Τού Γεωργίου Γιαννίκη, Θεολόγου
Διάλογος του Κυρίου με τη Σαμαρείτιδα
Μερικές σκέψεις για την αγαθή προαίρεση, τη μετάνοια και την εξομολόγηση
Πολλές φορές, ακούμε, ή και οι ίδιοι εκφράζουμε την απαίτηση, να δούμε το Θεό είτε για να πιστέψουμε, είτε για να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, είτε απλά για να ικανοποιήσουμε την περιέργεια μας. Άραγε όμως, έχουμε σκεφτεί ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθεί κάτι τέτοιο; Άραγε υπάρχουν προϋποθέσεις και αν ναι, ποιες είναι αυτές; Ο Κύριος, στη γνωστή ευαγγελική περικοπή του διαλόγου με τη Σαμαρείτιδα, μας αποκαλύπτει τις απλές, απλούστατες προϋποθέσεις, που αν τηρηθούν, τότε θα γίνουμε και εμείς, μάρτυρες της παρουσίας του Θεού στον κόσμο και στη ζωή μας.
Ο Ιησούς αφού κουράστηκε από τη πεζοπορία, κάθισε κοντά στο πηγάδι του Ιακώβ. Η ώρα ήταν περίπου 12 το μεσημέρι.
Έρχεται μία γυναίκα από την πόλη της Σαμάρειας που λεγόταν Συχάρ, για να βγάλει νερό. Ο Ιησούς της λέει: «Δώσ’ μου να πιω. Οι μαθητές του εν τω μεταξύ είχαν πάει στην πόλη για να αγοράσουν τρόφιμα. Η γυναίκα του απάντησε: «Εσύ είσαι Ιουδαίος κι εγώ Σαμαρείτιδα. Πώς μπορείς να ζητάς να σου δώσω νερό να πιεις που είμαι γυναίκα και μάλιστα Σαμαρείτιδα; Οι Ιουδαίοι αποφεύγουν κάθε επικοινωνία με τους Σαμαρείτες», Ο Ιησούς της απάντησε: «Αν ήξερες τι δώρο ετοιμάζει ο Θεός για τους ανθρώπους και ποιος είναι αυτός που σου λέει τώρα δώσ’ μου να πιω, τότε ΕΣΥ θα του ζητούσες ζωντανό νερό και θα σου το έδινε». Του λέει η γυναίκα: «Κύριε, εσύ δεν έχεις ούτε καν κουβά, και το πηγάδι είναι βαθύ. Από πού λοιπόν το έχεις το τρεχούμενο νερό; Μήπως εσύ είσαι μεγαλύτερος από τον πατέρα μας τον Ιακώβ, ο οποίος μας έδωσε το πηγάδι από το οποίο έπινε αυτός και οι γιοι του και τα ζώα του;» της απάντησε ο Ιησούς: «Αυτός που θα πιει από αυτό το νερό θα διψάσει πάλι, αυτός όμως που θα πιει από το νερό που θα του δώσω εγώ δεν θα διψάσει ποτέ, αλλά αυτό το νερό θα γίνει μέσα του μια πηγή που θα αναβλύζει νερό ζωής αιώνιας.»
Εδώ, καταλαβαίνουμε την αγαθή προαίρεση της γυναίκας. Η σκηνή που εδώ έχουμε, έχει ως εξής. Μια γυναίκα, προφανώς όμορφη, όπως μπορούμε να συμπεράνουμε από τα παρακάτω, καθώς είχε πολλούς συζύγους- εραστές, βλέπει έναν νεαρό άνδρα από μια φυλή που κορόιδευε και υποτιμούσε την φυλή της, να της ζητάει να του δώσει νερό. Δεν του αρνείται εκφράζοντας κακία και προκατάληψη, όπως πάρα πολλοί άνθρωποι θα έκαναν, απλά, έχει μια επιφυλακτική στάση, μια απορία, απέναντι σε έναν υποτιθέμενο εχθρό και του την εκφράζει. Πώς μπορεί ένας εχθρός να της μιλάει, και μάλιστα ενώ είναι γυναίκα; Και για να καταλάβουμε καλύτερα αυτό με την γυναίκα, απλά αναφέρουμε, πως οι γυναίκες δεν μπορούσαν να πάνε ούτε μάρτυρες σε δικαστήριο, η γνώμη τους δεν μετρούσε. Αντί όμως ο Χριστός να της δώσει μια εξήγηση πάνω σε αυτό το πολύ λογικό που τον ρώτησε, της δίνει μια απροσδόκητη απάντηση, που πολλούς από εμάς θα μας είχε κάνει έξαλλους, και θα μας οδηγούσε στο να εκφράσουμε διάφορες απαξιωτικές φράσεις π.χ καλά λένε όλοι οι Ιουδαίοι ίδιοι είναι, περίμενες εσύ καλό από Εβραίο, κ.λ.π κ.λ.π.
Η απάντηση του Ιησού μεταφερμένη στη σύγχρονη φρασεολογία, ήταν ούτε λίγο ούτε πολύ: “Ξέρεις ΠΟΙΟΣ είμαι εγώ!!!! Αν ήξερες, ΕΣΥ θα μου ζητούσες να σου δώσω να πιεις”.
Η γυναίκα βλέπει πως δεν έχει κουβά ο νεαρός αυτός, και παρόλα αυτά, αντί να αρχίσει να σκέφτεται διάφορα κακά, (όπως μήπως αυτός ο νεαρός άντρας έχει κακό σκοπό, τι μπορεί να θέλει άλλωστε ένας νεαρός άντρας από μια νεαρή γυναίκα στην ερημιά, που ταυτόχρονα κάνει και τον έξυπνο) και ενώ η λογική της τίθεται σε πολύ έντονη δοκιμασία, μιας και βλέπει ότι αυτός ο νεαρός δεν έχει καν κουβά, παρ’ όλη την μεγάλη δοκιμασία της αγαθής της προαίρεσης αλλά και της λογικής της, αυτή δίνει βάση στα λόγια του, τον εμπιστεύεται και πολύ απλά θέλει να μάθει περισσότερα για αυτόν τον ξένο. Του λέει λοιπόν η γυναίκα: «Κύριε, δώσ’ μου από αυτό το νερό, ώστε να μη διψώ και να έρχομαι εδώ πέρα για να αντλώ νερό». Της λέει ο Ιησούς: «Πήγαινε και φώναξε τον άντρα σου και έλα εδώ». Ζητά λοιπόν η γυναίκα νερό. Τον εμπιστεύεται. Όπως βέβαια καταλαβαίνουμε από τους συμβολισμούς που υπάρχουν στην διήγηση, η γυναίκα ζητά στην ουσία να έρθει σε επικοινωνία, να δει το Θεό! Και τι της λέει ο Χριστός; Κάτι εντελώς τρελό!!!! Της λέει, όπως θα μπορούσαμε να το λέγαμε σήμερα. “Τιιι, θέλεις να δεις το Θεό; Μάαααλιστα… Για πήγαινε σε παρακαλώ και φώναξε τον άντρα σου!” Εντελώς τρελή απάντηση, που πολλούς εμάς θα μας έκανε να πούμε: “Καλά το κατάλαβα πως με κορόιδευες από την αρχή. Εγώ σε εμπιστεύτηκα, νερό σου ζήτησα, δηλ. να δω το Θεό σου ζήτησα και αντί να μου πεις ένα ναι ή ένα όχι σε αυτό που σου ζήτησα, εσύ μου λες διάφορες σαχλαμάρες. Δεν ξανασχολούμαι μαζί σου!!!!” Είπαμε όμως. Η γυναίκα αυτή έχει αγαθή προαίρεση. Και όχι μόνο αυτό. Έχει και κάτι άλλο. Έχει και μετάνοια. Δεν του επιτέθηκε λέγοντας του “Καλά μας κοροϊδεύεις, τι τον θέλεις τον σύντροφο μου; Με εμένα μιλάς, σου ζήτησα κάτι και εσύ μου λες άλλα αντί άλλων.”
