π. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ – Υπάρχει ένα τροπάριο στην Προσκομιδή που μιλά για το δένδρον της ζωής στον παράδεισο, που είναι ο Ιησούς Χριστός.
Οι βυζαντινοί έβαζαν μέσα στην Εκκλησία ένα δένδρο για να δώσουν την εικόνα του Ιησού Χριστού ως το δένδρον της ζωής. Είναι εκείνο που δεν δοκίμασε ο Αδάμ.
Ειπώθηκε από τον Θεόν να διώξη τον Αδάμ από τον παράδεισο για να μην… φάγη από το δένδρο της ζωής.
Αυτό τώρα το δένδρο είναι φυτευμένο στην βασιλεία του Θεού. Τώρα δεν είναι δένδρο!
Το δένδρο ήταν εικόνα. Το έθιμο σιγά σιγά έφυγε από τον ελληνικό χώρο, διότι όταν κατελήφθη από τους Τούρκους η Κωνσταντινούπολις έπεσε μαύρη σκλαβιά, και μόνον τέτοια δεν είχαμε την δυνατότητα να κάνωμε, και τότε πέρασε στην Ευρώπη. Αυτοί πάντοτε είναι το δεύτερο χέρι! Εμείς είμαστε το πρώτο!
Γι’ αυτό μας ζηλεύουν και δεν μας αφήνουν να αναπτυχθούμε, γιατί «αν αναπτυχθούν αυτοί» –λέγουν- «εμείς τι θα γίνουμε;! Πήραν λοιπόν οι Ευρωπαίοι το δένδρο αυτό, το στόλισαν, το ξεχώρισαν από την Εκκλησία και το έκαναν στολίδι του σπιτιού.
Και ξαναγύρισε στην Ελλάδα ως ευρωπαικό έθιμο.
Όχι! είναι Ελληνικό !
– Ξέρετε που διεσώθη η έννοια του δένδρου;
Στους πολυελαίους!
Ο κεντρικός πολυέλαιος στην Εκκλησία έχει μορφή δένδρου, μιάς ελάτης. Όταν έφυγε στην Ευρώπη και στολίσθηκε εμείς το διατηρήσαμε στον κεντρικό πολυέλαιο των Ναών μας. Μπορούμε να έχωμε χριστουγεννιάτικο δένδρο, και αν έχωμε και την πληροφορία ότι το δένδρο της ζωής είναι ο Χριστός, τότε δεν έχουμε ειδωλολατρική περίπτωσι όπως μερικοί θα ήθελαν να νομίζουν.
(π. Αθανάσιος Μυτιληναίος)
