Αγιος Φώτιος: Ποιο παράδοξο έργο αρχαίου Έλληνα διέσωσε

Ένα ακόμη δείγμα της αγάπης και του σεβασμού που έτρεφαν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας απέναντι στα αρχαία ελληνικά κείμενα είναι και η διάσωση ενός έργου του Αντωνίου Διογένους, που έγραψε μια συλλογή φανταστικών θαυμαστών ιστοριών οι οποίες έλαβαν χώρα σε ένα περιπετειώδες ταξίδι προς τη Θούλη! Διαβάστε το κείμενο!

Ο Αντώνιος Διογένης, ήταν ένας μυθιστοριογράφος του 1ου ή του 2ου αι. μ.Χ. Έγραψε μια συλλογή φανταστικών θαυμαστών ιστοριών που έλαβαν χώρα σε ένα περιπετειώδες ταξίδι προς τη Θούλη (Τά υπέρ θούλην άπιστα, 24 βιβλία).

Το έργο μας σώθηκε με τη μορφή επιτομής στην Βιβλιοθήκη του Φωτίου και με τη μορφή απανθισμάτων στον Βίον Πυθαγόρου του Πορφύριου.

Θα πρέπει εδώ να πούμε ότι το βιβλίο αποτελεί μια περίεργη ανάμειξη ταξιδιωτικής έκθεσης, ερωτικής ιστορίας και περιπετειώδους μυθιστορίας.Η αφηγηματική όμως παρουσίαση του έρωτα, της απόδρασης, του ταξιδιού ως το φεγγάρι, του θανάτου και της καθόδου στον Άδη, της ανάστασης και της τελικής σωτηρίας δεν υπηρετεί απλώς ψυχαγωγικούς σκοπούς, αλλά συμβολίζει τις πεπρωμένες τύχες και τη σωτηρία της ψυχής με το νόημα της πυθαγορικής διδασκαλίας, που στον Ιο αι. μ.Χ. γνώρισε μια έντονη αναβίωση.

Οι λογής-λογής εμπειρίες του ήρωα δίνονταν με μια ραφιναρισμένη αφηγηματική τεχνική – όσο, βέβαια, μας επιτρέπουν να το αναγνωρίσουμε τα κομμάτια που έχουμε από το έργο.

Ο Λουκιανός από τα Σαμόσατα παρώδησε το μυθιστόρημα στις Αληθινές του ιστορίες. Το μυθιστόρημα ωστόσο εξακολούθησε να είναι πολύ δημοφιλές ως τον 4ο και τον 5ο αιώνα!..

Ποιος ήταν ο Φώτιος

Ο Φώτιος Α΄ ήταν Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης (820 -891 μΧ) κατά τα έτη 858 – 867 μ.Χ. και 877 – 886 μ.Χ. Ήταν συγγραφέας και μία από τις μεγαλύτερες μορφές των γραμμάτων και της εκκλησίας κατά τη βυζαντινή περίοδο. Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια κι έκανε πολυετείς συστηματικές σπουδές. Το 858 μ.Χ., όταν καθαιρέθηκε ο πατριάρχης Ιγνάτιος, ο Φώτιος χειροτονήθηκε πατριάρχης μέσα σε πέντε μέρες, αφού διέτρεξε όλα τα στάδια της ιεροσύνης μέσα στο διάστημα αυτό. Η δράση του, κατά την περίοδο που ήταν πατριάρχης, συνδέεται με το Σχίσμα των Εκκλησιών.
Υπήρξε συγχρόνως θεολόγος, ιστορικός, νομικός, φιλόλογος, μουσικός, ποιητής, αρχαιολόγος, μαθηματικός, γιατρός, πολιτικός και ρήτορας και αφιέρωσε όλες τις δυνάμεις του στη διδασκαλία των μαθητών. Έγραψε πολλά και σπουδαία συγγράμματα, όπως είναι η “Μυριόβιβλος”, τα “Αμφιλόχια”, που αναφέρονται κυρίως στην ερμηνεία των Αγίων Γραφών, ο “Νομοκανών”, που είναι συλλογή των αποστολικών και συνοδικών κανόνων κ.ά.
Η διπλή πατριαρχεία του Φώτιου, έγινε το κέντρο της πνευματικής και φιλολογικής κίνησης κατά το δεύτερο ήμισυ του 9ου αιώνα στο Βυζάντιο.

*ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Φώτιος, χφ 166. Κ. Burger, Studien zur Gesch. d. gr. Romans II, Progr. Blankenburg 1903.