Ο Πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών κ.κ. Κύριλλος στη σύναξη στο Αμμάν της Ιορδανίας δήλωσε ότι υπάρχει ανάγκη να ξεκινήσει η πανορθόδοξη συζήτηση του προβλήματος «της αντίληψης των πρωτείων στην Εκκλησία» και της «επιδίωξης της οικουμενικής κυριαρχίας» στην Εκκλησία, και πρότεινε να ετοιμαστεί «το σύστημα του συνοδικού ελέγχου» για τις πράξεις της Κωνσταντινούπολης.
«Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος την παρούσα στιγμή απαιτεί να έχει τα μονοπρόσωπα πρωτεία και την πληρότητα της εξουσίας στην Ορθοδοξία».
Ταυτόχρονα μερικές Ορθόδοξες Εκκλησίες αναφέρουν ότι η θέση του Οικουμενικού Πατριάρχη πρέπει να κατανοείται ως «primus inter pares» και όχι ως «primus sine pares»».
«Πρώτον, είναι το πρόβλημα της αντίληψης των πρωτείων στην Εκκλησία, οι προσπάθειες απόκτησης της οικουμενικής κυριαρχίας με χρήση θεολογικών όρων που δημιουργούνται για αυτό τον σκοπό, η έλλειψη του συστήματος του συνοδικού ελέγχου των ενεργειών της πρωταρχικής έδρας και η απόρριψη της ανάγκης συμβιβασμού κατά τη λήψη αποφάσεων στο πανορθόδοξο μέγεθος. Αυτά τα ζητήματα πρέπει να συζητηθούν σε πανορθόδοξο επίπεδο», υπογράμμισε ο Πατριάρχης κ.κ. Κύριλλος.
Κατά τη γνώμη του Προκαθήμενου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας το δεύτερο πρόβλημα που τίθεται προς την πανορθόδοξη συζήτηση, είναι «η απειλή στον θεσμό της αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία, η έλλειψη ενός αναγνωρισμένου από όλους, μηχανισμού της παροχής της αυτοκεφαλίας και οι προσπάθειες δημιουργίας ανισότητας μεταξύ των «μεγαλύτερων» και «μικρότερων» αυτοκέφαλων Εκκλησιών.
[irp posts=”551465″ name=”Σύνοδος στo Αμάν: Πανορθόδοξη ζητούν οι Προκαθήμενοι”]
«Τρίτον, είναι οι προσπάθειες να αμφισβητηθούν τα κανονικά όρια των αυτοκέφαλων Εκκλησιών και να αναθεωρηθούν και ακυρωθούν τα έγγραφα ιστορικής σημασίας που καθορίζουν τα όρια αυτά. Τέταρτον, είναι οι απαιτήσεις του πρώτου ανάμεσα στους Προκαθήμενους, να έχει δικαίωμα αποδοχής των εφέσεων από οποιαδήποτε Εκκλησία και να απειλεί με την χρήση αυτών των εφέσεων ως εργαλείου για ανάμειξη στην εσωτερική ζωή άλλων Ορθόδοξων Εκκλησιών. Θέματα, που όλα μαζί χρήζουν βαθιάς και εμπεριστατωμένης συζήτησης», συνέχισε ο Πατριάρχης.
Ο Πατριάρχης Σερβίας στήριξε αυτές τις απόψεις και δήλωσε ότι ότι «η μοναδική σωστή λύση είναι να συγκληθεί η Σύνοδος και να συζητηθούν και επιλυθούν τα ζητήματα στο πνεύμα της Ορθοδοξίας», επισημαίνοντας ότι η Σερβική Εκκλησία προσπαθεί για την διατήρηση των κανονικών αρχών και της χριστιανικής κληρονομιάς.
