Συνέντευξη στον Μάνο Χατζηγιάννη -Α΄ Μέρος
“Σε κα μιά πε ρί πτω ση δεν θέ λω τέ με νος στο χώ ρο της Μη τρο πό λε ώς μας” αναφέρει μεταξύ άλλων στο πρώτο μέρος της αποκλειστικής εφ΄όλης της ύλης συνέντευξής του στο “Αγιορείτικο βήμα” ο Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης Συμεών. Για το δε φλέγον ζήτημα του τμή μα τος ισ λα μι κών σπου δών στη Θε ο λο γι κή Σχο λή του Α.Π.Θ χαρακτηρίζει λανθασμένη την ένταξή του. Μεταξύ άλλων σχολιάζει τον αντίκτυπο που είχε η πρόσφατη επιστολή του αναφορικά με την εκλογή Μητροπολιτών, μιλάει για την αποχώρηση Ιεραρχών, αναφέρεται στην κρίση και στο κοινωνικό έργο της Εκκλησίας, προειδοποιεί για τα σενάρια περί μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί και επισημαίνει τους κινδύνους που ελλοχεύουν σχετικά με το Ισλάμ….
Ακολουθεί το πρώτο μέρος τη συνέντευξης:
1) Σε βα σμι ώ τα τε πρό σφα τα το πο θε τη θή κα τε α να φο ρι κά με το θέ μα ε κλο γής των μη τρο πο λι τών και ζη τή σα τε αλ λα γές για να α πο φεύ γον ται οι… “προ τι μή σεις” και οι “το πι κι σμοί”. Υ πήρ ξε κά ποι α αν τί δρα ση α πό τον Αρ χι ε πί σκο πο και τα Συ νο δι κά όρ γα να; Σκο πεύ ε τε να κι νη θεί τε δι α φο ρε τι κά εν δε χο μέ νως με συλ λο γή υ πο γρα φών και άλ λων Ι ε ραρ χών που εν στερ νί ζον ται την ά πο ψή σας;
Οι σκέ ψεις που δι α τύ πω σα, κ. Χα τζη γιά ννη, για το ζή τη μα της ε κλο γής των νέ ων Μη τρο πο λι τών ή ταν εν τε λώς ξε κά θα ρες. Γι᾽ αυ τό δεν αν τι λαμ βά νο μαι τι υ πο νο εί τε, ρω τών τας με για … «προ τι μή σεις» και για «το πι κι σμούς». Δη μο σι ο ποι ών τας τις σκέ ψεις μου α πευ θύν θη κα σ᾽ ο λό κλη ρη την Εκ κλη σί α, στην ο ποί α α νή κου με κι ε μείς οι ε πί σκο ποι. Και ο σκο πός μου ή ταν να κα τα θέ σω την ά πο ψή μου με αί σθη μα ευ θύ νης για να υ πάρ ξει ο α ναγ καί ος προ βλη μα τι σμός. Γνω ρί ζω, βέ βαι α, ό τι στον εκ κλη σι α στι κό χώ ρο βα θι ές το μές, ό σο ορ θές θε ο λο γι κά και α ναγ καί ες χρη στι κά κι αν εί ναι, δεν γί νον ται εύ κο λα και γρή γο ρα α πο δε κτές. Κρί νον τας α πό την υ πο δο χή που ε πε φύ λα ξαν ό σοι τις δι ά βα σαν και τις κρί σεις που δι α τύ πω σαν, η πα ρέμ βα σή μου ε πέ τυ χε τον σκο πό της. Με τα ξύ αυ τών και κά ποι οι α δελ φοί Ι ε ράρ χες που εί τε μου έ γρα ψαν εί τε έ τυ χε να τους συ ναν τή σω και με βε βαί ω σαν ό τι συμ φω νούν με τις θέ σεις μου.
Ό χι, δεν έ χω σκε φθεί να προ βώ σε κά ποι α άλ λη κί νη ση· συλ λο γή, πα ρα δείγ μα τος χά ριν, υ πο γρα φών άλ λων ι ε ραρ χών, ό πως πα ρα τη ρεί τε.
2) Ποι α εί ναι η ά πο ψή σας α να φο ρι κά με τις δι α δι κα σί ες που έ χουν κι νη θεί τους τε λευ ταί ους μή νες με α πώ τε ρο στό χο κα τά πως φαί νε ται την α πο μά κρυν ση Μη τρο πο λι τών α πό τους θρό νους τους με την ε πί κλη ση θε μά των υ γεί ας;
Το ζή τη μα της α πο χώ ρη σης Μη τρο πο λι τών, ό ταν αυ τοί, λό γω προ χω ρη μέ νου γή ρα τος ή σο βα ρής α σθέ νειας, α δυ να τούν να α σκή σουν τα ε πι σκο πι κά τους κα θή κον τα εί ναι και λε πτό και πο λύ σο βα ρό.
Λε πτό, για τί α φο ρά έ ναν ε πί σκο πο ο ο ποί ος α νά λω σε τη ζω ή του στη δι α κο νί α της Εκ κλη σί ας και τώ ρα βρί σκε ται στο δει λι νό του βί ου του και υ πό συν θή κες οι ο ποί ες α παι τούν στορ γή, στή ρι ξη και φρον τί δα.
Πο λύ σο βα ρό, δι ό τι δεν εί ναι νο η τό μί α ο λό κλη ρη Μη τρό πο λη και για α προσ δι ό ρι στο χρό νο να πα ρα μέ νει ου σι α στι κά α ποί μαν τη και δι οι κού με νη α πό «πε ρι βάλ λον τα» ή τους συγ γε νείς του Μη τρο πο λί του.
Η κα νο νι κή πα ραί τη ση εί ναι α σφα λώς και δι καί ω μα και χρέ ος του α νήμ πο ρου ε πι σκό που. Το πρό βλη μα αρ χί ζει ό ταν ο εν λό γω ε πί σκο πος α δυ να τεί να πα ραι τη θεί ή πα ρεμ πο δί ζε ται α πό άλ λους να το πρά ξει.
Οι δι α τά ξεις του Κα τα στα τι κού μας Χάρ του (άρ θρο 34-ε ξέ τα ση α πό ε πι τρο πή ια τρών) α πο τε λεί μί α λύ ση, λύ ση ό μως που φαί νε ται (αλ λά και εί ναι) σκλη ρή.
Η ά πο ψή μου εί ναι ό τι η Ι ε ρά Σύ νο δος της Ι ε ραρ χί ας μας ο φεί λει να με λε τή σει σο βα ρά το πρό βλη μα και να υι ο θε τή σει τρό πους αν τι με τώ πι σής του εκ κλη σι α στι κούς και α πο τε λε σμα τι κούς. Το προσ δό κι μο της ζω ής έ χει αυ ξη θεί, κα θώς και οι α παι τή σεις του ποι μνί ου για μί α ευ πρό σω πη και α ξι ο πρε πή πα ρου σί α του ε πι σκό που κα τά την ά σκη ση των κα θη κόν των του. Αν ε μείς οι Ι ε ράρ χες δεν ρυθ μί σου με το θέ μα με κρι τή ρια εκ κλη σι α στι κά και υ πεύ θυ να, κά ποι α στιγ μή υ πό την πί ε ση της κοι νής γνώ μης και με βά ση τα γε νι κώς ι σχύ ον τα για τους δη μό σιους λει τουρ γούς (δι κα στές, κα θη γη τές Πα νε πι στη μί ου κ.ἄ.), θα το ε πι βά λει μο νο με ρώς η πο λι τεί α.
Θα έ δει να γί νει κα τα νο η τό ό τι άλ λο πράγ μα εί ναι η ι σο βι ό τη τα του ε πι σκο πι κού λει τουρ γή μα τος-χα ρί σμα τος και άλ λο η ι κα νό τη τα και οι αν το χές για την ά σκη σή του, τα ο ποί α —αυ τό μαρ τυ ρεί η ζω ή— δεν μας συ νο δεύ ουν μέ χρι την ώ ρα του θα νά του μας.
3) Ποι μαί νον τας σε μια πε ρι φέ ρεια ό πως η Νέ α Σμύρ νη γνω ρί ζε τε κα λά τις α γω νί ες του κό σμου, α γω νί ες που πη γά ζουν α πό αυ τό που μά θα με να α πο κα λού με “κρί ση”. Τι α φουγ κρά ζε στε ε σείς και ποι α πρέ πει να εί ναι τα ε φό δια που πρέ πει να δι α θέ τει κα θείς α πό ε μάς προ κει μέ νου να αν τι με τω πί σει τις δυ σκο λί ες της ε πο χής;
Η «κρί ση» (οι κο νο μι κή και ό χι μό νο) έ πλη ξε και ε ξα κο λου θεί να τα λαι πω ρεί πλή θος συ ναν θρώ πων μας, που κα τά τη συν τρι πτι κή πλει ο νό τη τά τους α πο τε λούν και το ποί μνιό μας. Και αυ τό πα ρα τη ρεί ται παν τού. Ε πο μέ νως και στη μη τρο πο λι τι κή πε ρι φέ ρεια Νέ ας Σμύρ νης. Η Εκ κλη σί α μας στα πρό σω πα των ποι μέ νων της (ε πι σκό πων και πρε σβυ τέ ρων) και των πολ λών συ νερ γα τών της α γω νί ζε ται να προ σφέ ρει με α γά πη και δι ά κρι ση ό,τι μπο ρεί πε ρισ σό τε ρο για την α να κού φι ση των αν θρώ πων που δο κι μά ζον ται. Πά νω ό μως και α πό την φι λαν θρω πι κή δρά ση της, η Εκ κλη σί α θα έ δει να εμ πνεύ σει ελ πί δα, κου ρά γιο, πί στη στον Θε ό και υ πο μο νή, δι ό τι η α πελ πι σί α και η α πο θάρ ρυν ση στις δύ σκο λες ώ ρες εί ναι ο χει ρό τε ρος σύμ βου λος.
4) Ά παν τες α να γνω ρί ζουν το τε ρά στιο κοι νω νι κό έρ γο της Εκ κλη σί ας. Μέ χρι και ο πρω θυ πουρ γός πρό σφα τα ε ξή ρε τη στή ρι ξη που προ σφέ ρει η Εκ κλη σί α στην κοι νω νί α. Πό σο δύ σκο λο εί ναι ό μως σε αυ τούς τους χα λε πούς και ρούς να αν τα πο κρι θεί η Εκ κλη σί α στο έρ γο της φι λαν θρω πί ας με την πα ρο χή συσ σι τί ων, αλ λά και με τη στή ρι ξη ευ πα θών ο μά δων μέ σω των ι δρυ μά των της;
Οι δυ σκο λί ες εί ναι πολ λές. Πρω τί στως οι πε ρι ο ρι σμέ νες οι κο νο μι κές μας δυ να τό τη τες (οι ο ποί ες ε ξαι τί ας της κρί σης μει ώ θη καν α νη συ χη τι κά), αλ λά και η ε πάρ κεια και οι ι κα νό τη τες των συ νερ γα τών μας. Ω στό σο, δεν πρέ πει να λη σμο νού με ό τι το έρ γο της Εκ κλη σί ας ε ξαρ τά ται πρω τί στως α πό τη δύ να μη και τη χά ρη του Θε ού. Ε μείς οι άν θρω ποι α πλώς το δι α κο νού με. Και αυ τό ο φεί λου με να το κά νου με με τον κα λύ τε ρο και α πο τε λε σμα τι κό τε ρο τρό πο.
5) Η Μη τρό πο λή σας δι ορ γα νώ νει μια προ σκυ νη μα τι κή εκ δρο μή στην Κων σταν τι νού πο λη α πό τις 9 έ ως τις 15 Ι ου νί ου. Με τα ξύ άλ λων θα ε πι σκε φθεί τε και την Α γί α Σο φί α. Πως σχο λι ά ζε τε την πρό σφα τη α να στά τω ση με τά α πό τις δη λώ σεις Ερ ντο γάν πε ρί με τα τρο πής της σε τζα μί;
Η με τα τρο πή σή με ρα —στον 21ο αι ώ να δη λα δή— της Α γί ας Σο φί ας, του κο ρυ φαί ου και μο να δι κού αυ τού χρι στι α νι κού μνη μεί ου, σε τζα μί, αν τε λι κά πραγ μα το ποι η θεί, συ νι στά προ σβο λή για ο λό κλη ρο τον χρι στι α νι κό κό σμο και εκ θέ τει δι ε θνώς τη γεί το να χώ ρα. Θέ λω να πι στεύ ω —και το εύ χο μαι με ό λη μου την καρ διά— ό τι τε λι κά θα ε πι κρα τή σουν νη φα λι ό τε ρες σκέ ψεις.
