ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ: Το μικρό αυτό περιοδικό της Μητροπόλεώς μας, αγαπητοί χριστιανοί, απευθύνεται σε σας, που σας ξέρω πιά ότι πιστεύετε και αγαπάτε τον Θεό και προσεύχεσθε σ᾽ Αυτόν.
Η προσευχή σας όμως από πολλούς γίνεται μεν με την καρδιά σας, αλλά είναι γενική. Δηλαδή, λέτε στον Θεό
για τα διάφορα και καυτά προβλήματα που αντιμετωπίζετε, αλλά δεν είναι εκκλησιολογική προσευχή. Δεν έχει, δηλαδή τροπάρια και προσευχές από την Αγία Γραφή και τους αγίους πατέρες, που παρέλαβε και λέγει η Εκκλησία μας.
Γι᾽ αυτό σας παρακαλώ καταφέρατέ τα στην προσευχή σας και να βάζετε και λίγες από αυτές τις προσευχές.
Να, χριστιανοί μου, τι θέλω να σας πω: (α) Στην προσευχή σας, είτε το πρωί είτε το βράδυ, να λέτε μία
φορά το «Πιστεύω». Έτσι ότι και αν μας συμβεί την ημέρα, και θάνατος ακόμη, δεν πρέπει να φοβόμαστε, γιατί ομολογήσαμε την πίστη μας στον Θεό! Αλλά και έτσι θα μάθετε και το «Πιστεύω» μας απέξω. Πόσο χάρηκα και θαύμασα τον μακαριστό άγιο Επίσκοπο Μάνης κυρό Χρυσόστομο, που σε κάποια μεγάλη σύναξη ανθρώπων του ποιμνίου του, λίγο προ του θανάτου του, μαζί με αυτούς, τραγούδησαν ένα τοπικό δημοτικό τραγούδι και μετά είπε σε όλους: Ελάτε τώρα να πούμε όλοι μαζί και το «Πιστεύω» μας. Και όλος ο λαός, που ήταν εκεί – και ήταν πολλοί – είπαν όλοι βροντόφωνα το «Πιστεύω».
Εθαύμασα και ζήλεψα και ντράπηκα. Γιατί εγώ, αν πω το ίδιο και σε σας, πολλοί από σας θα φανερωθεί ότι δεν γνωρίζετε το «Πιστεύω».
Από την καθημερινή σας πάλι προσευχή, χριστιανοί μου, να μην απουσιάζει το «Πάτερ ημών». Την προσευχή
αυτή μας την παρέδωσε ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, γι᾽ αυτό και την λέμε «Κυριακή προσευχή». Και έχουμε εντολή, από Αυτόν τον Κύριο να την λέγουμε. Δεν επιτρέπεται, λοιπόν, ο χριστιανός να μην λέγει το «Πάτερ ημών» στην προσευχή του. Τα παραπάνω που σας είπα, αδελφοί, το «Πιστεύω» και το «Πάτερ ημών» είναι βασικές προσευχές και πρέπει καθημερινά να λέγονται. Φτάνουν αυτά.
Ναί, αλλά η Παναγία δεν πρέπει να απουσιάζει ποτέ από την προσευχή μας. Γιατί, όπως ο Υιός του Θεού πέρασε από την Παναγία για να έλθει ανάμεσά μας, έτσι και η προσευχή μας πρέπει να περάσει από την Παναγία, για να φτάσει στον Χριστό. Γι᾽ αυτό είπα ότι η Παναγία δεν πρέπει να απουσιάζει από
την προσευχή μας ποτέ.
Η καλύτερη δε προσευχή στην Παναγία είναι αυτή που έχει τον χαιρετισμό του αρχαγγέλου Γαβριήλ σ᾽ Αυτήν, το «Χαίρε κεχαριτωμένη». Και η Εκκλησία μας παρέλαβε τον αρχαγγελικό αυτό χαιρετισμό και έκανε με αυτόν το μικρό αυτό χαριτωμένο τροπάριο, που πρέπει όλοι να το μάθουμε απέξω: «Θεοτόκε
Παρθένε, χαίρε Κεχαριτωμένη Μαρία, ο Κύριος μετά Σου· Ευλογημένη Συ εν γυναιξί και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας Σου, ότι Σωτήρα έτεκες των ψυχών ημών».
Αυτό το τροπάριο είναι το πρώτο που έμαθε η μακαριστή μητέρα μου από ένα γεροντάκι, τον παππού Γιάννη Ρήγα και από την μητέρα μου το έμαθα και εγώ. Ας είναι αναπαυμένη η ψυχή του μακαριστού αυτού παππού. Και η άλλη σύντομη εκκλησιολογική προσευχή στην Παναγία μας είναι όμορφη και πολύ δυνατή. Είναι η προσευχή: «Την πάσαν ελπίδα μου εις Σε ανατίθημι. Μήτερ του Θεού, φύλαξόν με υπό την σκέπην Σου»!
Σας επαναλαμβάνω, αδελφοί, τις βασικές αυτές εκκλησιαστικές προσευχές (δηλαδή, προσευχές της
Εκκλησίας μας), που σας χιλιοπαρακαλώ να μην απουσιάζουν από την καθημερινή προσευχή σας: Το «Πιστεύω», το «Πάτερ ημών» και τα δύο μικρά, αλλά χαριτωμένα τροπαριάκια στην Παναγία, το «Θεοτόκε
Παρθένε…» και το «Την πάσαν ελπίδα μου…». Αυτά μάλιστα τα δύο τροπάρια της Παναγίας μας είναι ωραία να τα λέτε την νύχτα, πριν από τον ύπνο.
Πριν από τον ύπνο να σταυρώνετε το μαξιλάρι σας τρεις φορές λέγοντας το «Εις το όνομα του Πατρός (ένα σταύρωμα) και του Υιού (δεύτερο σταύρωμα) και του Αγίου Πνεύματος (το τρίτο σταύρωμα), Αμήν». Και έπειτα να λέτε τα δύο τροπάρια της Παναγίας, που σας είπα. Αυτό βέβαια δεν το γράφει κανένα ιερό βιβλίο, γι᾽ αυτό όποιος θέλει το κάνει.
Υπήρχε όμως από παλαιά αυτή η παράδοση, το να σταυρώνουμε το μαξιλάρι μας πριν από τον ύπνο. Μου την είπαν και μένα, όταν ήμουν μικρός, την εφήρμοζα από τότε, γι᾽ αυτό και σας την λέω.
Τώρα, αν κανείς από σας έχει τον χρόνο και την επιθυμία, ας λέει και άλλες μεγάλες λειτουργικές
προσευχές. Τέτοιες είναι η παράκληση στην Παναγία, η Πρωινή προσευχή με τον Εξάψαλμο, Χαιρετισμούς στην Παναγία κ.α. Οι προσευχές αυτές είναι γραμμένες στο βιβλίο «Σύνοψη», βιβλίο που, όπως και το Ευαγγέλιο, έτσι και το βιβλίο αυτό, δεν πρέπει να απουσιάζει από το σπίτι του Ορθοδόξου χριστιανού. Τέλος, αν θυμάστε, αδελφοί, προσευχηθείτε και για μένα τον ταλαίπωρο Επίσκοπό σας Ιερεμία. Βαρύνομαι και από ασθένειες, αλλά το πρώτον για μένα θέλω να προσεύχεσθε το να σωθεί η ψυχή μου.
Γιατί καλύτερα αρρώστιες, αλλά με τον Θεό, παρά υγεία και η ψυχή μας να μη γεύεται τον Θεό. Εύχομαι η Παναγία να ευλογεί σας και τις οικογένειές σας.
Με πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
