Η καταβολή αναδρομικών στους απόστρατους αποτελεί ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει έντονα την ελληνική κοινωνία τα τελευταία χρόνια. Με την απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου (ΑΕΔ) τον Φεβρουάριο του 2025, καθορίστηκαν οι δικαιούχοι των αναδρομικών, δημιουργώντας σαφείς διαχωρισμούς μεταξύ των συνταξιούχων. Στο παρόν άρθρο, θα αναλύσουμε ποιοι απόστρατοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν από αυτή την απόφαση, καθώς και τις επιπτώσεις της στην ευρύτερη κοινότητα των συνταξιούχων.
Ιστορικό Πλαίσιο
Μετά τις περικοπές που επιβλήθηκαν στις συντάξεις κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, πολλοί συνταξιούχοι, συμπεριλαμβανομένων των αποστράτων, προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη διεκδικώντας την επιστροφή των παρακρατηθέντων ποσών. Οι διεκδικήσεις αυτές αφορούσαν κυρίως τα δώρα (Χριστουγέννων, Πάσχα, αδείας) και τις περικοπές στις επικουρικές συντάξεις για την περίοδο από τον Ιούλιο του 2015 έως τον Μάιο του 2016. Το 2020, με τον νόμο Βρούτση, καταβλήθηκαν αναδρομικά για τις κύριες συντάξεις, ωστόσο οι διεκδικήσεις για τα δώρα και τις επικουρικές παρέμειναν ανοιχτές.
Η Απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου
Στις 13 Φεβρουαρίου 2025, το ΑΕΔ αποφάσισε ότι τα αναδρομικά για τα δώρα και τις επικουρικές συντάξεις θα καταβληθούν μόνο σε όσους συνταξιούχους είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη έως τον Ιούλιο του 2020 και έχουν δικαιωθεί δικαστικά. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει οριζόντια ρύθμιση για όλους τους συνταξιούχους, αλλά μόνο για εκείνους που είχαν κινηθεί νομικά εντός της συγκεκριμένης προθεσμίας.
Ποιοι Κερδίζουν
Οι απόστρατοι που επωφελούνται από την απόφαση αυτή είναι:
• Όσοι προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη πριν τον Ιούλιο του 2020: Περίπου 370.000 συνταξιούχοι, συμπεριλαμβανομένων πολλών αποστράτων, είχαν καταθέσει αγωγές εντός της προθεσμίας αυτής. Αυτοί οι συνταξιούχοι, εφόσον δικαιωθούν στα δικαστήρια, θα λάβουν τα αναδρομικά που διεκδικούν.
• Δικαιωθέντες σε δικαστικές αποφάσεις: Όσοι έχουν ήδη λάβει θετικές αποφάσεις από τα δικαστήρια για τις διεκδικήσεις τους, θα δουν τα αναδρομικά τους να καταβάλλονται, ενισχύοντας το εισόδημά τους μετά από χρόνια αναμονής.
Ποιοι Χάνουν
Από την άλλη πλευρά, οι απόστρατοι που δεν θα επωφεληθούν από την απόφαση του ΑΕΔ είναι:
• Όσοι δεν προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη έως τον Ιούλιο του 2020: Οι συνταξιούχοι που δεν κατέθεσαν αγωγές εντός της συγκεκριμένης προθεσμίας δεν δικαιούνται αναδρομικά για τα δώρα και τις επικουρικές συντάξεις. Η απόφαση του ΑΕΔ αποκλείει την καταβολή αναδρομικών σε αυτή την κατηγορία, ανεξάρτητα από τις οικονομικές τους ανάγκες ή τις περικοπές που υπέστησαν.
• Όσοι αποδέχθηκαν τις καταβολές του 2020 χωρίς επιφύλαξη: Με τον νόμο Βρούτση το 2020, καταβλήθηκαν αναδρομικά για τις κύριες συντάξεις, με την προϋπόθεση ότι οι συνταξιούχοι αποδέχονταν την απόσβεση των διεκδικήσεών τους για τα δώρα και τις επικουρικές. Όσοι αποδέχθηκαν αυτή την ρύθμιση χωρίς να προσφύγουν δικαστικά, δεν μπορούν πλέον να διεκδικήσουν επιπλέον ποσά.
Επιπτώσεις και Προοπτικές
Η απόφαση του ΑΕΔ έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κοινότητα των αποστράτων και των συνταξιούχων γενικότερα:
• Δικαστική Οδός: Η απόφαση ενισχύει τη σημασία της έγκαιρης προσφυγής στη Δικαιοσύνη για τη διεκδίκηση δικαιωμάτων. Οι συνταξιούχοι που επέλεξαν να κινηθούν νομικά εντός των προθεσμιών δικαιώνονται, ενώ όσοι δεν το έπραξαν, χάνουν τη δυνατότητα διεκδίκησης.
• Οικονομική Ενίσχυση: Για τους δικαιούχους, τα αναδρομικά αποτελούν σημαντική οικονομική ενίσχυση, ειδικά σε μια περίοδο που το κόστος ζωής αυξάνεται και οι συντάξεις παραμένουν περιορισμένες.
• Απογοήτευση και Ανισότητες: Όσοι δεν δικαιούνται αναδρομικά ενδέχεται να αισθάνονται απογοήτευση και αδικία, καθώς βλέπουν συναδέλφους τους να λαμβάνουν ποσά που οι ίδιοι δεν μπορούν να διεκδικήσουν.
