Αμφιβολίες για την Χριστιανική πίστη Οι έφηβοι μας πρέπει να φθάσουν μόνοι τους στο στάδιο της βεβαιότητας που έχουν οι ενήλικες για την χριστιανική πίστη.

Το μόνοι τους δε σημαίνει μοναξιά άλλα με βάση τη δική τους πείρα πρέπει να φθάσουν στην ενηλικίωση ως Ορθόδοξοι, επειδή πιστεύουν ότι η ορθόδοξη πίστη είναι αληθινή, ότι μας δείχνει πώς είναι ο Θεός και πώς είμαστε εμείς. Μόνο μια τέτοια πίστη θα μπορέσει να τους κρατήσει στην Ορθοδοξία για όλη τους τη ζωή.

Μερικά παιδιά περνούν φυσιολογικά από την παιδική πίστη στην πίστη του ενήλικα, χωρίς τραυματικές εμπειρίες. ‘Αλλά δεν πρέπει να μας ξαφνιάζει το γεγονός ότι για πολλά παιδιά αυτή η μετάβαση συνεπάγεται μια βαθειά αμφισβήτηση και αναθεώρηση της παιδικής τους πίστεως. Παρατηρούμε πόσοι ενήλικες αφοσιωμένοι Χριστιανοί απέκτησαν την εμπιστοσύνη τους στην Ορθοδοξία μετά από μια περίοδο απομακρύνσεως μερικές φορές αφού πρώτα εγκατέλειψαν την Εκκλησία.

Αυτή η επανεκτίμηση μπορεί να αποτελέσει ένα υγιές βήμα, έστω και αν συνεπάγεται μία προσωρινή απομάκρυνση από την Εκκλησία. Το πρόσωπο μπορεί να επιστρέψει με μια βαθύτερη κατανόηση ή τουλάχιστον καλύτερα προετοιμασμένο να αντισταθεί σε επιθέσεις, δυσδιάκριτες ή ευδιάκριτες, εναντίον της πίστεως μας και του τρόπου ζωής που απαιτεί αύτη. Ένας γονέας λοιπόν δεν πρέπει απλώς να είναι έτοιμος να συζητήσει ανοιχτά για την πίστη αλλά ακόμη ίσως αναγκασθεί να περάσει μια περίοδο αγωνιώδους αναμονής, προσευχής, οπισθοδρομήσεως και περιορισμού των απαιτήσεων του από το παιδί.

Δεν μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι άγιες μητέρες των αγίων της Εκκλησίας μας δεν αντιμετώπισαν ποτέ προβλήματα με τα παιδιά τους αντίθετα μπορούμε να διαπιστώσουμε πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι η προσευχή των γονέων. Η καλύτερη προστασία για τα παιδιά μας είναι η εμπειρία της θερμής χριστιανικής αγάπης μέσα στην οικογένεια τους και μεταξύ των άλλων μελών της Εκκλησίας. Και όλως επικείσθω χαρακτήρ ανδρός κι αυτοί έτοιμοι να ακούν τα παιδιά των άλλων με αγάπη. άγιου τω παιδί38. (Ας βάλει επάνω του (στο παιδί) τη σφραγίδα του κάποιος άγιος άνθρωπος), λέει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος» και συμπληρώνει: Εστίν και έτερον σωφροσύνης φυλακτήριον! οράτω τον της εκκλησίας προεστώτα και πολλών ακουέτω παρ’ εκείνου των εγκωμίων, και προς πάντας τους ακούοντας επί τούτω αβρυνέσθω ο πατήρ39.

(Υπάρχει κι άλλο φυλακτήριο της σωφροσύνης [θα μπορού-σαμε να προσθέσουμε και της πίστεως]: να βλέπει τον προϊστάμενο της εκκλησίας και ν’ ακούει από εκείνον πολλούς επαίνους, και να καμαρώνει ο πατέρας μπροστά σε όλους εκείνους που ακούν τους επαίνους αυτούς). Μιά καλή σχέση με έναν πνευματικό πατέρα θα βοηθήσει το παιδί να εκφράζει ελεύθερα σ’ αυτόν τις αμφιβολίες και τα ερωτήματα του. Μερικές φορές μια καρδιά η οποία αρχίζει να απομακρύνεται από τον Θεό δε δείχνει μεταφυσικές αμφιβολίες αλλά απλώς ένα είδος ψυχρής αδιαφορίας προς τη θρησκεία: πλήττει στην εκκλησία, παραμελεί την προσευχή, δείχνει μια ψυχολογική αντίσταση στην παραμικρή αναφορά σε πνευματικά θέματα κ.λ.π.

