Η έννοια της λέξης “φασισμός” σήμερα χρησιμοποιείται πολλές φορές για να χαρακτηρίσει πρόσωπα, θεσμούς ή καταστάσεις.
Το ουσιαστικό “φασισμός” και το επίθετο “φασίστας” χρησιμοποιούνται σήμερα πολλές φορές, προσδιορίζοντας ως “φασισμό” γενικά κάθε άδικη, αντιδημοκρατική και βίαιη πράξη, ιδεολογία, συναίσθημα, συνήθεια στο χώρο της πολιτικής, της κοινωνίας, της οικογένειας, και των σχέσεων.
Πολλές φορές κάποιοι υπερβάλλουν χρησιμοποιώντας τον όρο αυτόν σε κάθε τι ώστε να στιγματίσουν πρόσωπα και καταστάσεις. Όμως το θέμα δεν είναι εάν δικαιολογημένα ή όχι ακούγεται ο όρος αυτός. Το θέμα είναι εάν ο φασισμός στην υπόστασή του είναι κάτι το καλό ή όχι.
Ο φασισμός σαν λέξη «κτυπά» άσχημα στα αυτιά όλων. Γι’ αυτό και πολλοί φασίστες αλλάζουν την ονομασία αυτή και χρησιμοποιούν κάποια άλλη.
Όπως και αν όμως λέγεται ο φασίστας, δεν παύει όμως να ζει και να κινείται στα όρια της παραφροσύνης!
Ο φασισμός είναι μία άρρωστη κατάσταση. Είναι το πολίτευμα του εγωισμού και του κομπλεξισμού. Είναι η μάνα του φανατισμού, του μίσους, της ταραχής, της διαβολής. Ο φασίστας γίνεται μαριονέτα του μίσους και της αλαζονείας του.
Δεν έχει να κάνει σε ποια πολιτική παράταξη ανήκει κάποιος, εάν είναι δεξιός, αριστερός, κεντρώος (εάν υπάρχουν ακόμα τέτοιοι διαχωρισμοί). Έχει να κάνει με το πόσο άνθρωποι είμαστε. Φασίστας μπορεί να είναι και κάποιος αριστερός. Η ιστορία μας έχει αποδείξει περίτρανα ότι ο φασισμός μπορεί να μεγαλουργήσει ακόμα και μέσα στον κομμουνισμό (Ιωσήφ Στάλιν).
Άρα λοιπόν θα πρέπει να δούμε το φαινόμενο αυτό νομίζω όχι πολιτικά αλλά κυρίως ανθρωπιστικά. Δεν είναι λογικό να θεωρεί κάποιος τον εαυτό του ανώτερο υποστατικά από κάποιον άλλο άνθρωπο επειδή γεννήθηκε Έλληνας ή Γερμανός ή Αμερικανός ή ξανθός ή γαλανομάτης ή πλούσιος ή αρτιμελής ή έξυπνος…
Ο φασίστας διακατέχεται από εωσφορικό εγωισμό. Θεωρεί τον εαυτό του καλύτερο από τους άλλους, προσπαθεί με κάθε τρόπο να επιβάλει την δική του επιθυμία και θέληση στους άλλους. Ο φασίστας χάνει την ανθρωπιά του, μέσα στο σκοτάδι του εγωισμού του.
Ο φασίστας είναι πρωτίστως τύραννος του εαυτού του και μετά των άλλων. Ο φασίστας είναι αναγκαστικά ρατσιστής. Οι κάθε λογής «αδύναμοι» είναι κατώτερα όντα και γι’ αυτό έχει το δικαίωμα να κάνει ό,τι θέλει επάνω τους.
Ο φασίστας δεν έχει παράταξη, είναι όποιος έχει αποδεχτεί την μνησικακία, την οίηση, την βία, την τυραννία σαν κάτι το αναγκαίο ή ακόμα κάτι το αρεστό.
Ο άνθρωπος που δεν συμπεριφέρεται στον συνάνθρωπό του όπως θα ήθελε να του συμπεριφέρονται, δεν μπορεί να θεωρείται, όχι μόνο χριστιανός, αλλά και άνθρωπος. Έχει χάσει πλέον το «κατ’ εικόνα», έχει χάσει το μεγαλείο της κοινωνικότητας, της συγχωρετικότητας, της επικοινωνίας, της αγάπης.
