ΟΠΕΚΕΠΕ: Η αιφνιδιαστική απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να προχωρήσει σε οριζόντια ακύρωση όλων των αιτήσεων του Μέτρου Βιολογικής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας έχει προκαλέσει πρωτοφανείς αντιδράσεις στον αγροτικό κόσμο.
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου
News: Χιλιάδες βιοκαλλιεργητές και βιοκτηνοτρόφοι βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι με την οικονομική καταστροφή, καθώς στερούνται ενισχύσεων που είχαν προϋπολογίσει για το 2024 και ενδέχεται να χάσουν και για το 2025, την ώρα που μένουν εκτός και από τα οικολογικά σχήματα.
Συλλογική τιμωρία και «πάγωμα» των ενισχύσεων
Η απόφαση του ΥΠΑΑΤ αφορά τόσο τη φυτική και ζωική παραγωγή όσο και τη μελισσοκομία και, σύμφωνα με αγροτικούς συλλόγους, αποτελεί «συλλογική τιμωρία χωρίς τεκμηρίωση». Οι παραγωγοί καταγγέλλουν ότι δεν δημοσιοποιήθηκαν τα στοιχεία των ελέγχων, δεν ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες επαλήθευσης και δεν ζητήθηκε η γνώμη των ενδιαφερόμενων φορέων, ενώ η κυβέρνηση επικαλέστηκε γενικώς «προβλήματα αξιοπιστίας» στους ελέγχους.
Αποτέλεσμα αυτής της απόφασης είναι να τιμωρούνται όλοι, ανεξαιρέτως αν τηρούσαν ή όχι τους όρους. Ιδιαίτερα πλήττονται οι ορεινές και νησιωτικές περιοχές, όπου η βιολογική παραγωγή δεν είναι πολυτέλεια, αλλά όρος επιβίωσης για τις τοπικές κοινωνίες.
Η εξέλιξη αυτή προκαλεί και πολιτικές αναταράξεις. Όπως επισημαίνει ο ΣΥΡΙΖΑ, η απόφαση έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η οποία προβλέπει την κάλυψη του 25% της γεωργικής γης με βιολογικές καλλιέργειες έως το 2030. Η ακύρωση υπονομεύει τη μετάβαση σε ένα βιώσιμο αγροδιατροφικό μοντέλο και εκθέτει τη χώρα σε κινδύνους απώλειας κοινοτικών πόρων.
ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΝΕΑ – ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΓΑ: Κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις και σφοδρή κριτική
Η αντιπολίτευση μιλά για «διοικητική αυθαιρεσία χωρίς προηγούμενο». Ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής Λάρισας Βασίλης Κόκκαλης σημείωσε ότι «χιλιάδες νόμιμοι και συνεπείς παραγωγοί που είχαν επενδύσει σε πιστοποιήσεις και βιολογικά εφόδια οδηγούνται στην οικονομική καταστροφή».
Αντίστοιχα, ο βουλευτής Φθιώτιδας Γιάννης Σαρακιώτης επισήμανε ότι «οι παραγωγοί που ακολούθησαν τους αυστηρούς κανόνες βιολογικής παραγωγής και επένδυσαν σε δαπανηρές πιστοποιήσεις απειλούνται να χάσουν τις ενισχύσεις για το 2024 και, πιθανώς, για το 2025».
Ο ίδιος κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «αντί να λύσει τα προβλήματα, μετακυλίει τις ευθύνες σε ολόκληρο τον κλάδο, τιμωρώντας τους νομοταγείς παραγωγούς για τις παραλείψεις των αρμοδίων».
Οικονομικό σοκ και απώλεια εμπιστοσύνης
Η απόφαση για οριζόντια ακύρωση έρχεται σε μια περίοδο όπου οι παραγωγοί είχαν ήδη σχεδιάσει την οικονομική τους δραστηριότητα με βάση τις ενισχύσεις. Πολλοί έχουν λάβει δάνεια, έχουν προβεί σε επενδύσεις και έχουν αποκλείσει άλλες πηγές ενίσχυσης, όπως τα οικολογικά σχήματα.
Σύμφωνα με στελέχη του ΥΠΑΑΤ που μίλησαν στο vimaorthodoxias.gr, οι οριζόντιες ακυρώσεις δεν αποκλείεται να αναθεωρηθούν σε δεύτερο στάδιο, ωστόσο επί του παρόντος η πολιτική βούληση είναι να «μην υπάρξουν ρίσκα ως προς την αξιοπιστία του συστήματος».
Αγροτικές οργανώσεις ζητούν στοχευμένη επανεξέταση των αιτήσεων, οικονομική αποκατάσταση των συνεπών παραγωγών και σαφές σχέδιο για την αποφυγή επιστροφής κοινοτικών κονδυλίων.
Πληρωμές ΟΠΕΚΕΠΕ: Οι ημερομηνίες που πρέπει να γνωρίζουν οι παραγωγοί
Την ίδια ώρα, ο ΟΠΕΚΕΠΕ ετοιμάζεται να προχωρήσει σε σειρά κρίσιμων πληρωμών μέσα στις επόμενες 25 ημέρες, που αφορούν χιλιάδες παραγωγούς και κτηνοτρόφους:
• 14–17 Οκτωβρίου 2025: Εκκίνηση πληρωμών για το Μέτρο 23 με τις έκτακτες ενισχύσεις σε βαμβάκι, αμύγδαλα, ηλίανθο, καλαμπόκι και αμπέλια. Η καταβολή θα γίνει τμηματικά και θα ολοκληρωθεί σε δύο φάσεις.
