Παναγία των Παρισίων: Η πυρκαγιά στον καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων πιθανόν να οφείλεται σε ατύχημα, δήλωσαν Γάλλοι εισαγγελείς, αφού οι πυροσβέστες έσβησαν και τις τελευταίες φλόγες στη διάρκεια της νύχτας.
Περισσότεροι από 400 πυροσβέστες χρειάστηκαν για να σβήσουν τις φλόγες που καταβρόχθισαν την οροφή και προκάλεσαν την κατάρρευση του βέλους του καθεδρικού ναού ηλικίας 800 ετών. Εργάστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας προκειμένου να θέσουν υπό έλεγχο τη φωτιά περίπου 14 ώρες μετά την έναρξή της.
«Προσανατολιζόμαστε προς το σενάριο του ατυχήματος», είπε στους δημοσιογράφους ο εισαγγελέας του Παρισιού Ρεμί Ετζ και πρόσθεσε ότι 50 άνθρωποι απασχολούνται στην έρευνα για τα αίτια της χθεσινής πυρκαγιάς, η οποία αναμένεται να είναι μακρά και πολύπλοκη.
Ένας πυροσβέστης τραυματίστηκε. Κανείς άλλος τραυματισμός δεν έχει αναφερθεί από την πυρκαγιά που ξέσπασε αφού το κτίριο έκλεισε για το κοινό για το βράδυ.
Απέξω, οι επιβλητικοί πύργοι του κωδωνοστασίου και οι εξωτερικοί τοίχοι μετά τα τεράστια αντιτειχίσματα εξακολουθούν να στέκονται σταθερά, αλλά το εσωτερικό και η άνω δομή καταβροχθίστηκαν από τις φλόγες.
Οι ερευνητές δεν θα μπορέσουν να εισέλθουν στο εσωτερικό του ναού μέχρι οι ειδικοί να σιγουρευτούν ότι οι πέτρινοι τοίχοι του άντεξαν τη θερμότητα και το κτίριο είναι δομικά στερεό. Τηλεοπτικά πλάνα δείχνουν πυροσβέστες στην κορυφή των πύργων.
«Η πυρκαγιά έχει σβήσει πλήρως», δήλωσε ο εκπρόσωπος της πυροσβεστικής υπηρεσίας Γκαμπριέλ Πλις. «Δουλειά μας σήμερα είναι ελέγξουμε τη δομή και τις κινήσεις της.»
Η πυρκαγιά επεκτάθηκε γρήγορα στα ξύλινα υποστηρίγματα της οροφής του ναού, όπου εργάτες πραγματοποιούσαν εργασίες εκτεταμένης ανακαίνισης, καθώς και στο ξύλινο πλαίσιο του βέλους.
Ο εισαγγελέας του Παρισιού ξεκίνησε έρευνα για «ακούσια καταστροφή από φωτιά». Η αστυνομία άρχισε σήμερα να ανακρίνει τους εργάτες που εμπλέκονταν στην ανακαίνιση, ανέφερε το γραφείο του εισαγγελέα.
Ο εισαγγελέας εξήγησε ότι υπήρξε «ένας πρώτος συναγερμός στις 18:20 τον οποίο ακολούθησε μια διαδικασία αλλά δεν διαπιστώθηκε καμία έναρξη πυρκαγιάς».
«Υπήρξε ένας δεύτερος συναγερμός στις 18:43, και εκεί διαπιστώθηκε φωτιά στο επίπεδο της σκαλωσιάς. Εν τω μεταξύ, η εκκλησία εκκενώθηκε καθώς λίγο πριν είχε ξεκινήσει μια λειτουργία», συνέχισε ο Ετζ.
Οι υπάλληλοι του κεντρικού εργαστηρίου της αστυνομικής διεύθυνσης του Παρισιού εργάζονται χέρι με χέρι με τους πυροσβέστες και τις ομάδες «Έρευνας των αιτιών και των συνθηκών πυρκαγιάς» (RCCI).
Μόλις δοθεί το πράσινο φως για την είσοδο στον ναό, οι ομάδες του κεντρικού εργαστηρίου θα μπορούν να αρχίσουν να παίρνουν δείγματα και να πραγματοποιούν ορισμένες διαπιστώσεις.
«Ο σκοπός είναι διπλός: να προσπαθήσουμε να προσδιορίσουμε από πού ξεκίνησε η πυρκαγιά και να κατανοήσουμε τον τρόπο που εξελίχθηκε», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Κριστόφ Πεζρόν, διευθυντής του κεντρικού εργαστηρίου της αστυνομικής διεύθυνσης.
Όμως η εργασία των «ειδικών» της αστυνομικής διεύθυνσης ξεκίνησε από χθες βράδυ την ώρα που οι φλόγες καταβρόχθιζαν το κτίριο.
Έναν τεχνικός και ένας μηχανικός βρισκόταν επιτόπου έξω από τον ναό λίγο μετά τις 19:00.
«Ήταν πολύ κοντά στις ομάδες των πυροσβεστών, με τρόπο ώστε να παρακολουθούν την εξέλιξη της φωτιάς. Έμειναν στο σημείο μέχρι τη μία το πρωί και επέστρεψαν το πρωί με αρχιτέκτονες για την ασφάλεια, μαζί με την ομάδα των πυροσβεστών του Παρισιού για να κάνουν τον γύρο του καθεδρικού», λέει ο Πεζρόν.
Μαζί με τον σωρό των μπάζων που προκάλεσε η πυρκαγιά, «η έρευνα για ίχνη και ενδείξεις θα είναι πολύ πολύπλοκη», προβλέπει ο Πεζρόν.
