθιζε να λέει: «Αυτή την εβδομάδα ο κόσμος φωνάζει και ο Χριστός σιωπά. Εμείς να είμαστε με τον Χριστό».
Η Βουβή Εβδομάδα είναι, στην ουσία, μια πρόσκληση. Όχι να κάνεις πολλά. Αλλά να σωπάσεις. Να σπάσεις το θόρυβο που μαζεύεις όλο τον χρόνο. Να αδειάσεις για να γεμίσεις. Να προγευτείς τον πόνο του Πάθους και την ελπίδα της Ανάστασης.
Σε αυτή τη σιωπή, η ψυχή – λένε οι Πατέρες – βρίσκει το πρώτο φως της Ανάστασης.