• 18–22 Οκτωβρίου 2025: Πληρωμή της πρώτης δόσης της βασικής ενίσχυσης της ΚΑΠ 2024-2025, που αφορά πάνω από 500.000 δικαιούχους.
• 24–28 Οκτωβρίου 2025: Καταβολή ενισχύσεων για τα οικολογικά σχήματα και την αναδιανεμητική ενίσχυση, καθώς και πληρωμές για μικρά νησιά Αιγαίου.
• 30–31 Οκτωβρίου 2025: Εκκαθάριση εκκρεμοτήτων και συμπληρωματικές πληρωμές για νέους αγρότες και βιολογικές μεταβάσεις.
Οι πληρωμές αυτές θεωρούνται κρίσιμες, καθώς θα δώσουν ανάσα ρευστότητας σε έναν κλάδο που αντιμετωπίζει αυξημένα κόστη παραγωγής και καθυστερήσεις στις εισροές.
Πληρωμές ΕΛΓΑ: Αποζημιώσεις για παγετό και θεομηνίες
Παράλληλα, ο ΕΛΓΑ προγραμματίζει πληρωμές αποζημιώσεων για ζημιές από παγετό και θεομηνίες μέσα στον Οκτώβριο:
• 15–18 Οκτωβρίου 2025: Πληρωμή αποζημιώσεων ύψους περίπου 18 εκατ. ευρώ για ζημιές από τον παγετό του Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου σε καλλιέργειες ροδάκινων, βερίκοκων και κερασιών.
• 21–25 Οκτωβρίου 2025: Καταβολή περίπου 9 εκατ. ευρώ για ζημιές από χαλαζοπτώσεις και πλημμύρες της άνοιξης, που επηρέασαν κυρίως σιτηρά και καλαμπόκι.
• 28–31 Οκτωβρίου 2025: Συμπληρωματικές αποζημιώσεις για το ζωικό κεφάλαιο και επιδοτήσεις για προληπτικά μέτρα βιοασφάλειας.
Σύμφωνα με στελέχη του ΕΛΓΑ, οι πληρωμές αυτές ενδέχεται να ξεπεράσουν συνολικά τα 30 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του μήνα, ανάλογα με την ολοκλήρωση των ελέγχων και την εκκαθάριση των φακέλων.
Πολιτική αντιπαράθεση και διακύβευμα για την ΚΑΠ
Η πολιτική αντιπαράθεση γύρω από την απόφαση ακύρωσης των βιολογικών προγραμμάτων κορυφώνεται, με την κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι προέχει η διασφάλιση της αξιοπιστίας του συστήματος διαχείρισης των κοινοτικών πόρων και την αντιπολίτευση να κάνει λόγο για «θεσμική εκτροπή».
Η αντιπολίτευση προειδοποιεί ότι, αν η χώρα δεν επιτύχει τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας, κινδυνεύει να χάσει σημαντικά ποσά από την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), που αποτελεί βασικό πυλώνα χρηματοδότησης για τον αγροτικό τομέα.
Από την πλευρά του, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης δηλώνει ότι «στόχος είναι να προστατευθούν οι ευρωπαϊκοί πόροι και να μη χαθούν κονδύλια λόγω αδυναμιών στους ελέγχους», τονίζοντας ότι «ο πρωτογενής τομέας θα παραμείνει πρωταγωνιστής της οικονομικής δραστηριότητας».
Το διακύβευμα για τους βιοκαλλιεργητές
Για τους βιοκαλλιεργητές, η κατάσταση είναι δραματική. Πολλοί από αυτούς έχουν προχωρήσει σε σημαντικές επενδύσεις και έχουν προσαρμόσει τις καλλιέργειές τους με βάση τους κανόνες της βιολογικής παραγωγής, οι οποίοι απαιτούν περισσότερη εργασία, υψηλότερο κόστος και μικρότερες αποδόσεις.
Χωρίς τις ενισχύσεις, οι περισσότεροι δεν μπορούν να διατηρήσουν τη βιωσιμότητά τους και ενδέχεται να εγκαταλείψουν τις καλλιέργειες ή να επιστρέψουν σε συμβατικές πρακτικές. Αυτό θα σήμαινε πισωγύρισμα για τη χώρα στην πορεία προς έναν πιο βιώσιμο αγροδιατροφικό τομέα.
Η απόφαση για την οριζόντια ακύρωση του Μέτρου των Βιολογικών αποτελεί σημείο καμπής για τον ελληνικό αγροτικό κόσμο. Η κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει μεταξύ της ανάγκης για διαφάνεια και αξιοπιστία και της υποχρέωσης να στηρίξει τους παραγωγούς που συμμορφώθηκαν πλήρως με τους κανόνες.
Την ίδια ώρα, οι επερχόμενες πληρωμές από ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΓΑ αποτελούν σανίδα σωτηρίας για χιλιάδες αγρότες που βρίσκονται αντιμέτωποι με την οικονομική ασφυξία.
Σύμφωνα με πληροφορίες του vimaorthodoxias.gr, στελέχη του ΥΠΑΑΤ αναγνωρίζουν ότι οι αντιδράσεις είναι δικαιολογημένες και αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο διορθωτικών κινήσεων τις επόμενες εβδομάδες. Μέχρι τότε, όμως, το κλίμα στην ύπαιθρο παραμένει εκρηκτικό και η αγωνία κορυφώνεται ενόψει των κρίσιμων ημερομηνιών πληρωμών.
ΟΠΕΚΕΠΕ: Γυναίκα από την Παιανία δήλωνε αγροτεμάχια μοναστηριού
