Επιμέλεια : Του Γιάννη Παπανικολάου –ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Αιχμηρή επιστολή με αλήθειες που ….καίνε από τον μητροπολίτη Κερκύρας κ. Νεκτάριο προς την υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Κεραμέως και έμμεσο αποδέκτη την Ιερά Σύνοδο και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο που κατέλυσαν την συνοδικότητα.
Ο Ιεράρχης ο οποίος συνελήφθη την Μ. Εβδομάδα, θεωρεί υπεύθυνη την Ιερά Σύνοδο για όσα έγινε και την κ. Κεραμέως ως αρμόδια υπουργός! Κάνει λόγο για αντισυνταγματικές πρακτικές και επικρίνει την κυβερνητική πολιτική για τα όσα διαδραματίστηκαν τις Αγιες ημέρες του Πάσχα.
Ο Ιεράρχης τα βάζει με την κυβέρνηση, τον Νίκο Χαρδαλιά αλλά αναφέρεται και στην Διαρκή Ιερά Σύνοδο και τον τρόπο που αποφασίστηκε να μείνουν κλειστές οι Εκκλησίες καταλύοντας την Συνοδικότητα.
Αναλυτικά η επιστολή:
«Άφησα να περάσουν οι παρελθούσες ημέρες της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος, οι οποίες είναι το κέντρο της πίστεώς μας, τόσο για τους Επισκόπους και τους ιερείς μας, όσο και για τον λαό μας, πριν σας απαντήσω στην επιστολή που είχατε-και το αναγνωρίζω- την ευγένεια να μου αποστείλετε αργά το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης 16 Απριλίου 2020.
Σας ευχαριστώ κατ’ αρχάς που απαντήσατε, έστω και αρνητικά, στο αίτημά μας προς τον πρωθυπουργό της χώρας να εξετάσει το θέμα της λιτανεύσεως στον ναό του Αγίου Σπυρίδωνος του Επιταφίου του Χριστού και του ιερού σκηνώματος το Μέγα Σάββατο με τον ελάχιστο αριθμό που θα καθιστούσε την λιτανεία αξιοπρεπή. Δεν ικανοποιήσατε το αίτημά μας, με αποτέλεσμα η λιτανεία να γίνει περικεκομμένη και εκ περιτροπής, μία φορά το σκήνωμα και δύο φορές ο Επιτάφιος, και αυτό μόνο και μόνο για να μην διακοπεί, έστω και τυπικά, η παράδοση. Την ευθύνη όμως γι’αυτήν την κατάσταση την φέρει ακέραια η ελληνική κυβέρνηση.
Σας ενημερώνω για μία ακόμη φορά ότι η από κοινού λιτάνευση του Επιταφίου και του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνος ήταν απόφαση της Ενετικής κατοχικής διακυβερνήσεως της Κέρκυρας, η οποία μετέθεσε την λιτανεία του επιταφίου του προσκυνήματος το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, για να την συνδέσει με την λιτάνευση του ιερού σκηνώματος, ώστε να μην συγκεντρώνεται ο λαός δύο φορές, Μεγάλη Παρασκευή και Μέγα Σάββατο. Ο Άγιος Σπυρίδων, εξάλλου, δεν είναι ένας άγιος τοπικός, αλλά οικουμενικός, παγκόσμιας εμβέλειας. Τον σεβάστηκαν οι αιώνες. Τον σεβάστηκαν ετερόδοξοι χριστιανοί, όπως οι Ενετοί, οι Γάλλοι, οι Άγγλοι, οι Ιταλοί. Έδωσε δύναμη και στους ομοδόξους μας Ρώσους, όταν κατείχαν τα Επτάνησα από το 1800 έως το 1807. Τον σεβάστηκαν ακόμη και οι γερμανικές δυνάμεις Κατοχής. Όλοι επέτρεψαν την λιτάνευση του ιερού σκηνώματος και δεν επικαλέστηκαν κάποιον λόγο για να μη γίνει, πόσο μάλλον όταν γνώριζαν πως σε περιόδους πανδημίας, οι Κερκυραίοι στον Άγιο Σπυρίδωνα απευθύνονταν, είτε κατασταλτικώς για την αντιμετώπιση της αρρώστειας, είτε ευχαριστιακώς, μετά τηνλύση δις της πανδημίας της πανώλους, λοιμώδους ασθενίας αναλόγου με τον κορωνοιό. Γι’ αυτό και διεξάγονται οι λιτανείες της Κυριακής των Βαίων και του Πρωτοκύριακου του Νοεμβρίου. Μπορεί για την εποχή μας να προηγείται η ιατρική και η γνώμη των ειδικών, όμως για ένα μεγάλο τμήμα του λαού μας η πίστη στον Θεό είναι εξίσου σημαντικός παράγοντας για την ζωή του και αυτό ήθελε και θέλει έναν διακριτικό σεβασμό.
Αναφέρετε στην επιστολή σας ότι ζούμε πρωτόγνωρα γεγονότα στην πατρίδα μας και στον κόσμο. Δεν το αμφισβήτησε κανείς αυτό, όπως επίσης και τις πολλές προσπάθειες που η κυβέρνηση της χώρας μας έκανε για να μην πληγεί ο λαός μας και χαθούν ανθρώπινες ζωές.
Λυπούμαστε που έχουν πεθάνει άνθρωποι, παρά τα μέτρα, κάτι που δείχνει ότι η ιατρική επιστήμη, την οποία για μας δημιούργησε ο Θεός Λόγος, η όντως Σοφία και Επιστήμη, δεν είναι παντοδύναμη. Με σεβασμό σταθήκαμε έναντι των μέτρων της πολιτείας. Συστήσαμε άμεσα δι’ εγκυκλίου μας, την οποία επισυνάπτουμε, την τήρηση όλων των μέτρων και προτρέψαμε τον λαό μας να μείνει κατ’ οίκον, ιδιαίτατα τις ευπαθείς ομάδες, ηλικιωμένους και με υποκείμενα νοσήματα και όσους παρουσίαζαν συμπτώματα ύποπτα.
Δεν μπορούμε όμως να μην επισημάνουμε την έλλειψη, και συχνά και την απουσία σεβασμού έναντι αυτής της συμμετοχής της Εκκλησίας γενικά, όπως και του πιστού λαού μας, στην προσπάθεια της κυβερνήσεως, από μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ, τηλεοπτικών και διαδικτυακών. Ασκήθηκε τεράστια πίεση στο ζήτημα της θείας κοινωνίας, το οποίο για την δογματική μας παράδοση είναι σωστικό και υποχρεωτικό για όσους θέλουν να είναι πιστοί, και αυτή η πίεση δεν έτυχε, τουλάχιστον όσο έχω παρακολουθήσει, ουδέποτε της αποδοκιμασίας της ελληνικής Κυβερνήσεως και πάντως όχι από εσάς, ως καθ’ ύλην αρμόδια για τα θέματα των θρησκευμάτων.
Δεν αντιληφθήκατε, δεν υπολογίσατε τον διχασμό ανάμεσα στον λαό μας; Δεν αισθανθήκατε ότι αφήνοντας τους πιστούς χριστιανούς ανυπεράσπιστους στο bullying ουσιαστικά το οποίο υπέστησαν διότι ήθελαν να κοινωνούν, τους οδηγήσατε σε μία μορφή κοινωνικής περιθωριοποίησης; Σημειωτέον ότι και οι πιστοί χριστιανοί είναι πολίτες της χώρας, έχουν όλα τα δικαιώματα που έχουν και όσοι δεν πιστεύουν, και θα έλεγα ότι από παράδοση έχουν μία μεγάλη ευαισθησία πατριωτική και θρησκευτική.
Ο λαλίστατος κ. Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, ο οποίος φαίνεται, κατά δήλωσή του, ότι γνωρίζει ποιος είναι περισσότερο πιστός και ποιος όχι, παρήγγειλε καθ’ υπέρβασιν των αρμοδιοτήτων του, ασκώντας πίεση στον Υπουργό της Δικαιοσύνης, δίωξη κατ’ εμού και εναντίον ενός, από όσο πληροφορήθηκα, ευλαβεστάτου ιερέως στην Αθήνα, διότι τολμήσαμε να μεταδώσουμε την θεία κοινωνία. Μάλιστα, στην δική μου περίπτωση η μετάδοση έγινε εντός του ιερού ναού και εντός της θείας λειτουργίας, όπως ακριβώς προβλέπει η εκκλησιαστική μας τάξη. Είστε Υπουργός και Θρησκευμάτων. Γνωρίζετε ότι όταν τελείται Θεία Λειτουργία, δίδεται και η Θεία Κοινωνία. Θα μπορούσατε να ενημερώσετε τον συνάδελφό σας υφυπουργό, ο οποίος φάνηκε να το αγνοεί.
Ποινικοποιήθηκε λοιπόν η μετάδοση της θείας κοινωνίας. Ποινικοποιήθηκε ο Χριστός. Ποινικοποιήθηκε η πεμπτουσία της ζωής της Εκκλησίας, η οποία είναι συνδεδεμένη και συνταγματικά με την ζωή του λαού μας και καλύπτεται ως δικαίωμα θρησκευτικής λατρείας τόσο από το Σύνταγμα της χώρας μας όσο και από τις διεθνείς συμβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Νομίζω ότι είναι καιρός να ανανήψουμε.
Δράττομαι της ευκαιρίας να αναφερθώ και στο υπεράριθμον, και για το οποίο επίσης ο κ. ‘Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη έδωσε αναρμοδίως τηλεοπτική παραγγελία να ασκηθεί δίωξή μας. Σας ενημερώνω ότι είχα προσκαλέσει τον Αστυνομικό Διευθυντή του τόπου μας την Παρασκευή 10 Απριλίου 2020 και του είχα πεί ότι για να γίνει η λιτανεία χρειάζονταν οι τέσσερις ιερείς που θα σήκωναν το σκήνωμα, ένας που θα έφερε τηνδεξιά χείρα του Αγίου και ένας το ιερό ευαγγέλιο, ο πρωτοσύγκελλος ως τελετάρχης, ένας λαικός να φέρει τον σταυρό ως επικεφαλής της λιτανείας, ο Μητροπολίτης και οι διάκονοί του, όπως και οι νεωκόροι, για να φέρουν τα βάθρα όπου στέκεται το ιερό σκήνωμα, ώστε να γίνουν οι δεήσεις, ενώ στο καμπαναριό του προσκυνήματος, εκτός του κυρίως χώρου του ιερού ναού, θα ανέβαιναν οι καμπανάδες. Στην θεία λειτουργία συμμετείχαν μόνο δύο ιερείς και οι ιεροψάλτες του προσκυνήματος, ενώ διακόνησαν και οι νεωκόροι.
Στην λιτάνευση του ιερού σκηνώματος προσήλθε η Δήμαρχος Κέρκυρας και ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, καθότι η λιτανεία γίνεται με την τελική ευθύνη του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας, όπως είναι η τοπική μας ιδιαιτερότητα από τα χρόνια της Ενώσεως της Επτανήσου με την Ελλάδα. Αυτό ήταν το μέγα σκάνδαλο. Η παρουσία της Δημάρχου που εκπροσωπούσε εκ της ιδιότητός της τον κερκυραικό λαό. Στον ναό, όπως διαπίστωσα, είχαν εισέλθει τα τηλεοπτικά συνεργεία των δύο καναλιών του νησιού μας. Δεν θα μπορούσα, όντας λειτουργός, να ελέγξω τον αριθμό των τεχνικών που τα συνεργεία είχαν, διακόπτοντας την θεία λειτουργία, ούτε μπορούσα εκ της θέσεώς μου να βγάλω κάποιον έξω από τον ναό. Αυτό είναι υπόθεση άλλων.
Συνελήφθην λοιπόν την επόμενη ημέρα και οδηγήθηκα στον εισαγγελέα, υφιστάμενος ως Μητροπολίτης Κερκύρας, και στο πρόσωπό μου και ο πιστός λαός, του οποίου τη χάριτι του Παναγίου Πνεύματος τυγχάνω Ποιμενάρχης αυτού, διασυρμό πανελλαδικώς τη εμμέσω προτροπή του κυρίου Υφυπουργού. Τιμή μου να υφίσταμαι τέτοια συμπεριφορά, τιμή μου, τηρουμένων των αναλογιών, να ακολουθώ τον δρόμο του Χριστού μας αντίστοιχες ημέρες. Ευχαριστώ τον Θεό, διότι επέτρεψε να αποκαλυφθούν οι διαλογισμοί όλων. Τα υπόλοιπα θα τα λύσει η δικαιοσύνη.
Μετ’ εκπλήξεως βέβαια, διαπίστωσα τις επόμενες ημέρες, ότι στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών, Μεγάλη Πέμπτη βράδυ, Μεγάλη Παρασκευή και Ανάσταση, ο αριθμός των συμμετεχόντων στις ιερές ακολουθίες ήτο ανάλογος ή και μεγαλύτερος της συμμετοχής στην εντός του ναού, κεκλεισμένων των θυρών για τον λαό, λιτανεία την Κυριακή των Βαίων στην Κέρκυρα. Δύο μέτρα και δύο σταθμά. Φαίνεται όμως ότι όσοι σας είναι γενικώς ευχάριστοι, απολαμβάνουν προνομίων. Αυτά διότι μου εγράψατε περί τυχόν πικρίας που έχω.
