Ο Γέροντας εφρόντιζε με διαφόρους τρόπους να δημιουργή αγαθά πλαίσια φιλίας και να ενισχύη τους δεσμούς της πνευματικής οικογενείας, χωρίς όμως να τη μεταβάλλη σε μία κλειστή κάστα ή ομάδα ανθρώπων.
Τις φιλίες ενίσχυε και τις έχθρες διέλυε. Επανελάμβανε ότι την φιλία την υποβοηθούν και τη στερεώνουν ακόμη και τα μικροελαττώματα των φίλων.
Αυτό συμβαίνει , επειδή ο άνθρωπος , νιώθοντας την ανοχή του φίλου εις τα ελαττώματά του, χαίρεται και ενισχύει την αγάπη του προς αυτόν.
Εις μίαν περίπτωσιν δύο εν Χριστώ αδελφοί διεφώνησαν εντόνως. Όταν το αντελήφθη ο Γέροντας, προσεπάθησε να ενώση τα διεστώτα με διάφορες συμβουλές. Κυρίως δε με την ανάπτυξι της θεωρίας της φιλίας, όπως την έζησαν οι Πατέρες και την περιέγραψαν οι σοφοί.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας χρησιμοποιούν το εξής παράδειγμα για να περιγράψουν το σχήμα των σχέσεων των ανθρτώπων:
Το σύστημα Θεού-ανθρώπων παρομοιάζεται με έναν κύκλο. Εις το κέντρο ευρίσκεται ο Χριστός και γύρω εις την περιφέρεια οι άνθρωποι. Από το κέντρο , ήτοι από τον Χριστό, ξεκινούν οι ακτίνες και καταλήγουν προς την περιφέρεια, προς το κάθε άτομο. Όλοι οι άνθρωποι κινούνται, είτε πλησιάζοντας προς το Κέντρο, όπου ευρίσκεται ο Χριστός, είτε απομακρύνονται από Αυτόν. Και όσο πλησιάζουν προς το Κέντρο, τόσο πιο οντά έρχονται μεταξύ τους. Όσο, δηλαδή, επαυξάνει η πίστις και η αγάπη τους προς τον Κύριο, τόσο πολλαπλασιάζονται τα αγαθά συναισθήματα προς τους αδελφούς μας.
Φιλία είναι η οικειότης εκείνη και η εύνοια με την οποία συνδέονται πρόσωπα του αυτού πάντοτε φύλου και των αυτών αισθημάτων και φρονημάτων.
Η φιλία αποτελεί εσωτερική σχέσι μεταξύ δύο ανθρώπων, που στηρίζεται εις αμοιβαία προσωπική κλίσι. Αυτή προϋποθέτει τη συνείδησι του ιδιαίτερου προσωπικού τους χαρακτήρος και αναπηδά από την ανάγκη να καταπολεμηθή η ψυχική απομόνωσις δια της αλληλοσυμπληρώσεως και αλληλοκατανοήσεως.
Πρώτο από τα θεμελιώδη στοιχεία της φιλίας είναι να συμφωνούν οι φίλοι εις τις κοσμοθεωρίες. Η έλλειψις συμφωνίας εις τον τομέα αυτό αποκλείει την χριστιανική φιλία.
Δεύτερο ουσιαστικό θεμέλιο της φιλίας αποτελεί η αρετή. Τουτέστιν «τελεία δ’ ἐστὶν ἡ τῶν ἀγαθῶν φιλία καὶ κατ’ ἀρετὴν ὁμοίων…διαμένει οὖν ἡ τούτων φιλία ἕως ἂν ἀγαθοὶ ὦσιν, ἡ δε ἀρετὴ μόνιμον» ( Αριστοτέλης , φιλόσοφος ) .
Και ο σοφός Σωκράτης διατυπώνει τις ίδιες απόψεις:
«αδύνατόν εστι πονηρόν όντα καλούς καγαθούς φίλους κτήσασθαι… ούτε τους πονηρούς ορώ φίλους αλλήλοις δυναμένους είναι: πως γαρ αν η αχάριστοι η αμελείς η πλεονέκται η άπιστοι η ακρατείς άνθρωποι δύναιντο φίλοι γενέσθαι; οι μεν ούν πονηροί πάντως έμοιγε δοκούσιν αλλήλοις εχθροί μάλλον η φίλοι πεφυκέναι»
( Σωκράτης, φιλόσοφος) .
Η Χριστιανική φιλία αποτελεί έναν σύνδεσμο αρετής.
Γι’ αυτόν τον λόγο , εις την Εκκλησία διατυπώνεται η πρόσκλησις δι’ αλληλοβοήθεια των φίλων , οι οποίοι συνάμα είναι και πνευματικοί αδελφοί. Η σχέσις μεταξύ Χριστιανών φίλων επιφέρει δύναμιν καθ’ ότι «ἀδελφὸς ὑπὸ ἀδελφοῦ βοηθούμενος ὡς πόλις ὀχυρὰ καὶ ὑψηλή, ἰσχύει δὲ ὥσπερ τεθεμελιωμένον βασίλειον» ( Παροιμ. ιη΄ 19 ) .
Πηγή: «ΜΑΘΗΤΕΙΑ ΣΤΙΣ ΠΗΓΕΣ
του π. Επιφάνιου»
Αρχιμ. Ιεροθέου Αργύρη
Ιεροκήρυκος
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΥΠΑΚΟΗ»
-120x86.jpg)
