Πατριάρχης Βαρθολομαίος: Η πρόσφατη χοροστασία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Βαλίνου- Το περασμένο Σάββατο-αν και περιστατικό καθαρά εκκλησιαστικής φύσεως, έφερε στο φως σημαντικά ζητήματα που αφορούν τον ιστορικό ρόλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, την αποστολή της στις σύγχρονες κοινωνίες, αλλά και την επίμονη προσπάθεια διατήρησης της πολιτισμικής κληρονομιάς του Ελληνισμού στη διασπορά.
Επιμέλεια – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Πατριάρχης, επιστρέφοντας από την περιοδεία του στο Λουξεμβούργο και το Βέλγιο, χρησιμοποίησε την ευκαιρία για να αναδείξει όχι μόνο την πνευματική αξία της παρουσίας των προσκυνητών, αλλά και τη σημασία της συλλογικής ευθύνης για τη συνέχιση της παράδοσης.
Στην ομιλία του, ο Παναγιώτατος αναφέρθηκε στην ανάγκη βιωματικής σχέσης με την πίστη, υπογραμμίζοντας ότι η θρησκευτική γνώση από μόνη της δεν αρκεί για τη σωτηρία. Αντιθέτως, η εφαρμογή των αρχών της αγάπης, της ταπείνωσης και της θυσίας στη ζωή μας αποτελεί την ουσία του Χριστιανισμού. Η επισήμανση αυτή δεν είναι τυχαία, καθώς απαντά στις σύγχρονες τάσεις που τείνουν να αντιμετωπίζουν τη θρησκεία ως απλό πολιτισμικό στοιχείο ή εργαλείο προσωπικής ανάπτυξης, χωρίς τη βαθύτερη δέσμευση στην πνευματική της διάσταση.
Ο Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, με την ιστορία και το πρόσφατο έργο ανακαίνισής του, αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα της συνύπαρξης πνευματικής και πολιτισμικής κληρονομιάς. Τα θυρανοίξια του ναού που τέλεσε ο ίδιος ο Πατριάρχης πριν από έναν χρόνο, καθώς και η συμβολή προσωπικοτήτων όπως ο Βύρων Νικολαΐδης, ο οποίος με την οικογένειά του ανέλαβε τη χρηματοδότηση σημαντικών έργων, αναδεικνύουν τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ Εκκλησίας και λαϊκών παραγόντων. Αυτή η συνεργασία δεν αποσκοπεί μόνο στη συντήρηση μνημείων, αλλά και στη διατήρηση της συλλογικής μνήμης, που συνδέει την Ομογένεια με τις ρίζες της.
Παράλληλα, η παρουσία υψηλών προσκεκλημένων, όπως ο Πρέσβης της Ελλάδας και άλλοι παράγοντες, φανερώνει τον πολιτικό και διπλωματικό ρόλο της Εκκλησίας, ιδιαίτερα στις κοινότητες του εξωτερικού. Στις μέρες μας, η Ομογένεια αποτελεί ένα κρίσιμο κομμάτι του Ελληνισμού, και η Εκκλησία συχνά καλείται να καλύψει τα κενά που αφήνουν οι κρατικές δομές, λειτουργώντας ως φορέας συνοχής και διατήρησης της πολιτισμικής ταυτότητας. Η αναφορά του Πατριάρχη στη συμβολή των κοινοτικών σωμάτων και των εκπαιδευτικών υπογραμμίζει τον πολυσχιδή ρόλο αυτών των θεσμών στην υποστήριξη της Ομογένειας.
Ωστόσο, η ομιλία του Πατριάρχη δεν περιορίστηκε μόνο στις πρακτικές πτυχές. Οι πνευματικές διαστάσεις της παρουσίας των πιστών και η ανάγκη ενίσχυσης του δεσμού τους με την Εκκλησία αποτέλεσαν κεντρικά θέματα. Ο λόγος του Πατριάρχη αντηχεί την ανάγκη να επανεξετάσουμε τη σχέση μας με τη θρησκεία, όχι ως θεσμό ή παράδοση, αλλά ως ζωντανή εμπειρία που μεταμορφώνει τη ζωή μας. Σε μια εποχή που οι υλιστικές αξίες κυριαρχούν, το μήνυμα αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η Εκκλησία, παρά τις πολλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει, συνεχίζει να αποτελεί σημείο αναφοράς για τις κοινότητες που την περιβάλλουν. Οι αναφορές του Πατριάρχη στις δυσχέρειες του έργου της Εκκλησίας και η έμφαση στην αναγνώριση της καλής πρόθεσης, ακόμα και όταν τα αποτελέσματα δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες, αντικατοπτρίζουν μια βαθιά κατανόηση των ανθρώπινων δυνατοτήτων και αδυναμιών.
Η παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη σε τέτοιες εκδηλώσεις, και ο τρόπος με τον οποίο αναδεικνύει τα ουσιώδη, υπενθυμίζει σε όλους τη σημασία του ρόλου της Εκκλησίας ως φορέα ελπίδας, ενότητας και συνέχειας. Ταυτόχρονα, αναδεικνύει τη συνεχή ανάγκη για μια πίστη που δεν παραμένει εγκλωβισμένη στο τυπικό, αλλά εκφράζεται μέσα από πράξεις προσφοράς και αγάπης. Με τέτοια παραδείγματα, ο λόγος του Πατριάρχη αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα, καθώς καλεί όλους μας να συμμετάσχουμε ενεργά στη διατήρηση της πνευματικής και πολιτισμικής μας ταυτότητας.
Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου
