Επιστολή Βενιζέλου προς Αρχιεπίσκοπο Ειρηναίο και φορείς της Κρήτης για τα χημικά της Συρίας

Με επιστολή του προς εκκλησιαστικούς, αυτοδιοικητικούς και κοινωνικοοιονομικούς φορείς της Κρήτης, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος, εκφράζει τον “φόβο” ότι “οι υπεύθυνοι φορείς της Κρήτης δεν έχουν πλήρη ενημέρωση” για τις προσπάθειες του υπουργείου Εξωτερικών, γύρω από το ζήτημα της καταστροφής των χημικών όπλων της Συρίας στη Μεσόγειο και τις διασφαλίσεις που εξασφάλισε.
Στην επιστολή του, ο κ. Βενιζέλος τονίζει ότι η Ελλάδα, διά του υπουργείου Εξωτερικών, επεδίωξε ευθύς εξαρχής – με έντονα διπλωματικά διαβήματα και σειρές επαφών – να μην πραγματοποιηθεί στη Μεσόγειο, αλλά στον Ατλαντικό, η εν πλω υδρόλυση του τμήματος του χημικού οπλοστασίου της Συρίας, το οποίο πρέπει επιστημονικά να υπαχθεί στη διαδικασία αυτή. Δυστυχώς, συνεχίζει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, παρά την ύπαρξη προσφοράς πορτογαλικού λιμένα στις Αζόρες, αυτό δεν κατέστη δυνατό, διότι η Ιταλία είχε ήδη διαθέσει λιμάνι στην Καλαβρία για τη μεταφόρτωση των υλικών, αλλά και, κυρίως, γιατί δεν υπήρξε από άλλες μεσογειακές χώρες αντίδραση αντίστοιχη με την ελληνική και διότι η διαδρομή στη Μεσόγειο είναι μικρότερη, καθώς το συριακό λιμάνι εκκίνησης βρίσκεται στη Μεσόγειο και οι καιρικές συνθήκες κρίνονται από τον ΟΑΧΟ (Οργανισμός για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων).

Η Αθήνα, αφ’ ης στιγμής δεν κατέστη εφικτή η αποφυγή της εν πλω υδρόλυσης στη Μεσόγειο, εστίασε την προσοχή της στην ύπαρξη εγγυήσεων ασφαλείας σε σχέση με το θαλάσσιο περιβάλλον της Μεσογείου.

Ακολουθεί ολόκληρη η επιστολή: 

«Αθήνα, 27 Μαρτίου 2014

Προς:

τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης
κ. Ειρηναίο

τον Περιφερειάρχη Κρήτης
κ. Σταύρο Αρναουτάκη

τον Δήμαρχο Ηρακλείου
και Πρόεδρο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κρήτης
κ. Γιάννη Κουράκη

τον Δήμαρχο Χανίων
κ. Μανώλη Σκουλάκη

τον Δήμαρχο Βιάννου Ηρακλείου
κ. Παύλο Μπαριτάκη

τον Πρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων Νομού Χανίων
κ. Μανόλη Γιαννούλη

τον Πρόεδρο του Συλλόγου Ξενοδόχων Νομού Ρεθύμνης
κ. Εμμανουήλ Τσακαλάκη

τον Πρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου
κ. Νίκο Χαλκιαδάκη

τον Πρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων Σητείας
κ. Ιωάννη Κακουράκη

τον Πρόεδρο του ΤΕΕ – Τμήμα Δυτικής Κρήτης
κ. Ιωάννη Στρογγυλό

τον Πρόεδρο του ΤΕΕ – Τμήμα Ανατολικής Κρήτης
κ. Ιωάννη Χαρωνίτη

τον Πρόεδρο της Ομοσπονδίας Εμπορικών Συλλόγων Κρήτης
κ. Γιώργο Πολιουδάκη

Σεβασμιώτατε, αγαπητοί Κύριοι,
Παρακολουθώ το εύλογο και έντονο ενδιαφέρον που εκδηλώνεται, ιδίως στην Κρήτη, σε σχέση με την ανάγκη να προστατευθεί πλήρως το θαλάσσιο περιβάλλον της Μεσογείου και να μη θίγει, κατά το παραμικρό, λόγω της επιχείρησης καταστροφής του χημικού οπλοστασίου της Συρίας, που διενεργείται σύμφωνα με σχετική Απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, από τον ίδιο τον ΟΗΕ και το συνδεδεμένο με αυτόν, Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ/OPCW), ο οποίος βραβεύτηκε το 2013 με το Νόμπελ Ειρήνης.

Φοβούμαι, όμως, ότι οι υπεύθυνοι φορείς της Κρήτης δεν έχουν πλήρη ενημέρωση για τις προσπάθειές μας γύρω από το ζήτημα αυτό και τις διασφαλίσεις που έχουμε ήδη συγκεντρώσει.

Επιτρέψτε μου, συνεπώς, να επαναλάβω πολύ συνοπτικά τα βασικά δεδομένα του ζητήματος, που έχει, κατ´ επανάληψη, παρουσιάσει το Υπουργείο Εξωτερικών με δημόσιες ανακοινώσεις, κυρίως, όμως, ενώπιον της Βουλής και του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής:

Α. Η Ελλάδα, διά του Υπουργείου Εξωτερικών, επεδίωξε ευθύς εξαρχής – με έντονα διπλωματικά διαβήματα και σειρές επαφών – να μη πραγματοποιηθεί στη Μεσόγειο, αλλά στον Ατλαντικό, η εν πλω υδρόλυση του τμήματος του χημικού οπλοστασίου της Συρίας, το οποίο πρέπει επιστημονικά να υπαχθεί στη διαδικασία αυτή. Δυστυχώς, παρά την ύπαρξη προσφοράς πορτογαλικού λιμένα στις Αζόρες (Ατλαντικός), αυτό δεν κατέστη δυνατό, διότι η Ιταλία είχε ήδη διαθέσει λιμάνι στην Καλαβρία (Μεσόγειος) για τη μεταφόρτωση των υλικών. Κυρίως, όμως, δεν κατέστη δυνατό, γιατί δεν υπήρξε από άλλες μεσογειακές χώρες αντίδραση αντίστοιχη με την ελληνική και διότι η διαδρομή στη Μεσόγειο είναι μικρότερη, καθώς το συριακό λιμάνι εκκίνησης βρίσκεται στη Μεσόγειο και οι καιρικές συνθήκες κρίνονται από τον ΟΑΧΟ καταλληλότερες από αυτές του Ατλαντικού.

Β. Αφ’ ης στιγμής δεν κατέστη εφικτό να αποφευχθεί η πραγματοποίηση της εν πλω υδρόλυσης στη Μεσόγειο, εστιάσαμε την προσοχή μας στην ύπαρξη όλων των εγγυήσεων ασφαλείας σε σχέση με το θαλάσσιο περιβάλλον της Μεσογείου:

α. Οι εγγυήσεις, οι οποίες μας παρέχονται είναι, πρώτον, πολιτικές και θεσμικές:

1. Η όλη επιχείρηση διεξάγεται σε εκτέλεση σχετικής Απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας από τον ίδιο τον ΟΗΕ και τον αρμόδιο βραχίονα του, τον ΟΑΧΟ. Κανείς δεν μπορεί, διεθνώς, να εγγυηθεί περισσότερο την προστασία του περιβάλλοντος από τον ίδιο τον ΟΗΕ.

2. Η Διεθνής Σύμβαση Απαγόρευσης των Χημικών Όπλων απαγορεύει ρητά τη ρίψη στη θάλασσα οποιουδήποτε χημικού υλικού ή καταλοίπου. Ο ΟΗΕ, ο ΟΑΧΑ, η Κυβέρνηση των ΗΠΑ και όλες οι άλλες εμπλεκόμενες κυβερνήσεις διαβεβαιώνουν ότι τίποτα δεν πρόκειται να ριφθεί στη θάλασσα και ότι θα εφαρμοστεί πλήρως η σχετική Διεθνής Σύμβαση.

3. Κρίσιμο ρόλο στην απομάκρυνση των χημικών υλικών από τη Συρία με πλοία τους διαδραματίζουν δύο χώρες με εγνωσμένη περιβαλλοντική ευαισθησία: η Δανία και η Νορβηγία. Το νορβηγικό πλοίο ελλιμενίζεται κατά διαστήματα στη Λάρνακα και ελέγχεται από τις κυπριακές αρχές. Ένα μεγάλο μέρος των υλικών δεν υπόκεινται σε υδρόλυση και μεταφέρονται απευθείας από τα πλοία της Δανίας και της Νορβηγίας στην ξηρά για καταστροφή μέσω του ιταλικού λιμένα στην Καλαβρία.

4. Ο ΟΑΧΑ έχει ήδη διενεργήσει διεθνή διαγωνισμό για την ανάδειξη δύο εταιριών που θα μεταφέρουν τα κατάλοιπα της υδρόλυσης σε διάφορες χώρες για τελική καταστροφή σε ειδικές εγκαταστάσεις στην ξηρά ή για βιομηχανική εκμετάλλευση. Η Γερμανία έχει ήδη προσφερθεί να πραγματοποιήσει, σε ειδικές εγκαταστάσεις στο έδαφος της, την τελική καταστροφή σημαντικού μέρους των καταλοίπων της υδρόλυσης.

5. Όλα τα σχετικά στοιχεία είναι διαθέσιμα στο ευρύ διεθνές κοινό μέσω της ιστοσελίδας του ΟΑΧΟ, που εδρεύει στη Χάγη.

β. Εκτός, όμως, από τις πολιτικές και θεσμικές εγγυήσεις, παρέχονται και τεχνικές και πρακτικές εγγυήσεις:

1. Η Κυβέρνηση των ΗΠΑ, σε μακρά τηλεδιάσκεψη, παρουσίασε τα τεχνικά στοιχεία της εν πλω υδρόλυσης σε ειδικούς επιστήμονες του ελληνικού Γενικού Χημείου του Κράτους, που στελεχώνουν και την Εθνική Αρχή Απαγόρευσης των Χημικών Όπλων.

2. Ο ΟΑΧΟ προκήρυξε τη θέση του Επιστημονικού Διευθυντού Επαλήθευσης, για την οποία η Ελλάδα υποστηρίζει την υποψηφιότητα του Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αιγαίου, κ. Σεϊμένη, ο οποίος, ούτως ή άλλως, έχει την εμπειρία που απαιτείται ώστε να λειτουργήσει ως εθνικός εμπειρογνώμονας.

3. Η χώρα μας ενημερώνεται για τις τηλεδιασκέψεις που οργανώνει ο ΟΑΧΟ με διεθνείς περιβαλλοντικές Μ.Κ.Ο για την επιχείρηση καταστροφής των χημικών όπλων της Συρίας. Το μείζον επιχείρημα του ΟΑΧΟ είναι ότι η διατήρηση του χημικού οπλοστασίου στη Συρία είναι αυτή που γεννά κινδύνους για τη Μεσόγειο και όχι η μεταφορά και καταστροφή υπό τον έλεγχο του ΟΗΕ. Καμία άλλη σχετική δραστηριότητα στη Μεσόγειο δεν είναι, κατά τον ΟΑΧΟ, τόσο διαφανής, ελεγχόμενη και ασφαλής.

4. Η εν πλω υδρόλυση θα διεξαχθεί υπό πλήρη διεθνή έλεγχο. Ήδη ζητήθηκε συμμετοχή στην επιχείρηση πλοίου του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, το οποίο θα ακολουθεί το αμερικανικό σκάφος. Το πλοίο αποφασίσθηκε να διατεθεί από το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό.

γ. Παρά τις εγγυήσεις αυτές, η Ελλάδα, δια του Υπουργείου Εξωτερικών, θέτει συνεχώς το ζήτημα σε πολιτικό επίπεδο στον ΟΗΕ, τον ΟΑΧΟ, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις εμπλεκόμενες κυβερνήσεις και, ιδίως, την κυβέρνηση των ΗΠΑ, ώστε να μην υπάρξει κενό ή χαλάρωση. Στις 5 Απριλίου, στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Αθήνα και στις 16 Απριλίου, στη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών των μεσογειακών χωρών της ΕΕ, στο Αλικάντε της Ισπανίας, το ζήτημα αυτό θα τεθεί και πάλι με έμφαση.

δ. Η Ελλάδα έχει, συνεπώς, κάνει και εξακολουθεί να κάνει όλα όσα είναι πολιτικώς και οργανωτικώς αναγκαία και εφικτά, εκδηλώνοντας την, με απόσταση, μεγαλύτερη ευαισθησία μεταξύ των μεσογειακών χωρών, ευρωπαϊκών και μη. Θα ήταν, όμως, λάθος να δημιουργήσουμε μόνοι μας μια αρνητική συζήτηση στη διεθνή τουριστική αγορά, όταν αλλά μεσογειακά κράτη δεν θέτουν καν το θέμα.

Η Κρήτη, όπως όλες οι θαλάσσιες περιοχές της χώρας μας, πρέπει να έχει τη βεβαιότητα ότι έχουν διαμορφωθεί πλήρεις και πολλαπλές εγγυήσεις ασφαλείας για το θαλάσσιο περιβάλλον της Μεσογείου, ως προς την επιχείρηση καταστροφής του χημικού οπλοστασίου της Συρίας. Το πρόσφατο περιστατικό στις ακτές της Μυκόνου δείχνει ότι από αλλού μπορεί να προκύψει πρόβλημα στη Μεσόγειο και όχι από τις επίσημες δραστηριότητες του ΟΗΕ.

Το Υπουργείο Εξωτερικών και οι ειδικοί επιστήμονες είναι στη διάθεσή σας για περαιτέρω πληροφόρηση.

Με εκτίμηση,
Ευάγγελος Βενιζέλος»