Ανοιχτή επιστολή στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας

Ένα χαμόγελο γλυκειάς μελαγχολίας γιά τά χρόνια τής νιότης μου ζωγραφίσθηκε στό πρόσωπό μου καθώς ήλθε στήν μνήμη μου, αναλογιζόμενος τόν τίτλο πού θά έδινα στίς σκέψεις μου, η κινηματογραφική ταινία μέ τόν χαρακτηριστικό τίτλο «To Sir with love»…

Μητροπολίτου Φαναρίου Αγαθαγγέλου Γενικού Διευθυντού τής Αποστολικής Διακονίας τής Εκκλησίας τής Ελλάδος

(Στόν κύριό μας,- τόν δάσκαλό μας-, μέ αγάπη), σέ σκηνοθε-σία James Clavell καί πρωταγωνιστή τόν Sidney Poitier. Χαρα-κτηριστικός τίτλος, πολύ δέ περισσότερο χαρακτηριστικά τά δρώ-μενα. Επέλεξα αυτόν τόν τίτλο, διότι μού καλλιεργεί τήν διάθεση νά απευθυνθώ, ως Έλληνας πολίτης, μέ ειλικρινή διάθεση, ευγένεια καί σεβασμό πρός τήν Πρόεδρο τής Ελληνικής Δημοκρατίας κα Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, γιά τήν σχέση τής Ορθόδοξης Εκ-κλησίας στόν τόπο μας μέ τό ευσεβές Γένος τών Ελλήνων, λαμβά-νοντας αφορμή από τίς δύο ιστορικές επετείους πού καλούμεθα νά εορτάσουμε.

Η θητεία Σας στήν Προεδρία, κυρία Πρόεδρε, συμπίπτει μέ δύο κορυφαία γεγονότα τού Ελληνισμού. Τήν επέτειο τής Εθνι-κής Παλιγγενεσίας, τής συμπλήρωσης 200 ετών από τήν Εθνε-γερσία του 1821, καί τήν επέτειο 100 χρόνων από τήν Μικρασια-τική Καταστροφή. Αυτά τά γεγονότα δέν είναι μεταφυσικές υποθέσεις, πού επαφίενται στήν κρίση τών αναζητήσεων εκάστου ή τά κριτήρια τής ιδεοληψίας του, αλλά είναι η ιστορία τού Γέ-νους μας, χειροπιαστή, βιωμένη, ζώσα, καθημερινή μνήμη. Είναι ιστορία πόνου, θυσίας, αγώνων, πιστότητας στήν συνείδηση, αί-ματος, δακρύων, θανάτου υπέρ πίστεως καί πατρίδος.

Ο αγωνιστής Θεόδωρος Κολοκοτρώνης έλεγε: «Ο Θεός έβαλε τήν υπογραφή του γιά τήν σωτηρία τής πατρίδος καί δέν τήν παίρ-νει πίσω». Καί ο όρκος τών ανδρών τού Ιερού Λόχου ανέφερε: «Ως Χριστιανός Ορθόδοξος ορκίζομαι νά διαμείνω πιστός εις τήν θρη-σκείαν μου καί εις τήν πατρίδα μου. Ορκίζομαι νά χύσω καί αυτήν τήν

τελευταία ρανίδα τού αίματός μου υπέρ τής πίστεως καί τής πατρίδος μου. Νά χύσω τό αίμα μου, γιά νά νικήσω τούς εχθρούς τής θρησκείας μου ή νά αποθάνω ως Μάρτυς γιά τόν Ιησού Χριστό». Γι αυτό καί σέ κάθε Θεία Λειτουργία κατά τήν Μεγάλη Είσοδο ο Επίσκοπος μνημονεύει «τών υπέρ πίστεως καί πατρίδος ευσεβώς αγωνισαμένων καί ευκλεώς πεσόντων». Αυτό τό λει-τουργικό ήθος πηγάζει από τήν πίστη, τήν ευσέβεια, τόν πόνο, τούς αγώνες, τήν θυσία, τό μαρτύριο, τούς διωγμούς τής Εκκλησίας καί τού λαού μας, πού ανέδειξαν Νεομάρτυρες καί Φιλοπάτριδες. Η Ορθόδοξη Εκκλησία μέ τό «κρυφό σχολειό» καί τό Ψαλτήρι διέσωσε τήν ελληνική γλώσσα καί τήν αυτοσυνειδησία τού Γένους τών Ελλήνων. Ορθοδοξία καί Ελλάδα είναι έννοιες άρρηκτα δε-μένες καί συνυφασμένες ιστορικά. Δέν πρόκειται συνεπώς μόνο περί μιάς εθνικής επετείου, αλλά περί συζεύξεως, αλληλοπεριχωρήσεως, κοινής πορείας καί αδιατάρακτης ενότητας Ελληνισμού καί Ορθο-δοξίας.

Σήμερα, 200 χρόνια μετά τήν Ελληνική Επανάσταση, η πολι-τική επιδιώκει τήν μεταχείριση τών λαών γιά τήν στήριξη ροσω-πικών, εθνικιστικών, φυλετικών, διεθνών στρατηγικών καί άλλων συμφερόντων. Είμαστε μάρτυρες μιάς δαιμονικής καταστάσεως βίας καί τρομοκρατίας. Άνθρωποι χάνονται, δολοφονούνται ανυποψία-στοι, πεινάνε, ασθενούν, φοβούνται, ενώ η θάλασσα έγινε νεκρο-ταφείο ελπίδων. Πού λόγος γιά τό δικαίωμα στήν ζωή, γιά τό θείο δώρο τής ειρήνης, γιά τήν αμοιβαιότητα καί τήν αλληλεγγύη, πού δίνουν νόημα στήν καθημερινή βιοτή καί στήν ύπαρξή μας;

Είναι δυστυχώς γεγονός ότι κάποιες φορές οι άνθρωποι τής ιδεοληψίας καί τής εξουσίας σέ όλα τά επίπεδα, λόγω ενός διαφορε-τικού αξιακού κώδικα πού καλλιεργείται (άν δέν επιβάλλεται) από μιάν άλλη κουλτούρα, μιά δική τους αντίληψη γιά τόν χριστιανι-σμό, πού δέν διαφέρει από τά ουσιώδη χαρακτηριστικά μιάς νεο-προτεσταντικής ηθικής, αποδίδουν στόν εαυτό τους μιά γήινη ταυτότητα πού τούς γεμί-ζει έπαρση, καί νομίζουν ότι είναι πιό αγω-νιστές από εκείνους πού τούς συντρίβει η ιστορία, ή τούς απο-γοητεύει ο κόσμος, ή αγωνίζονται μαζί τους γιά έναν κόσμο δίκαιο καί ειρηνικό, απλό καί ανεπιτήδευτο, αγαπητικό καί ελπιδοφόρο «εν γή ερήμω, εν δίψει καύματος, εν γή ανύ-δρω» (Δευτερ. 32,10). Αυτή η πραγματικότητα εκφράζει σε όλες τίς περιπτώσεις έναν επαρχιωτισμό, δηλαδή μιά στείρα πραγματικότητα ενάντια στήν καθολικότητα καί τήν οικουμενικότητα, μιά πραγματικότητα μίζε-ρη καί κακόμοιρη, η οποία εξαγριώνει, πληγώνει, φθείρει καί δια-φθείρει συνειδήσεις, θέλει οπαδούς καί όχι μέλη.

Η επέτειος τής Εθνικής Παλιγγενεσίας, αυτή η μοναδική επέ-τειος, η γιορτή τών Ελλήνων καί τής δημοκρατίας, πού καλούμεθα νά τήν γιορτάσουμε μέ δέος, συγκίνηση, χαρά, ενθουσιασμό, ελπίδα, προσδοκία, δοξολογία, ευχαριστία, ευγνωμοσύνη, όραμα καί ενθου-σιασμό, μάς φωτίζει νά διακρίνουμε τά χαρακτηριστικά τού ευσε-βούς Γένους τών Ελλήνων, τήν σημασία καί συνέχεια τής ιστορικής ιδιοπροσωπείας καί εκκλησιαστικής αυτοσυνειδησίας τού Νέου Ελ-ληνισμού, γιά νά μπορέσουμε νά μοιρασθούμε μέ όλη τήν Οικουμέ-νη τό όραμά μας γιά μιά άλλη πρόταση-ποιότητα ζωής πού θά καρ-ποφορεί σέ πολλές πλευρές τής ιστορίας τής Πατρίδας, τής Ευρώ-πης, όλου τού κόσμου.

Η αγιοτόκος αυτή Πατρίδα, η Ελλάδα μας, μέ τόσους Αγί-ους, Αποστόλους, Πατέρες, Ομολογητές, Όσιους, Ασκητές, Μάρτυ-ρες καί Νεομάρτυρες, Αγωνιστές καί Ήρωες, διακράτησε τήν πα-τρώα πίστη καί ευσέβεια, τήν πατερική διδασκαλία καί παράδοση, διεφύλαξε τήν ιδιοπροσωπία καί συνείδηση τού Γένους μέ θυσίες, αίμα, διδαχή καί λειτουργική ζωή. Ιστορικά δέ καλείται καί πάλι αυτή η Πατρίδα σέ έναν κόσμο, όπου υπάρχει η πρόκληση νά ξεχνάμε ή νά αγνοούμε ή νά ερμηνεύουμε αυθαίρετα σέ υπερ-θετικό βαθμό τήν ιστορία, καί η ραγδαία διάδοση τών προκλη-τικών προτάσεων τής παγκοσμιοποιήσεως, νά διαχειρισθεί τήν ευθύνη τής επανάκτησης τού συλλογικού μας παρελθόντος πού έπρεπε νά είναι μεταξύ τών πρώτων μας σχεδιασμών, όπως θά έλεγε καί ο Umberto Eco.

Κυρία Πρόεδρε,

Στήν ιστορική προσωπική Σας ιστορία η δύναμη αυτού τού λαού, οι αγώνες του γιά ελευθερία καί δημοκρατία, Σάς κατέστη-σαν πρώτη Ελληνίδα πολίτη αυτής τής Πατρίδας. Τώρα πλέον είσθε η πρώτη πού καλείσθε νά γίνετε μυροφόρα, τιμώσα μέ τά μύρα τής τιμής καί τής μνήμης τούς Μάρτυρες, τούς Νεομάρτυ-ρες, τούς Αγωνιστές καί Πατέρες μας, αλλά νά γίνετε καί μοι-ροφόρα, αφού συνδέεσθε μέ τήν ιστορική πορεία καί τό όραμα τού Ελληνισμού απανταχού τής γής καί τής οικουμένης στό παρόν καί τό μέλλον. Αξίζει, κυρία Πρόεδρε, νά δώσετε σέ όλους τήν μαρτυρία, μέ όποιο κόστος, ότι ο άνθρωπος, γιά νά ζήσει, καλείται νά επιλέξει νά παραμείνει άνθρωπος. Η δόξα τού Θεού είναι ο άνθρωπος! Αυτό τό μήνυμα είναι η ουσία τού ελληνικού πολιτι-σμού καί τής ορθόδοξης παράδοσης! Αυτό είναι τό μήνυμα τού Ευαγγελίου, καί γι αυτό η Εκκλησία, όταν Σάς υποδέχεται σέ επίσημες κορυφαίες στιγμές, πού σημάδεψαν ιστορικά τήν κοινή πορεία Γένους καί Ορθοδοξίας,

προτάσσει ενώπιόν Σας, διά τών τιμίων χειρών τού Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου, τό ιερό Ευαγγέ-λιο, γιά νά τό ασπασθείτε!

(αναδημοσίευση από τήν εφημερίδα – «ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» 21.2.2021)