ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Με δύο διαφορετικές καταβολές θα λάβουν οι συνταξιούχοι τις κύριες και επικουρικές συντάξεις του Νοεμβρίου 2025, καθώς ο e-ΕΦΚΑ ανακοίνωσε επίσημα το χρονοδιάγραμμα πληρωμών και τις κρίσιμες ημερομηνίες.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Παράλληλα, ανοίγει ο δρόμος για σημαντικές αλλαγές στα όρια των χρεών που μπορούν να συμψηφιστούν με τη σύνταξη, από τα 30.000 ευρώ που ισχύουν σήμερα έως και τα 45.000 ευρώ, εξέλιξη που αφορά χιλιάδες ασφαλισμένους οι οποίοι έχουν «κολλήσει» στη διαδικασία συνταξιοδότησης λόγω οφειλών.
Η επικείμενη διπλή πληρωμή, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη αύξηση του ορίου χρεών, δημιουργεί νέο τοπίο για εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους και ταυτόχρονα εντάσσεται σε μια πιο συνολική μεταρρύθμιση που σχεδιάζει το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για την περίοδο 2025–2026.
Οι δύο ημερομηνίες πληρωμής – Τι ισχύει για μισθωτούς και μη μισθωτούς
Η πρώτη δόση των πληρωμών θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2025 και αφορά:
• Τις κύριες συντάξεις από τα τέως Ταμεία Μη Μισθωτών (ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ).
• Τις συντάξεις που έχουν απονεμηθεί μετά την ίδρυση του ΕΦΚΑ (βάσει του ν. 4387/2016) για Μισθωτούς και Μη Μισθωτούς μετά την 1.1.2017.
• Όλες τις επικουρικές συντάξεις του ιδιωτικού τομέα.
Η δεύτερη δόση θα καταβληθεί την Τετάρτη 29 Οκτωβρίου 2025 και αφορά:
• Τις κύριες συντάξεις των τέως Ταμείων Μισθωτών (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, Τράπεζες, ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΤΣΕΑΠΓΣΟ, ΤΣΠ-ΗΣΑΠ).
• Τις συντάξεις του ΝΑΤ, του ΕΤΑΤ και του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ.
• Τις κύριες και επικουρικές συντάξεις του Δημοσίου.
Η πάγια αυτή διάκριση μεταξύ Μισθωτών και Μη Μισθωτών επιτρέπει την ομαλή λειτουργία του συστήματος και την καλύτερη διαχείριση των πόρων του ασφαλιστικού μηχανισμού.
Αλλαγές στα όρια χρεών: Από 30.000 σε 45.000 ευρώ
Στο επίκεντρο της ασφαλιστικής επικαιρότητας βρίσκεται η πρόθεση της κυβέρνησης να αυξήσει το όριο των οφειλών που μπορούν να συμψηφιστούν με τη σύνταξη. Σήμερα, το πλαφόν βρίσκεται στα 30.000 ευρώ, ενώ εξετάζεται η αύξησή του στις 40.000 ή ακόμη και στις 45.000 ευρώ. Παράλληλα, για τους ασφαλισμένους στον ΟΓΑ, το όριο από 10.000 ευρώ αναμένεται να αυξηθεί στις 15.000 ευρώ.
Η αλλαγή αυτή έρχεται να αντιμετωπίσει ένα υπαρκτό πρόβλημα: πολλοί ασφαλισμένοι αδυνατούν να ρυθμίσουν χρέη της τάξης των 35.000 ή 45.000 ευρώ, ενώ θα ήταν διατεθειμένοι να παραχωρήσουν σημαντικό μέρος της σύνταξής τους για κάποια χρόνια, ώστε να προχωρήσει ο συμψηφισμός. Το ενδιαφέρον είναι ήδη αυξημένο, ωστόσο ο σημερινός «κόφτης» αποκλείει πολλούς από την υποβολή αίτησης.
Πώς λειτουργεί σήμερα ο συμψηφισμός – Παραδείγματα
Η διάταξη για τον συμψηφισμό χρεών με παρακράτηση σύνταξης θεσπίστηκε με τον νόμο 5078/2023και τέθηκε σε εφαρμογή τον Μάρτιο του 2024. Με βάση αυτήν, οι οφειλέτες μπορούν να λάβουν σύνταξη εφόσον τα χρέη τους δεν υπερβαίνουν τα 30.000 ευρώ. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι μέχρι σήμερα:
• 4.150 ασφαλισμένοι έχουν πάρει σύνταξη με χρέη έως 30.000 ευρώ.
• 7.730 αιτήσεις έχουν υποβληθεί συνολικά.
• 1.967 αιτήσεις παραμένουν σε εκκρεμότητα.
• 1.613 αιτήσεις απορρίφθηκαν.
Ο μηχανισμός λειτουργεί ως εξής:
Ο οφειλέτης λαμβάνει το 40% της σύνταξής του, ενώ το υπόλοιπο 60% παρακρατείται μέχρι το χρέος να μειωθεί στις 20.000 ευρώ. Από εκεί και πέρα, το ποσό παρακρατείται σε 60 δόσεις.
