Θεία Λειτουργία: Ο χώρος της οικουμένης

Λειτουργικόν Εύρος
Η Θεία Λειτουργία δεν είναι μάζεμα ανθρώπων σ’ ένα στενό πρόγραμμα, σχέδιο, αντίληψη, απασχόληση ή αποστολή.

Λειτουργία είναι ελευθερία του ανθρώπου «η Χριστός ημάς ηλευθέρωσεν» (Γαλ. 5,1 ).

Γι’ αυτό παρακαλούμε το θέλημα του Θεού να γίνη στη ζωή του καθενός. Το Χριστό να έχη ο καθένας συνοδοιπόρο, σύμπλοο, «συγκοιταζόμενον και συνανιστάμενον, καταγλυκαίνοντα τη ζωή του» (ευχή Μεγάλου Σχήματος).
Και αυτός ο γλυκασμός της κοινωνίας της ζωής εν Χριστώ μας συγκεντρώνει, μας ενώνει εν υπερώω τόπω. Αποτελεί το χώρο και τον τρόπο και το σχέδιο της ζωής μας.

Ας πορεύεται ο καθένας ελεύθερα στο δρόμο της ζωής του.
Ας πλέη ο καθένας στο πέλαγος της περιπετείας του.
Αυτό που θέλει η Θεία Λειτουργία δεν είναι να ανακόψη τα σχέδια, τις ελπίδες και τη ζωή μας, αλλά να τα επικυρώση, ενισχύση, ευλογήση. Και γι’ αυτό παρακαλεί:
«Τοις πλέουσι σύμπλευσον,
Τοίς οδοιπορούσι συνόδευσον,
Τους νοσούντας ίασαι ο ίατρος των ψυχών και των σωμάτων ημών».
Είμαστε μαζί με τους αδελφούς μας εν Χριστώ, όχι με το να είμαστε στριμωγμένοι κάπου, αλλά με το να χαιρώμαστε εν Χριστώ Ιησού τη ζωή μας, «εv παντί τόπω της δεσποτείας Αυτού».

* * *
Καταργούνται οι αποστάσεις: Ο ιερεύς μυστικώς παρακαλεί: «Βασιλεύ αόρατε… έπιδε επί τους υποκεκλικότας Σοι τας εαυτών κεφαλάς… τοις πλέουσι σύμπλευσον, τοις οδοιπορούσι συνόδευσον, τους νοσούντας ίασαι ο ιατρός των ψυχών και των σωμάτων ημών». Ο χώρος είναι η οικουμένη. Σαν να ‘ναι μέσα στο ναό με σκυμμένο κεφάλι αυτοί που ποντοπορούν, οδοιπορούν, αλγούν. Δεν μιλά για τους λίγους, τους παρόντες αισθητά, μα για όλους, τους απανταχού. «Τους κοσμικώς διεσπαρμένους ομοχώρους ποιεί» το μυστήριο της Θείας Λειτουργίας.
Έτσι, όταν ο ιερεύς δέεται υπέρ των «μετά πίστεως ευλαβείας και φόβου Θεού εισιόντων εν τω αγίω οίκω τούτω» είναι σαν να προσεύχεται «υπέρ της οικουμένης, υπέρ πάσης πόλεως και χώρας και των πίστει οικούντων εν αυταίς». «Ότι… του αισθητού κόσμου εστίν εικών η αγία του Θεού Εκκλησία… ως ουρανόν μεν το θείον ιερατείον έχουσα, γην δε την ευπρέπειαν του ναού κεκτημένη» (αγίου Μαξίμου, Μυσταγωγία P.G. 91,672 Α).
* * *
Η Λειτουργία από την αρχή με τη δοξολογία της Βασιλείας της τρισυποστάτου θεότητος, με την αίτηση υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου, ανοίγει τους ορίζοντες και τα ενδιαφέροντα του πιστού.
Μόνον έτσι, φροντίζοντας ο πιστός για όλα, για τα μεγάλα, τα παγκόσμια, τα καθολικά, λατρεύοντας Αυτόν που εκ του μη όντος μας δημιούργησε και ενθυμούμενος τη δευτέρα παρουσία Του, τακτοποιεί τα θέματά του, τα συγκεκριμένα, τα προσωπικά, τα μικρά, τα εν χρόνω και τόπω. Ο κάθε άνθρωπος έχει τέτοια καταγωγή και προορισμό, που δεν μπορεί αλλού να βρή τον εαυτό του και τη σωτηρία του παρά μέσα στην ειρήνη του σύμπαντος κόσμου και τη σωτηρία των ψυχών όλων των αδελφών του, για τα οποία παρακαλεί η Θεία Λειτουργία. Και συγχρόνως δεν μπορεί να κάνη κανείς κάτι σωστό, να πη κάτι αληθινό για τα μεγάλα και καθολικά προβλήματα και αιτήματα του σύμπαντος κόσμου, δεν μπορεί να αγαπήση, αν δεν έχη τακτοποιήσει τον εαυτό του, αν δεν έχη βαπτισθή, λειτουργηθή και ισορροπήσει προσωπικά με την επώδυνη μετάνοια.

αρχιμ. Βασιλείου Γοντικάκη
ΕΙΣΟΔΙΚΟΝ
Ιερά Μονή Ιβήρων