ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Μεγάλα ποσά αναδρομικών, που κυμαίνονται από 2.500 έως και 12.500 ευρώ, θα δουν στους λογαριασμούς τους το επόμενο δίμηνο περίπου 130.000 συνταξιούχοι.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Οι πληρωμές αφορούν τρία διαφορετικά πακέτα, που θα ξεκινήσουν στα τέλη Αυγούστου και θα ολοκληρωθούν εντός Σεπτεμβρίου, καλύπτοντας υποθέσεις επανυπολογισμού συντάξεων, εκκρεμότητες από τον νόμο Βρούτση, καθώς και επιστροφές κρατήσεων.
Ποιοι θα πληρωθούν πρώτοι
Η πρώτη μεγάλη κατηγορία αφορά περίπου 50.000 συνταξιούχους που αποχώρησαν μετά το 2016, έχοντας περισσότερα από 30 συντάξιμα έτη. Σε αυτούς περιλαμβάνονται ασφαλισμένοι του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και πρώην αυτοαπασχολούμενοι που εντάχθηκαν σε ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών.
Ωστόσο, περίπου 10.000 εξ αυτών βρίσκονται σε καθυστέρηση, καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός της σύνταξής τους, με αποτέλεσμα να μην έχουν λάβει ούτε την αύξηση ούτε τα αντίστοιχα αναδρομικά. Πρόκειται κυρίως για ασφαλισμένους με βαρέα ένσημα, διαδοχική ή παράλληλη ασφάλιση, όπου η διαδικασία μπλοκάρει λόγω τεχνικών θεμάτων στις ιδιωτικές εταιρείες που έχουν αναλάβει την επεξεργασία των φακέλων από τον e-ΕΦΚΑ.
Τα ποσοστά προσαύξησης
Σύμφωνα με τον νόμο 4670/2020 («νόμος Βρούτση»), οι αυξήσεις για όσους έχουν περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης υπολογίζονται με βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης:
• Για 31 έτη: προσαύξηση 1,08% στην ανταποδοτική σύνταξη.
• Για 40 έτη: προσαύξηση έως 7,2%.
• Για ενδιάμεσα έτη: αναλογική προσαύξηση.
Αυτό μεταφράζεται σε καθαρή αύξηση περίπου 80 ευρώ ανά έτος για όσους βρίσκονται μεταξύ 32 και 40 ετών ασφάλισης.
Σύμφωνα με τον εργατολόγο Νίκο Παπαγιαννάκη, που μίλησε στο vimaorthodoxias.gr, «πολλοί συνταξιούχοι δεν γνωρίζουν ότι δικαιούνται μεγαλύτερη σύνταξη και αναδρομικά, επειδή δεν ενημερώνονται έγκαιρα από τις υπηρεσίες. Είναι απαραίτητο να ελέγχουν τα εκκαθαριστικά τους και, εφόσον εντοπίζουν αποκλίσεις, να υποβάλουν αίτηση επανυπολογισμού».
Αναδρομικά για τραπεζοϋπαλλήλους
Από τα τέλη Αυγούστου θα ξεκινήσουν επίσης οι πληρωμές σε 10.000 τραπεζοϋπαλλήλους, των οποίων οι φάκελοι είχαν «παγώσει» επειδή οι αρμόδιες υπηρεσίες των τραπεζών δεν είχαν αποστείλει ακριβή στοιχεία μισθοδοσίας στον ΕΦΚΑ.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση 1.983 συνταξιούχων της Εθνικής Τράπεζας που συνταξιοδοτήθηκαν πριν από το 2016 και καλούνται να επιστρέψουν ποσά, καθώς διαπιστώθηκαν λάθη στα δεδομένα που χορηγούσε το πρώην ταμείο ΤΣΠ-ΕΤΕ.
Αναδρομικά σε 70.000 απόστρατους
Περίπου 70.000 απόστρατοι των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας θα δουν επιστροφές λόγω της αλλαγής στον τρόπο υπολογισμού της κράτησης του νόμου 4093/2012. Από τον Απρίλιο 2023 η κράτηση επιβάλλεται μόνο στην κύρια σύνταξη και όχι στο άθροισμα κύριας και μερίσματος, μειώνοντας σημαντικά τις μηνιαίες παρακρατήσεις. Οι επιστροφές καλύπτουν 27 μήνες και θα καταβληθούν αυτόματα, χωρίς αίτηση, εμφανιζόμενες ξεχωριστά στα ενημερωτικά.
Η προσωπική διαφορά – Τι αλλάζει
Η προσωπική διαφορά αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για το ύψος της αύξησης που θα δουν οι συνταξιούχοι από τον επανυπολογισμό. Όσοι έχουν μικρή ή μηδενική προσωπική διαφορά θα λάβουν το σύνολο της αύξησης και των αναδρομικών. Αντίθετα, σε όσους η προσωπική διαφορά υπερβαίνει την αύξηση που προκύπτει, η διαφορά αυτή θα μειωθεί λογιστικά και τα ποσά θα αποδοθούν τμηματικά τα επόμενα χρόνια.
Σύμφωνα με τον Παπαγιαννάκη, «η προσωπική διαφορά δεν σημαίνει ότι ο συνταξιούχος δεν κερδίζει τίποτα – απλώς η αύξηση συμψηφίζεται εν μέρει με την υφιστάμενη διαφορά. Αυτό όμως μειώνει το χάσμα και προετοιμάζει το έδαφος για μελλοντικές αυξήσεις».
Υπολογίζεται ότι περίπου το 35% των δικαιούχων αυτών των αναδρομικών έχει μικρή προσωπική διαφορά και θα δει άμεσο όφελος, ενώ οι υπόλοιποι θα έχουν σταδιακή απορρόφηση.
Διαδικασία και αιτήσεις
Για όσους δεν έχουν λάβει ακόμη επανυπολογισμό, απαιτείται αίτηση προς τον ΕΦΚΑ, ειδικά αν στην απόφαση συνταξιοδότησης αναφέρονται ακόμη οι συντελεστές του νόμου 4387/2016 («νόμος Κατρούγκαλου»). Ο έλεγχος μπορεί να γίνει μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του gov.gr ή με επίσκεψη σε τοπικό υποκατάστημα.
Φορολογική μεταχείριση
Τα αναδρομικά θα φορολογηθούν ως εισόδημα παρελθόντων ετών, με ξεχωριστή εκκαθάριση και δυνατότητα τμηματικής πληρωμής του φόρου, εφόσον αυτός υπερβαίνει συγκεκριμένο όριο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο φόρος υπολογίζεται σε συντελεστές 15%-20%, ανάλογα με το συνολικό εισόδημα.
Ημερομηνίες πληρωμών
• 26 Αυγούστου: Κύριες συντάξεις ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ και όλες οι επικουρικές του ιδιωτικού τομέα.
• 28 Αυγούστου: Κύριες συντάξεις ΙΚΑ, Δημοσίου, τραπεζών, ΟΤΕ και επικουρικές του Δημοσίου.
• Τέλος Αυγούστου – Σεπτέμβριος: Πληρωμές αναδρομικών για επανυπολογισμό, τραπεζοϋπαλλήλους, απόστρατους.
Οι επόμενοι δύο μήνες φέρνουν μια από τις μεγαλύτερες ροές αναδρομικών της τελευταίας πενταετίας, με σημαντικά ποσά για χιλιάδες συνταξιούχους. Η σωστή ενημέρωση, ο έλεγχος των αποφάσεων συνταξιοδότησης και η κατανόηση του ρόλου της προσωπικής διαφοράς είναι κρίσιμα για να μη χαθούν δικαιώματα και χρήματα.
Με την ολοκλήρωση των πληρωμών, το οικονομικό αποτύπωμα θα είναι αισθητό όχι μόνο στις τσέπες των συνταξιούχων, αλλά και στην κατανάλωση, δίνοντας μικρή αλλά σημαντική ώθηση στην αγορά.