“Αντί να πει, πως ναι, θα τον φωνάξει ή ότι δεν μπορεί να έρθει γιατί εργάζεται και διάφορα άλλα, αποκαλύπτει σε έναν ξένο, που κανονικά δεν θα έπρεπε να τον εμπιστεύεται καθόλου, αυτό που το θεωρούσε βάρος και αμαρτία της, όπως ακριβώς πρόσταζε η θρησκεία της και όχι τα πολλά πάθη της.” Δεν του είπε τα άλλα ωραία και όμορφα και χιλιοειπωμένα περί ανάγκης ύπαρξης της αγάπης και όλα τα άλλα είναι περιττά, περί του δικαιώματος του καθενός να κάνει ότι θέλει στην ιδιωτική του ζωή και άλλα διάφορα. Αντί να του πει έστω ένα ψέμα, ώστε να καλυφθεί και να προστατευθεί από έναν ξένο που ρωτάει αδιάκριτα πράγματα, τι έκανε; Του απάντησε η γυναίκα: «Δεν έχω άντρα». Να λοιπόν και η ταπείνωση. Για να μπορέσεις να αναγνωρίσεις την αδυναμία σου και τα λάθη σου, απαιτείται και ταπείνωση.
Της λέει ο Ιησούς: «Καλά είπες ότι δεν έχεις άντρα. Πέντε είχες μέχρι τώρα και αυτός που τώρα έχεις δεν είναι δικός σου άντρας. Αλήθεια είπες.»
Τι έγινε εδώ λοιπόν; Ένας άνθρωπος, μέσα στα πάθη του και την πνευματική του τύφλωση ζητά πράγματα μεγάλα. Ζητά να δει το Θεό. Πολλοί δεν λένε, να κατέβει ο Θεός κάτω, να τον δω, να τον γνωρίσω προσωπικά και κατόπιν να τον πιστέψω! Και τι απαντά ο Θεός; Με πολύ έμμεσο και ευγενικό τρόπο, της δίνει την ευκαιρία να εξομολογηθεί, αφού πρώτα είδαμε έμπρακτα την μετάνοια. Είναι σαν να της έλεγε συγκαλυμμένα. “Πολύ ευχαρίστως, θέλω να σου φανερωθώ, αλλά για το δικό σου πνευματικό συμφέρον, φρόντισε πρώτα σε παρακαλώ να αναγνωρίσεις τα λάθη σου. Γιατί αλλιώς θα πέσεις σε πολλή μεγάλη υπερηφάνεια και θα καταστραφείς πνευματικά. Αναγνώρισε τα λάθη σου σε παρακαλώ. Δεν θα σε εξευτελίσω, ξεμπροστιάζοντας σε και αποκαλύπτοντας τα χωρίς εσύ να το θέλεις. Εγώ το μόνο που θέλω, είναι ΕΣΥ να θέλεις να τα αναγνωρίσεις, και να θελήσεις να τα κόψεις. Τα άλλα, άσε τα, είναι δική Μου δουλειά. Τα ξέρω όλα, παντογνώστης είμαι.
