Ισλαμικό τέμενος Αθήνας – Η ώρα της διαφάνειας

Του Μιχάλη Μουσσού*

Με την κατάθεση οικονομικής προσφοράς από μια κοινοπραξία στην οποία συμμετέχουν οι τέσσερις σημαντικότερες ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες (ΑΚΤΩΡ, J&Ρ ΑΒΑΞ, ΙΝΤΡΑΚΑΤ, ΤΕΡΝΑ) και ύστερα από πέντε γύρους χωρίς συμμετοχή ενδιαφερομένων, κλείνει ο πρώτος κύκλος για τη δημιουργία ισλαμικού τεμένους στην Αθήνα.

Παραδόξως παραμένει ανοιχτό και αναπάντητο από την Πολιτεία το ερώτημα που κρατά ανήσυχη ολόκληρη την κοινωνία: εάν πρόκειται να χτιστεί τζαμί (δηλαδή χώρος θρησκευτικής λατρείας) ή «τέμενος» όπως είναι επίσημα διατυπωμένο (δηλαδή χώρος λατρείας με πολιτικές προεκτάσεις). Παράλληλα, επειδή ο αθηναϊκός λαός εκφράζει τις ανησυχίες του εδώ και μήνες, κατηγορείται
αδίκως από την Πολιτεία για φασιστικές, ρατσιστικές ή μισαλλόδοξες τάσεις, με τα ΜΑΤ να περιφρουρούν τις ειρηνικές διαμαρτυρίες των Αθηναίων προς ενίσχυση αυτών των εντυπώσεων.

Πέραν του πνευματικο-πολιτικού περιεχομένου που υποκρύπτει ο νόμος που διέπει την κατασκευή του τεμένους, εντείνονται οι υπόνοιες ότι ο θρησκευτικός χαρακτήρας του κτηρίου είναι προσχηματικός και ότι ο συγκεκριμένος ναός θα χρησιμοποιηθεί ως εφαλτήριο για τη δημιουργία επίσημων μουσουλμανικών κοινοτήτων στην Αττική, δηλαδή μιας εν γνώσει μας κοσοβοποίησης.

Η πρωτοφανής αλληλεγγύη του κατασκευαστικού χώρου απέναντι στην κοινωνία εκδηλώθηκε με την πλήρη αποχή του από το διαγωνισμό. Παρά τις δυσκολότερες οικονομικά εποχές που ο κλάδος έζησε στην ιστορία του, και προς τιμήν της κάθε εταιρείας, καμία οικονομική προσφορά δεν κατατέθηκε για πέντε συνεχόμενους γύρους θέτοντας σε πλήρη αμηχανία την Πολιτεία μπροστά σε μια τόσο συμπαγή και αυθόρμητη συσπείρωση του κόσμου. Ομως η Πολιτεία είχε δρομολογημένη την καταστρατήγηση του νόμου περί αθέμιτου ανταγωνισμού, η οποία μαγειρευόταν για τρεις μήνες.

Το αποτέλεσμα του έκτου γύρου ήταν κραυγαλέο.

Τα καταστατικά εταιρειών τέτοιου μεγέθους απαγορεύουν την ανάληψη έργων μικρής κλίμακας (εννιακοσίων σαράντα έξι χιλιάδων ευρώ) για την αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού. Παρ’ όλα αυτά το υπουργείο Υποδομών εισήγαγε παρέκκλιση για να επιτραπεί η συμμετοχή στις εργοληπτικές επιχειρήσεις έβδομης τάξης (δηλαδή τους γίγαντες).

Πρόκειται για έναν πολιτικό ελιγμό με σκοπό να στραφεί η κοινωνία εναντίον των εταιρειών και να υπάρξει αποπροσανατολισμός, καθώς φεύγει η προσοχή από τα πραγματικά αίτια, με τις κλασικές λαϊκίστικες κορόνες τύπου «πάλι τα πήρε ο Ακτορας» για μουσική επένδυση. Ομως για άλλη μία φορά η Πολιτεία υποτίμησε τη νοημοσύνη των Αθηναίων. Πώς είναι δυνατόν τέτοιοι οικονομικοί κολοσσοί να εκδηλώνουν τέτοιο ενδιαφέρον για ένα αμελητέο έργο και μάλιστα διαιρούμενο διά του τέσσερα;… Ομως μόνο σε τέτοιου βεληνεκούς εταιρείες θα μπορούσε να επιβληθεί η συμμετοχή σε ένα τόσο ξεκάθαρα αντικοινωνικό έργο.
Με τα δημόσια έργα στον ελλαδικό χώρο στο ναδίρ, οι εταιρείες αυτές δραστηριοποιήθηκαν για την επιβίωσή τους στο εξωτερικό, και δη σε ισλαμικές χώρες. Είναι λάθος να αναρωτιόμαστε καταγγελτικά για τυχόν επιχειρηματικά τους κίνητρα, αφού το πιο πιθανό είναι ότι η ίδια η Πολιτεία δεν θα εκπληρώσει τις οικονομικές της υποχρεώσεις απέναντί τους. Αξίζει όμως να εστιάσουμε στις πιέσεις που πιθανότατα ασκήθηκαν, εντός ή εκτός Ελλάδας, μέχρι να πάρουν αυτή την απόφαση που τις βάζει αντιμέτωπες με την κοινωνία.

* Σύμβουλος της Α’ Δημοτικής Κοινότητας του Δήμου Αθηναίων, πρόεδρος του εξωραϊστικού συλλόγου «Ο Λυκαβηττός»