Ι.Μ. ΒΕΡΟΙΑΣ: Το διήμερο 16 και 17 Σεπτεμβρίου εορτάστηκε στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας η μνήμη της Αγίας Σοφίας και των τριών θυγατέρων αυτής, Πίστεως, Ελπίδος και Αγάπης.
Την παραμονή της εορτής το εσπέρας, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στον Πανηγυρικό Εσπερινό και κήρυξε τον θείο λόγο στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό των κατασκηνώσεων της Γ.Ε.Χ.Α. στο Κουστοχώρι.
Ανήμερα της εορτής το πρωί, ο Ποιμενάρχης μας, λειτούργησε και κήρυξε τον θείο λόγο στον Ιερό Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Λουτρού και τέλεσε το τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο του κατά σάρκα πατρός του Υπευθύνου της «Φιλοξενίας Δοβρά 2022» Αρχιμ. Εφραίμ Παπαμανώλη, μακαριστού Ευαγγέλου Παπαμανώλη.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του κατά τον Εσπερινό ανέφερε μεταξύ άλλων: «Παρθένοι νεάνιδες, φύσεως νόμω συνδούμεναι, καί σαφώς κρατυνόμεναι, αγάπη τού κτίσαντος, νυμφώνα κατώκησαν νοητόν αγαλλόμεναι».
Μία αγία τετράδα εορτάζει η Εκκλησία μας καί αυτήν τιμήσαμε καί εμείς μέ τήν ακολουθία τού Εσπερινού. Μία αγία μητέρα, τήν αγία Σοφία, καί τίς τρείς μάρτυρες θυγατέρες της, τήν Πίστη, τήν Ελπίδα καί τήν Αγάπη, πού έζησαν καί μαρτύρησαν τόν 2ο μετά Χριστόν αιώνα, σέ μία εποχή διωγμών γιά τούς χριστιανούς, σέ μία εποχή πολύ δύσκολη καί πολύ σκληρή γιά μία μητέρα, χήρα, πού είχε νά μεγαλώσει τρία μικρά κορίτσια.
Καί εάν σήμερα είναι δύσκολη μία τέτοια κατάσταση, όλοι μπορούμε νά κατανοήσουμε πόσο πιό δύσκολο θά ήταν εκείνη τήν εποχή γιά τήν αγία Σοφία νά κρατήσει τήν οικογένειά της, νά μεγαλώσει τίς τρείς θυγατέρες της καί μάλιστα νά τίς αναθρέψει μέ τή χριστιανική πίστη. Καί αυτό είναι κάτι τό οποίο ίσως δέν σκεφτόμαστε καί δέν συνειδητοποιούμε ακόμη καί όταν εορτάζουμε καί τιμούμε τίς μνήμες τών αγίων μας. Τούς τιμούμε γιά τή θυσία τής ζωής χάριν τής αγάπης στόν Χριστό, πού είναι ασφαλώς κάτι πολύ μεγάλο καί πολύ σημαντικό, δέν σκεφτόμαστε όμως πόσες δυσκολίες αντιμετώπισαν καί πόσα εμπόδια χρειάσθηκε νά υπερνικήσουν γιά νά μπορέσουν οι άγιοι μάρτυρες νά σταθούν όρθιοι καί όρθιες ενώπιον τών διωκτών τους, όρθιοι καί όρθιες ενώπιον τών ηγεμόνων καί τών αυτοκρατόρων καί νά ομολογήσουν θαρραλέα τό όνομα τού Χριστού.
Θά πρέπει όμως νά τό σκεφτόμαστε, διότι η σκέψη αυτή θά εμπνέει καί τή δική μας ζωή καί θά μάς ενισχύει καί στόν δικό μας αγώνα καί ως άτομα αλλά καί μέσα στήν οικογένεια. Γιατί πολλές φορές θαυμάζουμε τούς αγίους μάρτυρες, επαινούμε τήν αποφασιστικότητα καί τήν τόλμη τους, αλλά κάνουμε τό λάθος νά καταλήγουμε λέγοντας ότι ο Θεός δέν ζητά από εμάς νά μαρτυρήσουμε γιά τήν πίστη μας, άρα δέν έχουμε νά μιμηθούμε κάτι από τή ζωή τών αγίων μας. Καί διεκτραγωδούμε τίς δυσκολίες τής εποχής μας κατά τήν οποία επλεόνασε η αμαρτία, ώστε νά δυσκολευόμαστε νά διατηρήσουμε τή συνοχή τής οικογενείας μας καί νά διαπαιδαγωγήσουμε τά παιδιά μας σύμφωνα μέ τήν πίστη καί τό Ευαγγέλιο τού Χριστού μέσα στόν κόσμο πού ζούμε μέ τίς τόσες προκλήσεις καί τόσους πειρασμούς.