Αυτή η κατάσταση είναι πολύ πιο σοβαρή από εκείνη ενός παιδιού το οποίο θέλει να πηγαίνει τακτικά στην Εκκλησία η να επισκέπτεται μοναστήρια αλλά απαιτεί περισσότερη ελευθερία όσον άφορα το ντύσιμο και τη διασκέδαση. Σ’ αυτή την τελευταία περίπτωση μπορεί κανείς ν’ αφήσει το παιδί να αποκτήσει τις εμπειρίες του χωρίς να διακινδυνεύει πολύ συνήθως η απαγόρευση κρύβει περισσότερους κινδύνους. Στην πρώτη περίπτωση δεν υπάρχει εύκολη και ακριβής λύση. Προσευχόμαστε, συζητούμε με το σύζυγο μας και συμβουλευόμαστε τον πνευματικό μας πατέρα.

Η λύση είναι μήπως να βρούμε τρόπους να δώσουμε στο παιδί περισσότερη ψυχαγωγία η ελευθερία; Μήπως είναι να συζητήσουμε πιο ανοιχτά, να του δείξουμε περισσότερο την αγάπη μας, να του εξηγήσουμε καλύτερα τους δρόμους της Εκκλησίας; Μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά μας να προσεύχονται ανοιχτά και ειλικρινά στις στιγμές της αμφιβολίας και της αμφισβήτησης: Κύριε δείξε μου την αλήθεια. Μια τέτοια προσευχή είναι πολύ πιο απο-τελεσματική από τη χριστιανική απολογητική» θα έλεγα ακόμα ότι, αν κάποιος δεν έχει την προδιάθεση να αναζητήσει την αλήθεια, δεν θα πεισθεί με την απολογητική.

Εν τούτοις, μια υπεράσπιση του Χρι-στιανισμού, βασισμένη σε λογικά επιχειρήματα, μπορεί να βοηθήσει πολύ, αν προέρχεται από κάποιον στον οποίο το παιδί έχει εμπιστοσύνη. Οι χριστιανοί που ασχολούνται με τους νέους οφείλουν να γνωρίζουν τη στοιχειώδη απολογητική. Ένας ιερέας θα μπορούσε να προτείνει στους γονείς βιβλία σχετικά με την πίστη στον Θεό και την ορθόδοξη Εκκλησία ειδικά. Υπάρχουν δύο είδη αμφιβολίας που εκφράζουν οι έφηβοι σχετικά με τη χριστιανική πίστη: ο ένας θα ρωτήσει για να προκαλέσει το χριστιανισμό, ο άλλος επειδή θέλει να μείνει πιστός στο χριστιανισμό άλλα είναι μπερδεμένος εξ αιτίας κάποιας αντίρρησης που άκουσε η σκέφθηκε.

Μια ερώτηση, όπως: Πώς ξέρουμε ότι η Ορθοδοξία ει ναι η αλήθεια; μπορεί να τεθεί και στην πρώτη άλλα και στη δεύτερη περίπτωση. Ακόμα κι αν ένα παιδί μπορεί να καταλάβει ότι οι αμφιβολίες είναι ένας πειρασμός τον οποίο πρέπει να αποκρούσει, θα πρέπει να το ενθαρρύνουμε να ενημερωθεί περισσότερο σχετικά με την πίστη για να καταλάβει καλύτερα πώς η Ορθοδοξία άντεξε στο χρόνο. Στο θέμα αυτό, όπως και σε πολλά άλλα της χριστιανικής ανατροφής των παιδιών, η πρόληψη είναι ευκολότερη από τη θεραπεία.

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΛΗΣΙΑ ΣΗΜΕΡΑ ΙΕΡΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΕΣΕΞ ΑΓΛΙΑΣ 1994 ΑΔΕΛΦΗΣ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗΣ

• ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

  • Αμφιβολίες για την Χριστιανική πίστη