Η εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους στην Κοντέα είναι παλιά, πολύ παλιά. Τον 18ο αιώνα χτίστηκε ο μεγάλος ναός, εκεί που βρισκόταν ένας μικρότερος, και κάθε χρόνο στη γιορτή του Αγίου γινόταν ένα μεγάλο πανηγύρι και ζωοπανήγυρη με προσκυνητές από όλα τα γύρω χωριά και όχι μόνο.
Το 1974, κατά τη δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής, οι Κοντεάτες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το χωριό. Η καμπάνα της εκκλησίας σίγησε και το πέρασμα του χρόνου άφησε ανεξίτηλα σημάδια στο ναό που αφέθηκε έρμαιο της σιωπής και αργότερα χρησιμοποιήθηκε ως σχολή χορού, χωρίς πόρτες και παράθυρα.
Η προσπάθεια του Ομίλου Κληρονομιάς Κοντέας ξεκίνησε το 2006, ο ναός αναστηλώθηκε πέρυσι και την Κυριακή, 9 Φεβρουαρίου, μετά από 40 ολόκληρα χρόνια, για πρώτη φορά θα τελεστεί ο Εσπερινός του Αγίου Χαραλάμπους. Ο πάτερ Αναστάσης Φραγκέσκου είναι 84 ετών σήμερα, αυτός λειτούργησε για τελευταία φορά το ναό το καλοκαίρι του 1974 και ευελπιστεί η υγεία του να του επιτρέψει να τελέσει τη λειτουργία μαζί με τον πάτερ Παναγιώτη Προδρόμου και τον Επίσκοπο Μεσαορίας, Γρηγόριο.
Από την Αγία Τριάδα Γιαλούσας ο ίδιος, μετά στην Κοντέα και τώρα στον προσφυγικό συνοικισμό Μενεού, ο πάτερ Αναστάσης λειτούργησε στον Άγιο Χαράλαμπο επτά χρόνια και έχει πολλές θύμησες από το ναό και το χωριό. Πήγε εκεί μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων και είδε την εκκλησία που είχε μετατραπεί σε σχολή χορού. Ευελπιστεί να πάει την Κυριακή στον Εσπερινό. «Θα είναι μια ανακούφιση, μια χαρά». Και εύχεται αυτή η ευχάριστη στιγμή, «να ‘ναι μια δόξα στο Θεό γιατί είναι θέλημα Θεού», η λειτουργία του ναού να συνεχιστεί.
Ο πάτερ Παναγιώτης έχει ανάμεικτα συναισθήματα για τον Εσπερινό. Ήταν 8 χρονών όταν έφυγε από την Κοντέα και θυμάται την εκκλησία γιατί πάντοτε ήταν κοντά. «Από τη μια χαρά γιατί πας εκεί που βαφτίστηκες, εκεί που οι δικοί σου τέλεσαν το μυστήριο του γάμου, που έγινε η εξόδιος ακολουθία δικών σου ανθρώπων, εκεί που πήγαινες μικρός με το Δημοτικό σχολείο στις γιορτές. Από την άλλη όμως, ξέρεις ότι πας σαν ξένος. Είναι ανάμεικτα τα συναισθήματα, είτε το θέλεις, είτε όχι».
Ευχόμαστε και προσευχόμαστε να μπορέσουμε κάποια στιγμή να είμαστε ελεύθεροι, ίσως την επόμενη φορά, πρόσθεσε. Ίσως αυτό να προσεύχεστε και τη στιγμή της λειτουργίας, τον ρωτήσαμε. «Θα προσευχόμαστε να επικρατήσει ειρήνη και στην Κύπρο μας και σε ολόκληρο τον κόσμο».
Η εικόνα του Αγίου Χαραλάμπους έχει εντοπιστεί στο Τρίκωμο όπου φέρεται να εκτίθεται μαζί με άλλες εικόνες, χωρίς το «πουκάμισο», όπως λέγεται στην εκκλησιαστική ορολογία το ασημένιο κάλυμμα της εικόνας, ανέφερε ο πάτερ Παναγιώτης, λέγοντας ότι στο προαύλιο της εκκλησίας προχθές του υπέδειξαν μια σπασμένη μαρμάρινη πλάκα που ο ίδιος θεωρεί ότι είναι η Αγία Τράπεζα του ναού. Ζήτησαν να τους παραχωρηθεί η εικόνα του Αγίου Χαραλάμπους για τον Εσπερινό της Κυριακής, αλλά δεν είναι σίγουρο. Το εικονοστάσι πάντως έχει ήδη μεταφερθεί, όπως μας ανέφερε ο Πρόεδρος του Ομίλου Κληρονομιάς Κοντέας, Χαράλαμπος Περικλέους.
Στόχος τους είναι η εκκλησία να λειτουργεί όχι μόνο στη γιορτή του Αγίου Χαραλάμπους, σημείωσε ο κ. Περικλέους εξηγώντας ότι η αναστήλωση του ναού είναι το τρίτο κατά σειρά έργο που ολοκληρώθηκε στην Κοντέα με τη συνεργασία των Κοντεατών και των Τ/κ σημερινών κατοίκων για διάσωση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Είχε προηγηθεί το πάρκο της «Ειρήνης των Χαρουπιών» στην κατεχόμενη κοινότητα, οι ηλιακοί της εκκλησίας και μετά ο ίδιος ο ναός. Ο κ. Περικλέους ανέφερε πως και οι ίδιοι οι Τ/κ ζήτησαν στο τέλος την αναστήλωση της εκκλησίας. Το έργο διήρκησε όλο το 2013 και χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα της UNDP «Δράση για Συνεργασία και Εμπιστοσύνη» και το US Agency for International Development. Απομένουν η Φραγκοεκκλησιά, τα πετραύλακα και το κοιμητήριο του χωριού που είναι όλα στον ίδιο χώρο, σημείωσε.
Ο Εσπερινός θα γίνει στη μία το μεσημέρι της Κυριακής και ήδη 11 λεωφορεία και 600 και πλέον άτομα, Κοντεάτες, θα μεταφερθούν στην κατεχόμενη κοινότητά τους εκείνη την ημέρα. Αναμένονται πολλοί άλλοι που θα μεταβούν εκεί με ιδιωτικό όχημα. Και οι ίδιοι οι Τ/κ, που προέρχονται από τα Πλατανίσσια και τον Άγιο Θωμά, μας ζήτησαν μετά τους ηλιακούς, να αναστηλώσουμε την εκκλησία, ανέφερε ο Χαράλαμπος Περικλέους, επεξηγώντας τις εργασίες που έγιναν στο ναό, ο οποίος δεν ήταν σε πολύ καλή κατάσταση λόγω διάβρωσης ενώ και το εσωτερικό ήταν άδειο. Οι εργασίες έγιναν με πολλή προσοχή και λεπτότητα, σημείωσε, αποκαλύπτοντας τους παλιούς τοίχους.
Στις 18 Μαρτίου του 2006 μια ομάδα πέντε Κοντεατών, πρόσθεσε, πήγαν στην κατεχόμενη κοινότητα και ζήτησαν να δουν τους προύχοντες Τ/κ και να συζητήσουν για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς του χωριού. «Η απάντησή τους ήταν: το χωριό είναι δικό σας, η εκκλησία δική σας, να έρθετε να κάνετε ό,τι θέλετε». Ο κ. Περικλέους ανέφερε ότι οι τωρινοί Τ/κ κάτοικοι της Κοντέας αποκαλούν το χωριό με την ελληνική του ονομασία και όχι το τουρκικό όνομα και γι’ αυτό είχαν συγκρουσθεί ακόμη και με τον ίδιο τον Ραούφ Ντενκτάς στο παρελθόν, ενώ και σήμερα έχουν προβλήματα, κυρίως έλλειψη οικονομικής βοήθειας.
Πόσο εύκολο είναι να δουλεύουν από κοινού όμως Ε/κ και Τ/κ χωρίς να αναξέονται πληγές, καθώς υπάρχουν μνήμες, ρωτήσαμε τον κ. Περικλέους, για να δώσει τη δική του προσωπική απάντηση. «Καθόλου εύκολο. Ούτε για μένα που πάω…Όταν φεύγω, πάντα νιώθω το ίδιο βάρος στο στομάχι μου. Αλλά δεν θέτομε πολιτικά ή θρησκευτικά θέματα. Ως απλοί άνθρωποι με απλές αγωνίες και επιθυμίες, οδεύουμε μαζί. Είναι μια σχέση ανθρώπων καθημερινότητας».
Ο Πρόεδρος του Ομίλου Κληρονομιάς Κοντέας ανέφερε ότι μετά τον Εσπερινό θα ακολουθήσει μια μικρή εκδήλωση με μουσική του Λάρκου Λάρκου, συνθέτη από το χωριό, χορούς από το συγκρότημα Κοντεατών και τον τ/κ Όμιλο διατήρησης του κυπριακού χορού και μουσικής. Στο χώρο θα βρίσκονται και μικροπωλητές. Μια μικρή αναβίωση του πανηγυριού του Αγίου Χαραλάμπους, στον ανακαινισμένο ναό, στους πάλαι ποτέ ηλιακούς, 40 χρόνια μετά..
-120x86.jpg)