Κι όμως ακριβώς στό σημείο αυτό μπορούμε νά μιμηθούμε τούς αγίους μας.
Άν σκεφθούμε τί ήταν αυτό πού έδωσε τή δύναμη στήν αγία Σοφία, πού εορτάζουμε καί τιμούμε, νά κρατήσει τήν οικογένεια της ενωμένη, νά διαπαιδαγωγήσει τίς τρείς θυγατέρες της, τήν Πίστη, τήν Ελπίδα καί τήν Αγάπη, μέ τίς αξίες τής πίστεως καί τής ευσεβείας, ώστε νά μήν παρασυρθούν από τίς προκλήσεις τής αμαρτίας καί τίς υποσχέσεις τού ηγεμόνος, ώστε νά μήν υπολογίσουν τόν πόνο καί τήν οδύνη τών βασανιστηρίων, ώστε νά μήν φοβηθούν ενώπιον τού δημίου, αλλά μέ χαρά νά θελήσουν νά προσφέρουν τή ζωή τους στόν Χριστό καί νά μήν χωρισθούν η μία από τήν άλλη, παρά νά μείνουν ενωμένες καί μεταξύ τους καί μέ τόν Χριστό, δέν θά δυσκολευθούμε νά βρούμε τήν απάντηση.
Αυτό πού ένωνε αυτή τήν αγία οικογένεια, τή μητέρα, αγία Σοφία, καί τίς τρείς θυγατέρες της, τά τρία μικρά κορίτσια, τίς τρείς νεαρές μάρτυρες, ήταν ο Χριστός. Στόν Χριστό πίστευε η αγία Σοφία καί στήν πίστη του καθοδήγησε καί τίς θυγατέρες της. Στόν Χριστό πίστευε καί τά δικά του λόγια δίδαξε καί στίς αγίες θυγατέρες της, τήν Πίστη, τήν Ελπίδα καί τήν Αγάπη, ότι δηλαδή τίποτε δέν ωφελεί τόν άνθρωπο, εάν κερδίσει τόν κόσμον όλον καί ζημιωθεί τήν ψυχή του, γιατί η ψυχή τού κάθε ανθρώπου είναι ό,τι πιό πολύτιμο έχει καί ότι πιό πολύτιμο υπάρχει στόν κόσμο.
Καί δέν τό δίδαξε μόνο η αγία Σοφία στίς θυγατέρες της μέ τόν λόγο της, αλλά τό δίδαξε καί μέ τή ζωή της. Γι’ αυτό καί οι θυγατέρες της τήν ακολούθησαν στήν πίστη, καί έτσι είχαν τόν Χριστό ανάμεσά τους. Η αγάπη του ήταν ο συνδετικός τους κρίκος. Η αγάπη του ήταν η δύναμή τους. Η αγάπη του ήταν η λύση στά προβλήματά τους. Η αγάπη του ήταν αυτή πού τίς ένωσε καί στή ζωή καί στόν θάνατο, γιατί καί γιά τίς τέσσερις ίσχυε ο λόγος τού πρωτοκορυφαίου αποστόλου Παύλου, «εμοί τό ζήν Χριστός, καί τό αποθανείν κέρδος». Καί μέ αυτή τήν πίστη άντεξαν καί οι τρείς νεαρές κοπέλες τό μαρτύριο, αλλά καί η μητέρα τους, η αγία Σοφία, νά βλέπει τά παιδιά της νά βασανίζονται καί νά προσφέρουν τή ζωή τους γιά χάρη τού Χριστού.
Καθώς, λοιπόν, τίς τιμούμε καί εμείς από απόψε, άς διδαχθούμε από τό παράδειγμά τους καί άς προσπαθήσουμε νά τό εφαρμόσουμε στή ζωή μας καί στήν οικογένειά μας, ώστε νά μήν διερωτώμεθα γιατί στίς ημέρες μας οι οικογένειες διαλύονται, γιατί τά παιδιά παίρνουν διαφορετικούς καί κάποτε καί επικίνδυνους δρόμους.
Τήν απάντηση μάς τήν δίνουν οι εορταζόμενες αγίες Σοφία, Πίστη, Ελπίδα καί Αγάπη. Άν βάλλουμε τόν Χριστό στή ζωή μας, στήν οικογένειά μας, άν ζούμε μέ τόν Χριστό, τότε ο Χριστός θά μάς ενώνει καί θά μάς στηρίζει καί στά εύκολα καί στά δύσκολα, καί θά ζούμε καί εμείς ενωμένοι καί μαζί του αλλά καί μέ τούς ανθρώπους, αγωνιζόμενοι μέ τή βοήθεια καί τή χάρη του νά κερδίσουμε τή σωτηρία μας.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του κατά την Θεία Λειτουργία ανέφερε μεταξύ άλλων: «Σοφίας τής άνωθεν Χριστού, πλουσίως εμφορούμεναι, τής εκλεκτής Σοφίας αι θυγατέρες αι τρείς κατήσχυναν, τυραννούντων φρύαγμα».
Τιμά καί γεραίρει σήμερα η αγία μας Εκκλησία τή μνήμη τεσσάρων αγίων, τριών θυγατέρων καί τής μητέρας τους, τής αγίας Σοφίας. Τίς τιμά, γιατί μπορεί νά μήν διέθεταν κοσμικούς τίτλους, διέθεταν όμως πίστη θερμή καί ακράδαντη σέ Εκείνον, τόν Χριστό, ο οποίος είναι «τό υπέρ πάν όνομα» ενώπιον τού οποίου κάμπτει «πάν γόνυ επιγείων καί επουρανίων καί καταχθονίων».
Κοντά στόν Χριστό είχε οδηγήσει από τή βρεφική τους ηλικία τά τρία παιδιά της η αγία Σοφία, καί κοντά στόν Χριστό εύρισκε δύναμη καί παρηγορία καί στήριγμα, όταν έχασε τό φυσικό στήριγμα τής ζωής της καί έμεινε χήρα σέ νεαρή ηλικία μέ τρία ανήλικα παιδιά.
Κάθε μητέρα στή θέση της θά έκανε σχέδια καί όνειρα γιά τό μέλλον τών παιδιών της. Θά ήθελε νά δεί τίς θυγατέρες της νά μεγαλώνουν καί νά προοδεύουν καί νά τής χαρίζουν τή χαρά πού δέν πρόλαβε νά χαρεί. Όμως η αγία Σοφία δέν ενδιαφερόταν γιά τίς χαρές καί τίς απολαύσεις τού κόσμου. Κρίνοντας τά πράγματα μέ τά μέτρα τής σοφίας τού Θεού πού είχε αποκτήσει μέσω τής πίστεως καί τής αγάπης της στόν Χριστό, είχε άλλες φιλοδοξίες καί άλλα όνειρα γιά τά τρία κορίτσια της. Ήξερε πόσο επικίνδυνοι είναι οι πειρασμοί τού κόσμου καί οι παγίδες τού διαβόλου καί πόσο εύκολα μπορεί νά πέσει ο άνθρωπος καί πολύ περισσότερο τά νέα παιδιά σ’ αυτές.
Γι’αυτό τό μόνο πού επιθυμούσε, τό μόνο πού επιζητούσε, τό μόνο πού ήθελε γιά τά τρία κορίτσια της είναι νά μείνουν γιά πάντα πιστά στήν αγάπη τού Χριστού καί νά στηρίζουν τήν ελπίδα τους γιά τό παρόν καί τό μέλλον τους σ’ Αυτόν, νά έχουν δηλαδή στήν ψυχή τους τίς αρετές πού δήλωναν τά ονόματα πού έλαβαν, όταν βαπτίσθηκαν, τήν πίστη, τήν ελπίδα καί τήν αγάπη, τίς τρείς αρετές πού μένουν καί συνοδεύουν τόν άνθρωπο μέχρι τήν αιώνιο ζωή, όπως γράφει ο απόστολος Παύλος στήν πρός Κορινθίους επιστολή του: «νυνί δέ μένει πίστις, ελπίς, αγάπη, τά τρία ταύτα· μείζων δέ τούτων η αγάπη».
Αυτές τίς τρείς αρετές καλλιέργησε στήν ψυχή τών τριών θυγατέρων της η αγία Σοφία. Καί αυτές ως γή αγαθή τίς δέχθηκαν καί απέδωσαν «καρπόν εκατονταπλασίονα».
Καί όταν βρέθηκαν ενώπιον τού Ρωμαίου δικαστού πού ζητούσε από τήν κάθε μία ξεχωριστά νά αρνηθεί τήν πίστη της στόν Χριστό γιά νά απολαύσει όλα τά αγαθά τής προσκαίρου ζωής πού θά τής χάριζε, αυτές έμειναν σταθερές στήν πίστη καί στήν αγάπη τους στόν Χριστό καί προτίμησαν νά θυσιάσουν τή ζωή τους μέ τήν ελπίδα τών μελλόντων αγαθών παρά νά αρνηθούν τήν πίστη τους.
Πόση δύναμη χρειάζεται γι’ αυτό δέν είναι δύσκολο νά τό αντιληφθούμε, γιατί οι τρείς αγίες ήταν μικρά παιδιά, δώδεκα χρονών ήταν η μεγαλύτερη, καί είχαν μπροστά τους τή ζωή, καί ήταν εύκολο νά παρασυρθούν από τίς υποσχέσεις καί δύσκολο νά αντέξουν τή σκληρότητα τού μαρτυρίου.
Καί όμως τό κατόρθωσαν μέ τή δύναμη τής πίστεως στόν Χριστό καί μέ τίς προσευχές τής μητέρας τους, τής αγίας Σοφίας, πού μέ τή γενναιότητα, τήν οποία αντλούσε από τήν πίστη της, προέτρεπε καί ενεθάρρυνε τίς τρείς θυγατέρες της στό μαρτύριο, χαρούμενη, γιατί ο σπόρος τής πίστεως καί τής αγάπης στόν Χριστό πού είχε σπείρει στίς ψυχές τους είχε ριζώσει γερά.
Αυτό τό παράδειγμα τής εορταζομένης αγίας Σοφίας καί τών τριών θυγατέρων της, άς γίνει παράδειγμα καί γιά μάς, όχι μόνο γιά νά μάς διδάξει πώς θά πρέπει νά διαπαιδαγωγούμε τά παιδιά μας αλλά καί γιά τό ποιές θά πρέπει νά είναι οι φιλοδοξίες μας καί οι επιθυμίες μας γι’ αυτά. Γιατί συχνά οι δικές μας λανθασμένες επιλογές καί επιδιώξεις αντί νά ωφελούν βλάπτουν τά παιδιά μας καί αντί νά τά οδηγούν κοντά στόν Θεό, τά απομακρύνουν από αυτόν μέ καταστροφικές γιά τή ζωή τους συνέπειες πού κάνουν καί εμάς τούς ίδιους δυστυχείς. Άς μιμηθούμε, λοιπόν, τό παράδειγμα τής αγίας Σοφίας καί άς καλλιεργήσουμε πρώτα εμείς καί μετά τά παιδιά μας τίς τρείς αυτές μεγάλες αρετές, τήν πίστη, τήν αγάπη καί ελπίδα στόν Θεό, καί αυτές θά μάς δίνουν δύναμη γιά νά αντιμετωπίζουμε όλες τίς δυσκολίες καί τίς θλίψεις τής ζωής μας, αλλά καί θά μάς στηρίζουν καί θά μάς παρηγορούν ακόμη καί όταν στερούμεθα προσφιλή μας πρόσωπα. Γιατί όσοι έχουν πίστη στόν Χριστό, έχουν καί ελπίδα, έχουν καί τήν ελπίδα ότι η ζωή τού ανθρώπου δέν τελειώνει εδώ, αλλά συνεχίζεται στήν αιώνια ζωή πού έχει ετοιμάσει ο Θεός γιά όσους τόν πιστεύουν καί τόν αγαπούν.
Εκεί ευχόμεθα καί προσευχόμεθα, ιδιαιτέρως σήμερα, τελώντας τό τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο τού αειμνήστου αδελφού μας Ευαγγέλου, νά τόν αναπαύσει ο Θεός καί νά χαρίσει καί σέ εκείνον τά αγαθά τής αιωνίου ζωής, αλλά καί νά παρηγορήσει καί νά στηρίξει τούς οικείους του, πού θλίβονται, όπως είναι φυσικό, γιά τή στέρηση τού προσφιλούς τους συζύγου, πατέρα καί συγγενούς.
Είθε η μνήμη του νά είναι αιωνία καί νά είναι κοντά στόν Θεό. Αμήν