6) Θε ω ρεί τε πως εν τός των ελ λη νι κών τει χών πα ρα τη ρεί ται μια α νο χή-αν ό χι υ πο χώ ρη ση- σε κά θε τι που υ πα γο ρεύ ει το Ισ λάμ (τέ με νος στο Βο τα νι κό, τμή μα Ισ λα μι κών σπου δών στη Θε ο λο γι κή του ΑΠΘ, ι ε ρο δι δά σκα λοι του Κο ρα νί ου κλπ) και αν τι θέ τως μια πο λε μι κή σε κά θε τι χρι στι α νι κό (κλεί σι μο εκ κλη σι α στι κών σχο λεί ων, α πα ξί ω ση του μα θή μα τος των Θρη σκευ τι κών, κα τάρ γη ση της αρ γί ας της Κυ ρια κής κλπ);
Το σή με ρα δεν εί ναι το χθες. Ό πως και το αύ ριο θα εί ναι δι α φο ρε τι κό α πό το σή με ρα. Έ τσι, εί μα στε υ πο χρε ω μέ νοι πολ λά ζη τή μα τα που ε γεί ρον ται σή με ρα, να τα προ σεγ γί ζου με μ᾽ έ να και νούρ γιο τρό πο. Αυ τό, βέ βαι α, δεν ση μαί νει ό τι αυ τός ο «τρό πος» προ σέγ γι σης θα α να τρέ πει ου σι ώ δη δε δο μέ να της πο λι τι σμι κής μας ι δι ο προ σω πί ας ως λα ού. Ό πως, ε πί σης, και ό σα α πο φα σί ζον ται για πο λύ λε πτά ζη τή μα τα, αυ τό δεν πρέ πει να γί νε ται, ό πως δυ στυ χώς πα ρα τη ρεί ται συ χνά, «στο γό να το».
Και για να γί νω σα φής : Σε κα μιά πε ρί πτω ση δεν θέ λω τέ με νος στο χώ ρο της Μη τρο πό λε ώς μας. Δεν υ πάρ χει άλ λω στε και λό γος. Ό μως δεν μπο ρού με να α γνο ού με σή με ρα και την πα ρου σί α στην πα τρί δα μας —και κυ ρί ως στο λε κα νο πέ διο της Ατ τι κής— χι λιά δων μου σουλ μά νων που εί τε έ χουν εγ κα τα στα θεί νό μι μα και μό νι μα εί τε έρ χον ται λό γω ε παγ γελ μα τι κών υ πο χρε ώ σε ων πε ρι ο δι κά. Δι και ούν ται και αυ τοί οι άν θρω ποι να έ χουν τη δυ να τό τη τα να λα τρεύ ουν με α ξι ο πρέ πεια τον Θε ό τους.
Το θέ μα α νά γε ται πρω τί στως στις αρ μο δι ό τη τες της Πο λι τεί ας και της Το πι κής Αυ το δι οί κη σης. Για την αν τι με τώ πι σή του πάν τως χρει ά ζε ται σο βα ρό τη τα, προ σο χή και κα λή με λέ τη. Ο τό πος μας δι α φέ ρει α πό άλ λες ευ ρω πα ϊ κές χώ ρες. Βα ραί νει η ι στο ρι κή μνή μη και λό γω της γε ω γρα φι κής μας θέ σης εί ναι εν δε χό με νο να προ κύ ψουν σο βα ρά προ βλή μα τα. Ο νο ών νο εί τω!
Λά θος με γά λο κατ᾽ ε μέ και η έν τα ξη τμή μα τος ισ λα μι κών σπου δών στη Θε ο λο γι κή Σχο λή του Α.Π.Θ. Αν, με τά α πό σο βα ρή με λέ τη και συ νε κτί μη ση ό λων των πα ρα μέ τρων, ε πι βάλ λε ται να ι δρυ θεί τμή μα ισ λα μι κών σπου δών πα νε πι στη μια κού ε πι πέ δου, αυ τό —ό πως έ χει και α πό άλ λους ε πι ση μαν θεί— θα έ δει να εν τα χθεί σε Σχο λή άλ λου συ να φούς γνω στι κού αν τι κει μέ νου και ό χι στη Θε ο λο γι κή Σχο λή.
Φυ σι κά και η αν τι με τώ πι ση της Κυ ρια κής (κα τάρ γη ση της αρ γί ας), πέ ρα α πό το ό τι α πο τε λεί προ σβο λή της χρι στι α νι κής μας πα ρα δό σε ως αι ώ νων, συ νι στά μί α πρό χει ρη και α βα σά νι στη α πό φα ση.
Το μά θη μα των Θρη σκευ τι κών και το ζή τη μα της εκ κλη σι α στι κής εκ παι δεύ σε ως εί ναι τε ρά στια θέ μα τα. Και οι σκέ ψεις που με βα σα νί ζουν για τα θέ μα τα αυ τά δεν εί ναι εύ κο λο να δι α τυ πω θούν στα πλαί σια μιας συ νέν τευ ξης.
Αύριο θα δημοσιευθεί το δεύτερο και τελευταίο μέρος της συνέντευξης….