Παράδειγμα:
Για οφειλή 30.000 ευρώ και σύνταξη 800 ευρώ:
• Παρακρατούνται 480 ευρώ, και ο οφειλέτης λαμβάνει 320 ευρώ έως ότου το χρέος πέσει στις 20.000 ευρώ.
• Έπειτα, παρακρατούνται 333 ευρώ τον μήνα για 60 μήνες.
Προϋποθέσεις και περιορισμοί
Οι ασφαλισμένοι που επιθυμούν να ενταχθούν στη ρύθμιση πρέπει:
• Να έχουν τουλάχιστον 20 χρόνια πληρωμένων εισφορών.
• Να έχουν συμπληρώσει είτε το 67ο έτος ηλικίας είτε το 62ο έτος με 40 χρόνια ασφάλισης (εκ των οποίων 20 πληρωμένα).
• Να έχουν καταθέσεις έως 12.000 ευρώ (για χρέη έως 30.000 ευρώ στον ΕΦΚΑ).
• Για χρέη έως 10.000 ευρώ προς τον ΟΓΑ, οι καταθέσεις δεν πρέπει να ξεπερνούν τις 6.000 ευρώ.
Αν τα χρέη υπερβαίνουν τα επιτρεπτά όρια, ο ασφαλισμένος πρέπει να καταβάλει το υπερβάλλον ποσό εντός διμήνου· διαφορετικά, η αίτηση απορρίπτεται.
Κρίσιμη προϋπόθεση είναι και η συναίνεση του οφειλέτη για άρση τραπεζικού απορρήτου, ώστε να αποκλείεται η χορήγηση σύνταξης σε όσους διαθέτουν υψηλές καταθέσεις.
Οικονομική πίεση και ανάγκη μεταρρυθμίσεων
Η αύξηση των ορίων οφειλών δεν αποτελεί απλώς τεχνική αλλαγή· είναι απάντηση σε μια πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια. Οικονομικές κρίσεις, πανδημία και πληθωριστικές πιέσεις έχουν αυξήσει τον αριθμό των ασφαλισμένων με οφειλές, ενώ ταυτόχρονα το ασφαλιστικό σύστημα προσπαθεί να διασφαλίσει τη ροή εσόδων και να αποτρέψει απώλειες εσόδων από μη βιώσιμες ρυθμίσεις.
Σύμφωνα με πηγές από τον ΕΦΚΑ, στόχος της αύξησης του πλαφόν είναι διπλός: αφενός να διευκολύνει περισσότερους ασφαλισμένους να αποκτήσουν πρόσβαση στη σύνταξη, αφετέρου να ενισχύσει τη ρευστότητα του συστήματος μέσω των παρακρατήσεων. Το μέτρο αναμένεται να περιληφθεί σε επόμενο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή μέσα στον χειμώνα.
Τι έρχεται μετά – Μπόνους και προσωπική διαφορά
Η κυβέρνηση επεξεργάζεται επίσης μέτρα που θα αυξήσουν το εισόδημα των συνταξιούχων μέσα στο 2025. Σύμφωνα με πληροφορίες, σχεδιάζονται τέσσερα νέα «μπόνους» που μπορούν να αυξήσουν τη σύνταξη έως και κατά 1.000 ευρώ ετησίως για περίπου 2,5 εκατ. συνταξιούχους. Παράλληλα, η σταδιακή εξάλειψη της προσωπικής διαφοράς παραμένει στην ατζέντα του Υπουργείου Οικονομικών, με στόχο την πλήρη εξίσωση των παλαιών και νέων συντάξεων ως το 2027.
Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και οι έλεγχοι
Η αναθεώρηση των ρυθμίσεων για τις οφειλές τελεί υπό την αυστηρή εποπτεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς κάθε μεταβολή στα όρια και στις διαδικασίες συμψηφισμού πρέπει να συνάδει με το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις αρχές βιωσιμότητας των ασφαλιστικών ταμείων. Παράλληλα, συνεχίζονται οι διασταυρωτικοί έλεγχοι για τον εντοπισμό περιπτώσεων καταστρατήγησης της ρύθμισης μέσω μη δηλωμένων καταθέσεων ή εικονικών μεταβιβάσεων περιουσιακών στοιχείων.
Διπλό «στοίχημα» για το ασφαλιστικό
Η πληρωμή των συντάξεων του Νοεμβρίου σε δύο δόσεις στις 27 και 29 Οκτωβρίου αποτελεί την πιο ορατή εξέλιξη για εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους. Ωστόσο, το μεγάλο στοίχημα βρίσκεται αλλού: στην προωθούμενη αύξηση των ορίων χρεών που μπορούν να συμψηφιστούν με τη σύνταξη και στην ενίσχυση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος χωρίς αποκλεισμούς.
Αν η κυβέρνηση καταφέρει να ισορροπήσει ανάμεσα στην κοινωνική ανάγκη και τη δημοσιονομική σταθερότητα, τότε το 2025 μπορεί να αποτελέσει αφετηρία μιας πιο δίκαιης και λειτουργικής ασφαλιστικής πολιτικής. Αν όχι, χιλιάδες ασφαλισμένοι θα συνεχίσουν να μένουν εκτός σύνταξης εξαιτίας ενός «ταβανιού» που δεν ανταποκρίνεται πλέον στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας.