Σχέσεις των συζύγων

Ο άγιος Κοσμάς , μετά την περιγραφή κάποιων εκ των εξωτερικών στοιχείων του γάμου, προχωρά και παραπέρα.

Η ιδιότητά του ως εξομολόγου και η γνώση των συνθηκών ζωής των υποδούλων τον ωθούν να ασχοληθεί και με το γάμο, εξετάζοντας τον όμως πλέον στην εσωτερική – ή καλύτερα στην εσώτατη- διάστασή του , δηλαδή αυτή των συζυγικών σχέσεων.

Οι συμβουλές του προς τους νεόνυμφους ξεκινούν αμέσως μετά την τέλεση του μυστηρίου του γάμου. Ορίζει ο Άγιος για το ζευγάρι: «Και ωσάν απέρασαν τρεις ημέρες, ετότες να σμίγετε το ανδρόγυνο και να φυλάγεστε τις Κυριακές , εορτές με ευγένειαν , ωσάν χριστιανοί». Τα λόγια του Αγίου έχουν καθαρά παιδαγωγικό χαρακτήρα, χωρίς να κρύβουν καμμία ηθικιστική διάθεση. Της καλογερικής του ιδιότητας προκρίνει – εν προκειμένω- αυτήν του γέροντα , του πνευματικού καθοδηγητή…

… «Ακόμη να μη σμίγεσθε Τετράδες και Παρασκευές και με τάξιν να φυλάγεσθε τες Τεσσαρακοστές τες εορτές και τες Κυριακές, ωσάν χριστιανοί και διάγεσθε ωσάν τέκνα και θυγατέρες του Χριστού μας και όχι σαν τα άλογα ζώα».

Συνεχίζοντας ο άγιος Κοσμάς , λέει: « Δεν την έδωσε ο Θεός την γυναίκα διά πορνείαν, αλλά, δια παιδία»…

… «Στους εγγάμους χριστιανούς, ειρήνη και πνευματική προκοπή, λυθία λίθο έχουν την συζυγική πίστη». Η συζυγική απιστία έρχεται ως εγωιστική πράξη, ως το αποτέλεσμα διεστραμμένης χρήσεως της σεξουαλικότητας και επιφέρει ένα τεράστιο πλήγμα στην ενδογαμική σχέση, εφ’ όσον η σεξουαλική επιθυμία πλέον δεν υποτάσσεται στη συζυγική αγάπη αλλά «αποπροσωποποιείται και ζητά την εγωκεντρική ικανοποίηση». Ο Άγιος είναι οπαδός μιας παράδοσης που προκρίνει την παραμονή στη συζυγική παλαίστρα του αγώνα και κυρίως τη συγχώρεση, όπου είναι δυνατό. Είναι εμφανές στα λόγια του αυτό:

«Ο Διάβολος θέλει να χωρίζονται τα ανδρόγυνα και όχι ο Θεός». Θα διαφανεί δε εντονότερα , όταν θα απευθυνθεί στους συζύγους που έχουν «κακούς» συζύγους, κατά την έκφρασή του. Το διαζύγιο επιτρέπεται μόνο σε περίπτωση συζυγικής απιστίας: «Δια την αμφιβολίαν του τεχθησομένου, ως πάσης μεν άλλης αιτίας ιαθήναι δυναμένης, ταύτης δε μόνης ουκ επιδεχομένης ίασιν…»…

… Η επιτυχής συμβίωση περνά μέσα από την αυτογνωσία. Γνωρίζοντας τον εαυτό μας, τα τρωτά αλλά και τα ισχυρά σημεία της προσωπικότητάς μας μπορούμε να συγχωρέσουμε ή να δικαιολογήσουμε την αδυναμία των άλλων, γι’ αυτό ο Πατροκοσμάς σημειώνει: « Ομοίως και εσύ ο άνδρας , όταν σου τύχη κακή γυναίκα, πρέπει να υπομένης και να ευχαριστάς τον Θεόν, διατί έχεις μισθόν μεγάλον εις την ψυχήν σου και, αν σου πταίση καμμίαν φοράν, μη την συνερίζεσαι και στοχάσου και τις καλωσύνες της. Ακόμη συλλογίσου και τα εδικά σου τα ελαττώματα».

Για τον Άγιο κάθε αρετή έχει διττή αναφορά , τόσο προς τον πλησίον- που συγκεκριμενοποιείται στο πρόσωπο του συζύγου- όσο και προς τον Θεό: «…διατί έχει μισθόν πολύν εις την ψυχήν…». Τα αποτελέσματα της «αξιομισθίας» έχουν συγκεκριμένο αντίκρυσμα στο εδώ και το τώρα κάθε συζυγικού βίου, κάνοντάς τον αρμονικότερο, πληρέστερο, μακροβιότερο και ουσιωδέστερο.

Από το βιβλίο: «Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ Ο ΑΝΔΡΑΣ ΣΤΙΣ ΔΙΔΑΧΕΣ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ»
ΒΑΣΙΛΙΚΉ Γ. ΚΥΛΕΚΟΓΛΟΥ
Εκδόσεις ΠΑΡΡΗΣΙΑ