Η πικρία μου, κυρία Υπουργέ, δεν είναι για τον λαό της Κέρκυρας. Το αντίθετο θα έλεγα. Οι εκδηλώσεις των ανθρώπων και ιδιαίτερα των πιστών για την στάση μου υπήρξαν συγκινητικές. Τον λαό μου τον αγαπώ και με αγαπά. Η πικρία μου είναι έκφραση της πικρίας αυτού του λαού έναντι της κυβερνήσεώς του, η οποία δεν σεβάστηκε την πίστη του. Δεν τον εμπιστεύθηκε ότι θα μπορούσε να τηρήσει τα μέτρα που η πολιτεία ορίζει για την προμήθεια των υλικών αγαθών αναμένοντας να προσκυνήσει τον Τίμιο Σταυρό, τον Επιτάφιο του Κυρίου, να κοινωνήσει όχι την ώρα της ιεράς ακολουθίας, αλλά κατ’ οικονομίαν, μετά. Το λέω αυτό γιατί μου γράφετε για την «οικονομία» της Εκκλησίας. Εκεί έπρεπε να ασκηθεί οικονομία και όχι στην αποστέρηση της θείας κοινωνίας ή της προσκυνήσεως του Εσταυρωμένου και του Επιταφίου. Πικρία διότι δεν του επετράπη να προσκυνήσει το λείψανο του Αγίου Σπυρίδωνος, το οποίο μέχρι την Τρίτη του Πάσχα μένει στην θύρα εντός του ναού όρθιο. Πικρία διότι η αστυνομοκρατούμενη διοίκηση της χώρας σφράγισε τις πόρτες του Ιερού Προσκυνήματος, ωσάν νέα κουστωδία που φυλάττει τον
τάφο του Χριστού. Πικρία διότι πλήθος κόσμου συμμετείχε χωρίς καμία προφύλαξη και με την ανοχή της αστυνομίας στην ρίψη των μπότηδων το Μέγα Σάββατο, στην παρακολούθηση των ηχογραφημένων προβών των Φιλαρμονικών της Κέρκυρας (ουδόλως με ενοχλεί αυτό, τα δύο μέτρα και δύο σταθμά με ενοχλούν) και μάλιστα με την χρήση μεγαφώνων που κατά τα άλλα απαγορεύτηκαν στους ναούς και μόνο, πικρία διά την απουσία εμπιστοσύνης στην Εκκλησία να τηρήσει μέτρα τα οποία θα επέτρεπαν στους πιστούς να μην αισθάνονται εν διωγμώ.
Θλίβομαι λοιπόν και σας θεωρώ και εσάς, ως την καθ’ ύλην διά τα θρησκεύματα Υπουργό, υπεύθυνη.
Τέλος, επειδή αναφερθήκατε στην Ιερά Σύνοδο και τον Μακαριώτατο θέλω να σας πω ότι αυτό το διάστημα έχουμε κατάλυση του συνοδικού συστήματος. Στην απόφαση η οποία ελήφθη την 1η Απριλίου στην συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου και στην εγκύκλιο που μας απεστάλη μας ενημέρωναν ότι οι ναοί θα είναι ανοιχτοί καθημερινά από τις 11 το πρωί έως την 1 το μεσημέρι και την Μεγάλη Παρασκευή από την 1 το μεσημέρι έως τις 5 το απόγευμα. Ο εκπρόσωπος τύπου της Ιεράς Συνόδου, με την σύμφωνη γνώμη του Μακαριωτάτου, όπως ο ίδιος εδήλωσε, χωρίς να έχει τέτοιο δικαίωμα, καθώς θα έπρεπε να υπάρξει νέα συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, ακύρωσε αυτήν την συνοδική απόφαση και έδωσε την δυνατότητα να ονειδισθεί κλήρος και λαός για την πίστη του. Αυτό μπορεί να σας διευκόλυνε, διότι ολοφάνερα είχατε χαράξει την γραμμή σας. Η Εκκλησία της Ελλάδος όμως ετρώθη και αυτό δεν νομίζω ότι πρέπει να μείνει χωρίς θεραπεία.
Εμείς παραμένουμε πιστοί στον αληθινό Θεό και έτοιμοι να συνεργαστούμε με την Πολιτεία, στα πλαίσια όμως των διακριτών ρόλων, τα όρια των οποίων, κατά τη γνώμη μας, παραβιάστηκαν εμφανώς εξαιτίας της αντισυνταγματικής αναμείξεως της Πολιτείας στα θέματα αποκλειστικής αρμοδιότητας της Εκκλησίας. Υποθέτω ότι θα μας ζητηθεί από την ελληνική κυβέρνηση να βοηθήσουμε κατά την αλλαγή περιεχομένου της κρίσεως, μετά την έξοδό μας από το ιατρικό μέρος της και την φανέρωση των οικονομικών συνεπειών της. Η Εκκλησία πάντοτε στάθηκε κοντά στον άνθρωπο. Δεν μπορούμε όμως να αδιαφορήσουμε για όσα έγιναν.
Εύχομαι να βγούμε όλοι μας σοφότεροι, κι εσείς κι εμείς! Χριστός Ανέστη!»