Της αποκαλύπτεται λοιπόν ο Χριστός μερικώς, ΜΟΝΟΝ όταν είδε ότι είχε αυτές τις πολύ απλές προϋποθέσεις. Δεν τον ανακάλυψε η γυναίκα με την εξυπνάδα της και την καπατσοσύνη της. Της αποκαλύφθηκε μερικώς ο ίδιος ο Θεός. Και τι έγινε; Του λέει η γυναίκα: «Κύριε, βλέπω ότι είσαι προφήτης εσύ. Οι προπάτορες μας λάτρεψαν το Θεό σ’ αυτό το βουνό (το Γαριζίν). Εσείς όμως λέτε ότι στα Ιεροσόλυμα βρίσκεται ο τόπος όπου πρέπει κανείς να τον λατρεύει». Άραγε, αν υποθέσουμε ότι ξαφνικά εμφανίζεται μπροστά μας, ένας προφήτης, ένα μέντιουμ, ένας αστρολόγος που μπορεί και αποκαλύπτει σίγουρα το μέλλον και έχουμε μόνο μια ερώτηση. Τι θα τον ρωτούσαμε;” Οι απαντήσεις βέβαια ποικίλλουν αναλόγως της ηλικίας του καθενός και των προβλημάτων. Ένας βαριά ασθενής θα ρωτούσε πότε θα πεθάνει, οι ερωτευμένοι θέλουν να μάθουν τι θα γίνει τελικά με τη σχέση τους. Στην προκειμένη περίπτωση, τι έχουμε; Έχουμε μια γυναίκα που έχει αν μη τι άλλο έχει καταταλαιπωρηθεί στον ερωτικό τομέα. Και αυτός ο τομέας δεν ήταν παίξε γέλασε εκείνη την εποχή. Μπορούσε να σου κοστίσει και την ίδια σου τη ζωή, με θάνατο δια λιθοβολισμού, αν συνέβαινε ένα παραστράτημα, όπως έγινε στην περίπτωση μας. Και τι ζήτησε η γυναίκα; Κάτι απροσδόκητο!!! Καλλιέργησε την αγαθή της προαίρεση, μετανόησε, ταπεινώθηκε, εξομολογήθηκε, καθάρισε την καρδιά της, τώρα σειρά έχει ο Θεός. Η μετάνοια της λοιπόν είναι γνήσια, έχει αποκοπεί από τα σαρκικά και κοσμικά, το μόνο που την ενδιαφέρει πραγματικά είναι ο Θεός. Και ζητά να μάθει σχετικά.
Της λέει ο Ιησούς: «Πίστεψε με γυναίκα, είναι κοντά ο καιρός, που δε θα λατρεύετε τον Πατέρα ούτε σε αυτό το βουνό ούτε στα Ιεροσόλυμα. Εσείς προσκυνάτε αυτό που δεν γνωρίζετε, εμείς προσκυνάμε αυτό που γνωρίζουμε. Η σωτηρία έρχεται από τους Ιουδαίους. Αλλά έρχεται ώρα, ήδη ήλθε, που όσοι πραγματικά λατρεύουν θα λατρέψουν τον Πατέρα με τη δύναμη του Πνεύματος που φανερώνει την αλήθεια». Του λέει η γυναίκα: «Κύριε, ξέρω ότι θα έρθει ο Μεσσίας, δηλαδή ο Χριστός. Όταν έρθει εκείνος θα μας τα εξηγήσει όλα». Της λέει ο Ιησούς: «Εγώ είμαι, εγώ που σου μιλάω αυτή την στιγμή». Είδαμε λοιπόν, ότι η γυναίκα, είχε όλες τις προϋποθέσεις, ώστε να συναντηθεί με το Θεό. Και ο Θεός, ούτε τη σιχάθηκε γιατί ζούσε στην αμαρτία, ούτε την αποστράφηκε, γιατί ήταν από άλλο έθνος, δηλαδή μακριά από το Θεό. Όχι. Και της αποκαλύφθηκε πλήρως. Και εκείνη την ώρα ήλθαν και οι μαθητές του Ιησού και απόρησαν πολύ γιατί μιλούσε με γυναίκα. Και κανείς δεν τόλμησε να του πει τι ζητάς ή τι θέλεις με αυτή την γυναίκα.
Αγαθή προαίρεση, μετάνοια, εξομολόγηση και καθαρισμός της καρδιάς. Μπορούμε να τα καλλιεργήσουμε; Αν ναι, τότε θα πραγματοποιηθεί ο λόγος του Κυρίου μας: «Εκείνος που έχει τις εντολές μου και τις τηρεί, εκείνος είναι που με αγαπάει· και εκείνος που με αγαπάει, θα αγαπηθεί από τον Πατέρα μου· και εγώ θα τον αγαπήσω, και σ’ αυτόν θα φανερώσω τον εαυτό μου.» Ιω, 14:21
-120x86.jpg)