Ο φασίστας έχει μόνο μία έννοια: Να επιβάλει στους άλλους την άποψή του. Με κάθε κόστος. Με κάθε μέσο. Ότι είναι απαραίτητο θα το κάνει, ώστε να γίνει αυτό που επιθυμεί και θέλει. Θα χρησιμοποιήσει ακόμα και βία ώστε να επιβάλει στους άλλους την δική του αλήθεια. Όμως η αλήθεια ελευθερώνει και δεν αιχμαλωτίζει (Ιωαν. 8:32), η αλήθεια σε οδηγεί στην αγάπη και όχι στο μίσος, στην κατανόηση και όχι στην απολυτότητα, στην συγχωρετικότητα και όχι στην μνησικακία, στην μετάνοια και όχι στην αμετανοησία. Η Αλήθεια σε οδηγεί στην ταπείνωση και όχι στον εγωισμό.
Η αλήθεια λοιπόν του φασίστα είναι ένα μεγάλο ψέμα, είναι η αποτυχία του να δει την πραγματικότητα, είναι η μιζέρια της εγωπάθειας, είναι η μικρότητα του κομπλεξισμού του.
Ο πρώτος φασίστας είναι ο Διάβολος. Ο άγγελος αυτός που νόμιζε ότι είναι ανώτερος από τους άλλους (υποστατικά) ακόμα και από τον Θεό. Ο πρώτος φασίστας είναι ο Διάβολος ο οποίος επέλεξε να χαθεί ο ίδιος και να παρασύρει και όλους τους ομοίους τους στο σκοτάδι της απώλειας λόγω της δικής του «αλήθειας», παρά να μείνει μέσα στην κοινωνία της αγάπης του Θεού, ο οποίος είναι η Αλήθεια.
Κανένας φασίστας δεν έχει θέση μέσα στην Βασιλεία του Θεού. Είτε είναι «αριστερός» ή «δεξιός», είτε οικογενειάρχης, είτε μαθητής, είτε γυναίκα ή άνδρας, είτε λευκός ή μαύρος, είτε μικρός ή μεγάλος, είτε κληρικός ή λαϊκός.
Επιτρέψτε μου όμως να πω και κάτι άλλο. Πρέπει όλοι μας να πάψουμε να είμαστε οι μικροί φασίστες των άλλων, διότι από εμάς τους μικρούς θα γεννηθούν και οι μεγάλοι. Εάν υπήρχε στην κοινωνία χριστιανικό φρόνημα θα ήταν αδιανόητο να υπήρχε ακόμα και σαν όρος ο φασισμός. Θα ήταν κάτι τι άγνωστο. Όμως η κοινωνία μας έχει χάσει (εάν το βρήκε ποτέ) το χριστιανικό της φρόνημα, έχει χάσει τον Χριστό σαν πρότυπο ζωής.
Η Ελλάδα γεννά παιδιά, γεννά ανθρώπους όπως και κάθε πατρίδα και τόπος σε όλο τον κόσμο. Δεν γεννά δολοφόνους. Δεν γεννά φασίστες. Δεν γεννά μισαλλόδοξους. Δεν γεννά διαβόλους. Όμως η ίδια η Ελλάδα, δηλαδή όλοι εμείς, μεταμορφώνουμε αυτά τα παιδιά με το παράδειγμά μας, και σε φασίστες, και σε τυράννους και σε μισαλλόδοξους και σε διαβόλους!
Ότι σπέρνουμε, θερίζουμε. Σπέρνουμε αγάπη. Ειρήνη, Συγχώρεση και Αγάπη θα θερίσουμε. Σπέρνουμε διχόνοια, μίσος, διαβολές…θερίζουμε φασισμό, εγωισμό, δολοφονίες, γενοκτονίες!
Κοιτάζοντας λοιπόν όλοι μας στο καθρέφτη της ζωή μας ας πούμε στον εαυτό μας: Εσύ λοιπόν μικρέ φασίστα. Μετανόησε. Άλλαξε τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς. Γίνε άνθρωπος, γίνε συνάνθρωπος. Τώρα όχι μετά. Γίνε οικείος του ξενιτεμένου, του άπορου, του μικρού, του ανήμπορου, του φτωχού. Διότι εάν δεν αλλάξεις, δίνεις τροφή σε έναν μεγαλύτερο φασίστα από εσένα, ο οποίος τώρα σε κοιτά, σε παρατηρεί τι κάνεις, πως συμπεριφέρεσαι και μιλάς. Και όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου εκείνος ο μικρός θα γίνει ο δικός σου τύραννος και από εξουσιαστής που ήσουν θα γίνεις εξουσιαζόμενος.
Είπε κάποιος ότι: «Δεν υπάρχει σκληρότερη τυραννία από εκείνη που διενεργείται κάτω από τη σκιά των νόμων και τα προσχήματα της δικαιοσύνης». Και ίσως δεν έχει άδικο.
Θα τολμήσω όμως να πως ότι: Σκληρότερη τυραννία είναι εκείνη του εγωισμού, που κάνει τον άνθρωπο, απάνθρωπο…τον κάνει διάβολο.
αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος
