Παναγία: Η Γέφυρα του Ουρανού και της Γης

Του Χρήστου Α. Κατσαρού 

Στο εκκλησιαστικό ημερολόγιο το πρόσωπο της Παναγίας παίζει πρωταρχικό ρόλο. Άφθονα τα προσωνύμια Της.

Η αρχή της Ινδίκτου την 1η Σεπτεμβρίου ανοίγει με τη Σύναξη της Παναγίας της Παμμακαρίστου και λήγει στις 31 Αυγούστου με την κατάθεση της Τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου στις 31 Αυγούστου.

Πλήθος οι εορτές της Παναγίας καθόλη τη διάρκεια του έτους. Στις 8 Σεπτεμβρίου το Γενέσιό Της, στις 24 του Σεπτέμβρη η Μυρτιδιώτισσα πανηγυρίζει τις 40 ημέρες μετά την Κοίμηση και ακριβώς την επομένη ο λαός μας τιμά την Παναγία την εγκυμονούσα, τον Οκτώρη η Αγία σκέπη Της, τον Νοέμβριο τα Εισόδια της τρίχρονης παιδούλας στον Ναό του Σολομώντα, τον Δεκέμβρη η σύλληψή Της από την Αγία Άννα και η Σύναξή Της, της Παναγίας της του Θεού Λοχεύτριας την επομένη των Χριστουγέννων, τον Γενάρη η Παναγία η Παραμυθία και το Φλεβάρη η Παναγία της Υπαπαντής μας καλούν στο προσκύνημά τους.

Οι μήνες της άνοιξης με τους Χαιρετισμούς στο πρόσωπό Της, τον Ακάθιστο Ύμνο, τον Ευαγγελισμό Της, την τιμή προς την αναστάσιμη Ζωοδόχο Πηγή Της μοσχοβολούν από το θυμίαμα. Τον Ιούνιο η Παναγία του Άξιον Εστί ψάλλει μαζί μας και με τον Αρχάγγελο την ωδή, τον Ιούλιο η κατάθεση της τιμίας Εσθήτας της Θεοτόκου αλλά και η σύναξη της Γαλακτοτροφούσας καλούν τους πιστούς στους ναούς μέσα στη γλυκιά ζέστη του καλοκαιριού, ενώ ο Αύγουστος ο μήνας της Παναγίας μας εισάγει με τις Παρακλήσεις στην μεγάλη εορτή της Κοιμήσεως και της Μεταστάσεώς Της, για να κλείσει όπως προείπαμε με την εορτή της τιμίας Ζώνης Της.

Και πράγματι, ολόκληρη η Χριστιανοσύνη, ενίοτε και το Ισλάμ, τιμά κι όχι άδικα, το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου ως ούσα η αρχή της σωτηρίας του ανθρώπινου γένους. Αποκαλυπτικό το τροπάριο της εορτής:

Ἡ γέννησίς σου Θεοτόκε, χαρὰν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οικουμένῃ, ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, καὶ λύσας τὴν κατάραν, ἔδωκε τὴν εὐλογίαν, καὶ καταργήσας τὸν θάνατον, ἐδωρήσατο ἡμῖν ζωὴν τὴν αἰώνιον.

Γέφυρα ανάμεσα στην Παλαιά και την Καινή Διαθήκη, ανάμεσα στο Θεό και τον άνθρωπο, ανάμεσα στον ουρανό και τη γη πρεσβεύει πάντοτε στον Υιό Της για τα κατά χάριν παιδιά Της. Οι τιμές προς την Παναγία ξεκινούν από πολύ παλιά από την Τρίτη Οικουμενική Σύνοδο στην Έφεσσο και από τότε μέχρι τώρα ολόκληρος ο Χριστιανικός κόσμος δεν έπαψε να την αγαπά και να την λατρεύει.

Για το βίο της Παναγίας γνωρίζουμε ελάχιστα. Σπάνιες είναι οι αναφορές στο πρόσωπό Της στα Ευαγγέλια, πέραν του γεγονότος του Ευαγγελισμού. Όσα μαθαίνουμε για αυτήν ανήκουν κυρίως στην ιερά παράδοση και προέρχονται από το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου. Οι γονείς της κατάγονταν, όπως αργότερα και ο Δίκαιος Ιωσήφ ο Μνήστωρ, από το γένος του Δαβίδ.

Ο πατέρας Της ο Ιωακείμ ήταν εύπορο και σημαίνον μέλος της εβραϊκής κοινωνίας. Είχε νυμφευθεί την ευσεβή Άννα, αλλά ο γάμος τους μέχρι και σε προχωρημένη ηλικία δεν τους είχε δώσει παιδιά. Καθώς αυτό αποτελούσε μομφή για τους Ισραηλίτες και θεωρούνταν αποτέλεσμα αμαρτίας το ευσεβές ζεύγος εκτός από τον πόνο της ατεκνίας είχε να αντιμετωπίσει και τα υποτιμητικά σχόλια των ομόθρησκων και ομοεθνών του.

Λέγεται ότι μετά από ένα τέτοιο συμβάν ο Άγιος Ιωακείμ αποσύρθηκε στη έρημο και προσευχόταν ενώ η Αγία Άννα προσευχόταν στο σπίτι τους, όταν στον καθένα χωριστά εμφανίστηκε Άγγελος Κυρίου και τους υποσχέθηκε ότι θα αποκτούσαν παιδί και πράγματι απέκτησαν την Παρθένο Μαρία και όπως είχαν υποσχεθεί στο Θεό κατά την προσευχή τους αφιέρωσαν την μικρή τους κόρη στο Ναό από την ηλικία των τριών ετών, εκεί όπου ο Ζαχαρίας από θεία φώτιση για το ρόλο, που επρόκειτο να παίξει την εισήγαγε παρά τα ειωθώτα στα Άγια των Αγίων, εκεί όπου σύμφωνα με την ιερά παράδοση κατέβαιναν άγγελοι και Της έδιναν μάννα.

Στο σημείο αυτό πρέπει να ξεκαθαριστεί η θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας σε σχέση με τις παπικές θεωρίες της Μαριολατρείας. Για τους καθολικούς η σύλληψη της Θεοτόκου υπήρξε άμωμος, περίπου δηλαδή όπως συνέλαβε η ίδια τον Ιησού χωρίς ανθρώπινο παράγοντα. Αυτό θα κατέλυε όμως τη βασική θεολογική αρχή ότι μόνο ο Χριστός είναι ο Σωτήρας και μόνος αυτός υπάρχει αναμάρτητος.

Η Παναγία από τη σύλληψή Της έφερε το πρωπατορικό αμάρτημα αφού συνελήφθη και γεννήθηκε όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι και από το οποίο καθαρίστηκε σαν σε βάπτισμα την ημέρα του Ευαγγελισμού.

Η Γέννηση της Θεοτόκου εορτάζεται όπως προείπαμε στις 8 Σεπτεμβρίου κάθε έτους και αποδίδεται στις 12 του ίδιου μήνα.

Χρόνια Πολλά κι Ευλογημένα! .

orthodoxigrafida.blogspot.com