ΟΠΕΚΕΠΕ: Από τον σχεδιασμό στα χαρτιά έως την πραγματικότητα των λογαριασμών, το χάσμα παραμένει μεγάλο. Σύμφωνα με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σε συνεργασία με τον ΟΠΕΚΕΠΕ, δρομολογείται πακέτο πληρωμών έως 600 εκατ. ευρώ μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025, με αιχμή την αποπληρωμή του Μέτρου 23 για τουλάχιστον 9.000 δικαιούχους, ενισχύσεις de minimis για φερτά υλικά και ζωοτροφές, καθώς και προκαταβολές για απώλεια φυτικού κεφαλαίου από τον ΕΛΓΑ.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Την ίδια ώρα, ωστόσο, αγρότες και κτηνοτρόφοι επιμένουν ότι οι προηγούμενες πιστώσεις άφησαν «τρύπες», με μειωμένα ποσά ή μηδενικές καταβολές, ενώ οι ανακοινώσεις στη Διαύγεια μόνο καθησυχαστικές δεν ήταν.
Μέτρο 23: 9.000 δικαιούχοι σε εκκρεμότητα
Κεντρικό σημείο του νέου κύκλου αποτελεί η αποπληρωμή του Μέτρου 23 για τουλάχιστον 9.000 παραγωγούς που «κόπηκαν» στις προηγούμενες πιστώσεις λόγω ζητημάτων με το Ε9. Το κυβερνητικό αφήγημα μιλά για αποκατάσταση αδικιών και «κλείσιμο μετώπων», όμως οι παραγωγοί ζητούν σαφή χρονοδιαγράμματα και διασταύρωση στοιχείων πριν από κάθε πίστωση, ώστε να μην επαναληφθούν λάθη που ήδη τους κόστισαν ρευστότητα.
de minimis για φερτά υλικά και ζωοτροφές
Παράλληλα, προβλέπονται ενισχύσεις de minimis για φερτά υλικά και ζωοτροφές, ως απάντηση σε αυξημένα κόστη και ζημιές από ακραία φαινόμενα. Οι πληρωμές αυτές θεωρούνται κρίσιμες, ειδικά για κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις που πιέζονται από την αγορά. Ωστόσο, αγροτικές οργανώσεις τονίζουν ότι χωρίς καθαρές οδηγίες εφαρμογής και επαρκείς ελέγχους, υπάρχει κίνδυνος νέων αποκλεισμών.
ΕΛΓΑ: προκαταβολές και παράπονα
Στο σκέλος των αποζημιώσεων, ο ΕΛΓΑ έχει ήδη πιστώσει προκαταβολές (έως 75% σε ορισμένες περιπτώσεις), ενώ ανακοινώνεται και νέα προκαταβολή 60% για απώλεια φυτικού κεφαλαίου. Παρά ταύτα, παραγωγοί καταγγέλλουν ότι σε πρόσφατες πληρωμές «τραβήχτηκαν» εισφορές ΕΛΓΑ χωρίς να έχουν προηγηθεί οι αναμενόμενες καταβολές, αδειάζοντας λογαριασμούς.
Εξισωτική: μικρότερος προϋπολογισμός, περισσότερες ενστάσεις
Δύσκολα προμηνύεται και η πληρωμή της εξισωτικής. Λίγες ημέρες πριν την πίστωση, τροποποιητική απόφαση στη Διαύγεια μείωσε τον προϋπολογισμό περίπου στα 216 εκατ. ευρώ από 268 εκατ. ευρώ αρχικά, λόγω κατανομής βοσκοτόπων και ελέγχων. Αυτό πρακτικά σημαίνει λιγότερα χρήματα για πολλούς δικαιούχους. Επιπλέον, όσοι δεν πληρώθηκαν βασική ενίσχυση για συγκεκριμένα αγροτεμάχια κινδυνεύουν να μείνουν εκτός εξισωτικής, με προθεσμία ενστάσεων έως 24 Δεκεμβρίου.
Διορθώσεις σε αγρανάπαυση και κοπτολίβαδο
Μέχρι τις 24 Δεκεμβρίου «τρέχει» και η προθεσμία διορθώσεων για αγροτεμάχια δηλωμένα ως αγρανάπαυση ή κοπτολίβαδο. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει ξεκαθαρίσει ότι για όσους προβούν σε αλλαγές, θα υπάρξει νέα πληρωμή σε επόμενο χρόνο, αφήνοντας εκτός τον Δεκέμβριο όσους χρειάζονται διορθώσεις.
Monitoring και ΚΑΕΚ: μικρά αγροτεμάχια στο «ραντάρ»
Θετική εξαίρεση αποτελεί η διευκρινιστική εγκύκλιος του Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για αγροτεμάχια έως 20 στρέμματα χωρίς ΚΑΕΚ. Με την προϋπόθεση έγκυρης μίσθωσης ή υπεύθυνης δήλωσης και επιβεβαίωσης μέσω monitoring, περίπου 5.700 αγρότες αποφεύγουν τον αποκλεισμό για καθαρά τεχνικούς λόγους.
Οι αριθμοί των τελευταίων πληρωμών
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, πιστώθηκαν:
– 208,6 εκατ. ευρώ για εξόφληση βασικής ενίσχυσης σε 482.853 δικαιούχους.
– 142,9 εκατ. ευρώ για αναδιανεμητική σε 285.214 δικαιούχους, με πιθανή αύξηση μοναδιαίας τιμής μετά ελέγχους.
– 14,9 εκατ. ευρώ σε 33.473 νέους γεωργούς.
– 121,5 εκατ. ευρώ ως προκαταβολές ΕΛΓΑ.
Παρά τα ποσά, οι παραγωγοί επιμένουν ότι χιλιάδες έμειναν με λιγότερα από τα αναμενόμενα ή εκτός πληρωμών.
Μετά το 2027: δικαιώματα και νέα ΚΑΠ
Στο βάθος, η συζήτηση για τη νέα ΚΑΠ 2028–2034 φέρνει ανησυχία. Η κατάργηση των δικαιωμάτων ενίσχυσης μετά το 2027 θέτει ερωτήματα για αγρότες με πολλά δικαιώματα αλλά μικρή επιλέξιμη έκταση. Τα κράτη-μέλη ζητούν διευκρινίσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να αποφευχθούν αιφνίδιες απώλειες εισοδήματος και διοικητικό χάος.
Μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου, οι εξαγγελίες μιλούν για 600 εκατ. ευρώ. Η πραγματικότητα, όμως, δείχνει ότι χωρίς καθαρές οδηγίες, έγκαιρους ελέγχους και διαφάνεια στις πιστώσεις, η δυσπιστία θα παραμείνει. Οι αγρότες ζητούν λιγότερα «τάματα» και περισσότερες σωστές πληρωμές — και ο χρόνος μετρά αντίστροφα.
