του Πρωτοπρεσβυτέρου Βασιλείου Καλλιακμάνη, Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
α) Στο Ευαγγέλιο τονίζεται συχνά τη διπλή εντολή της αγάπης, της αγάπης προς τον Θεό και το συνάνθρωπο. Να σημειωθεί όμως, ότι, η αγάπη προς το πρόσωπο του Χριστού δεν επιβάλλεται. Εμπνέεται από το φως της θυσίας που Εκείνος εκπέμπει. Και πράγματι πρώτος ο Θεός αγάπησε τον άνθρωπο.
Γράφει σχετικά ο ευαγγελιστής Ιωάννης (Ιωάν. 3, 13-17): «Τόσο πολύ αγάπησε ο Θεός τον κόσμο, ώστε παρέδωσε στο θάνατο το μονογενή Του Υιό, για να μη χαθεί όποιος πιστεύει σ’ αυτόν αλλά να έχει ζωή αιώνια. Γιατί ο Θεός δεν έστειλε τον Υιό του στον κόσμο για να καταδικάσει τον κόσμο, αλλά για να σωθεί ο κόσμος δι’ αυτού».
β) Με την ευκαιρία της εορτής της Παγκόσμιας ΄Υψωσης του τιμίου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου τα αναγνώσματα τόσο της προηγούμενης όσο και της επόμενης Κυριακής βρίσκονται εντός του λειτουργικού κλίματος και μυσταγωγούν τους χριστιανούς στο μυστήριο του Σταυρού του Χριστού. Διότι, όπως διδάσκει ο άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός, με το Σταυρό του Χριστού καταργήθηκε ο θάνατος, λύθηκε η αμαρτία του προπάτορος, λαφυραγωγήθηκε ο φοβερός ΄Αδης, δωρίσθηκε η ανάσταση, ανοίχτηκαν οι πύλες του παραδείσου. Κι ακόμη ο Σταυρός έγινε: των πεσμένων η ανάσταση, των ορθίων το στήριγμα, των αρρώστων το ραβδί, των επιστρεφόντων η χειραγωγία, όσων προκόβουν η τελείωση και ξύλο ζωής αιωνίου.
γ) Και πράγματι, στο Σταυρό του Κυρίου που αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί σκάνδαλο για τους Εβραίους και μωρία για τους κατά κόσμο σοφούς, στηρίζεται η πνευματική ζωή των χριστιανών. Την αλήθεια αυτή δεν είναι εύκολο να τη δεχθεί ο ανθρώπινος νους, ακόμη και ο πεπαιδευμένος. Η κοσμική σοφία και επιστήμη δωρίζεται από το Θεό και αποτελεί ευλογία για τον άνθρωπο. Κι αυτή όμως έχει τα όριά της και δεν μπορεί να ερμηνεύσει και να περιγράψει αντικειμενικά ακόμη και τα κοσμικά φαινόμενα. Πολύ πιο δύσκολο είναι να κατανοήσει τις θείες αλήθειες και μάλιστα εκείνες που στηρίζονται στη σταυρική θυσία του Χριστού.
δ) Είναι λίαν χαρακτηριστική η συζήτηση του Χριστού με το νυχτερινό μαθητή του Νικόδημο. Ο Νικόδημος ήταν μορφωμένος άρχοντας των Ιουδαίων από τη μερίδα των Φαρισαίων και επειδή φοβόταν τους συναδέλφους του, επισκέπτονταν νύχτα τον Κύριο και μυούνταν στα μυστήρια της βασιλείας του Θεού. Σε μια νυχτερινή συνάντηση τον ρωτά ο Ιησούς: Εσύ είσαι δάσκαλος του Ισραήλ και δε γνωρίζεις πως αναγεννιέται πνευματικά ο άνθρωπος; Και συνεχίζει: «Αν δε με πιστεύετε όταν σας μιλάω για πράγματα που συμβαίνουν στη γη, πως θα με πιστέψετε για πράγματα που γίνονται στον ουρανό;»
ε) Και για να συνδέσει ο Χριστός τα σύμβολα και τις προτυπώσεις της Παλαιάς Διαθήκης με το ζωοποιό Σταυρό συμπληρώνει: «Οπως ο Μωυσής ύψωσε το χάλκινο φίδι στην έρημο, έτσι πρέπει να υψωθεί ο Υιός του ανθρώπου, ώστε όποιος πιστεύει σ’ αυτόν να μη χαθεί, αλλά να ζει αιώνια». Επομένως ο Σταυρός του Κυρίου δε λειτουργεί μαγικά, όπως νομίζουν ορισμένοι. Η πίστη στο σταυρικό θάνατο και την Ανάσταση του Χριστού πρέπει να μπολιάζουν το ήθος των χριστιανών. Οποιος αρνείται τη θυσιαστική αγάπη, την κενωτική ζωή, την κοινωνική ευθύνη και το ασκητικό ήθος αμφισβητεί πρακτικά την αξία του Σταυρού του Χριστού.
στ) Το μήνυμα της σταυρικής θυσίας του Κυρίου είναι επίκαιρο σε κάθε εποχή αλλά ιδιαίτερα στις μέρες μας. Όπως ο Χριστός θυσιάζεται «υπέρ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας», έτσι και κάθε χριστιανός καλείται να διαμορφώσει θυσιαστικό και διακονικό ήθος. Να εγκαταλείψει την εωσφορική εγωκεντρικότητα και να ανοιχθεί φιλάδελφα στο συνάνθρωπο. Παράλληλα κάθε ηγέτης -εκκλησιαστικός ή πολιτικός- καλείται να φθάσει μέχρι τη θυσία για τη σωτηρία του λαού!
ζ) Εάν πολιτικοί, κληρικοί και πολίτες εμπνεόμασταν από το σταυρικό πολίτευμα του ευαγγελίου και σηκώναμε αγόγγυστα το σταυρό της προσωπικής και κοινωνικής ευθύνης, τότε η κοινωνία θα άλλαζε. Μπορεί να μη γινόταν παράδεισος, σίγουρα όμως δεν θα γινόταν κόλαση! Τέλος, πολλές υπερβολές λέγονται στις μέρες μας για τους αποκαλυπτικούς χρόνους που διερχόμαστε με συχνές αναφορές στον αριθμό του θηρίου της Αποκαλύψεως χ ξ ς΄ (666) (Αποκ.13,18). ΄Ομως, μήπως η ερμηνεία, ότι ο αριθμός χ ξ ς΄ σημαίνει χριστός ξένος σταυρού, είναι αληθινή, αφού απηχεί το σύγχρονο τρόπο ζωής μας και την πίστη σε ένα χριστό βολικό και ασταύρωτο; «Ο έχων ους ακουσάτω τι το Πνεύμα λέγει ταις εκκλησίαις» (Αποκ. 2,7)…