«Η έρευνα μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες, μήνες, εξαρτάται από το τι θα βρουν οι ερευνητές», προειδοποίησε ο Λοράν Νουνιέζ.
Τα κειμήλια
Τη Δευτέρα το βράδυ, ενόσω οκτώ αιώνες ιστορίες τυλίγονταν στις φλόγες, οι πυροσβέστες έδιναν σκληρή μάχη να σώσουν τους θησαυρούς της Παναγίας των Παρισίων.
Στον μητροπολιτικό Ρωμαιοκαθολικό ναό της γαλλικής πρωτεύουσας φυλάσσονται έργα τέχνης ανεκτίμητης αξίας, μουσικά όργανα, αγάλματα, θρησκευτικά κειμήλια – από ένα τεράστιο εκκλησιαστικό όργανο με 8.000 σωλήνες έως την υπέροχη πύλη με τον τεράστιο ρόδακα, τα περίφημα γλυπτά, τα βιτρό και τα πανύψηλα κωδωνοστάσια.
«Η κάθε πλευρά, η κάθε πέτρα του άγιου αυτού μνημείου, δεν αντιπροσωπεύει μόνο μια σελίδα της ιστορίας της χώρας, αλλά επίσης της ιστορίας της επιστήμης και της τέχνης». Η περιγραφή ανήκει στον Βίκτορ Ουγκό από το ομώνυμο μυθιστόρημα του 1831.
Τι σώθηκε όμως από τη μεγάλη πυρκαγιά που κατέστρεψε εν μια νυκτί το σύμβολο του Παρισιού, τη Νοτρ Νταμ που επί οκτώ και πλέον αιώνες κατάφερε να επιβιώσει από φυσικές καταστροφές και πολέμους;
Σώθηκαν
Ο ακάνθινος στέφανος του Χριστού
Ο ακάνθινος στέφανος του Χριστού, από τα πιο πολύτιμα κειμήλια της Παναγίας των Παρισίων. Πιστεύεται πως προέρχεται από τον σταυρό στον οποίο σταυρώθηκε ο Ιησούς. Με καταγωγή από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, δόθηκε αρχικά στον Λουδοβίκο Θ’ το 1238 και μεταφέρθηκε στη συνέχεια στη Νοτρ Νταμ.
Ο χιτώνας του Λουδοβίκου
Ο χιτώνας του Λουδοβίκου Θ΄ της Γαλλίας είναι ένα λινο ένδυμα το οποίο πιστεύεται ότι ανήκε στον μοναδικό Γάλλο βασιλιά που έγινε άγιος. Στέφθηκε το 1226, συμμετείχε στην έβδομη σταυροφορία και πέθανε κατά τη διάρκεια της 8ης σταυροφορίας, το 1270. Αγιοποιήθηκε το 1297. Επίσης απέκτησε τον ακάνθινο στέφανο.
Τα δύο κωδωνοστάσια
Αποτελούσαν τις ψηλότερες κατασκευές στο Παρίσι πριν από την ολοκλήρωση του Πύργου του Άιφελ το 1889 και χτίστηκαν μεταξύ 1220 και 1240. Το ένα εξ αυτών είχε ανακατασκευαστεί τον 19ο αιώνα και κοσμείται από χάλκινα αγάλματα των δώδεκα Αποστόλων, μαζί με τα ζώα που τους συμβολίζουν.
Μεταξύ των θησαυρών που διεσώθησαν από την πυρκαγιά είναι επίσης ο βόρειος ρόδακας, που χρονολογείται από τον 13ο αιώνα.
Η πυρκαγιά προκάλεσε την κατάρρευση μεγάλου μέρους της οροφής του εμβληματικού μνημείου, ωστόσο οι πυροσβέστες μπόρεσαν να σώσουν την πέτρινη κτιριακή δομή και τα δύο κωδωνοστάσια, αποτρέποντας την κατάρρευσή τους.
Καταστράφηκαν ή αγνοείται τύχη τους
Δεν είναι καθόλου γνωστό σε τι κατάσταση βρίσκονται οι ρόδακες στα νότια και τα δυτικά του ναού.
Επίσης, δεν υπάρχει καμία ενημέρωση για το εκκλησιαστικό όργανο, με τους 8.000 σωλήνες που λειτουργούν καθένας σαν φλάουτο και το ύψος τους κυμαίνεται από τα 10 μέτρα έως έναν πόντο.
Ο πυργίσκος κατέρρευσε. Περιείχε τρία κειμήλια: ένα μικρό κομμάτι του αγκάθινου στεφανιού που φορούσε ο Ιησούς Χριστός και κειμήλια των προστατών Αγίων του Παρισιού, Ντενί και Ζενεβιέβ.
«Ω Θεέ μου»: Σοκ, θλίψη, δάκρυα…
Κάποιοι έκλαιγαν, άλλοι προσεύχονται: εκατοντάδες τουρίστες και Παριζιάνοι, αποσβολωμένοι, σοκαρισμένοι, παρακολουθούσαν χτες τις φλόγες να «καταπίνουν» την Παναγία των Παρισίων.
Κραυγές κατάπληξης και λυγμοί ακούστηκαν από το πεζοδρόμιο, όταν το βέλος του καμπαναριού, του ιστορικού μνημείου, κατέρρευσε ενώ η φωτιά κατέτρωγε τον ξύλινο σκελετό του.
Έχοντας σαστίσει και δείχνοντας να μην πιστεύουν τα μάτια τους, οι θεατές βιντεοσκοπούν την τραγωδία με τα κινητά τηλέφωνά τους.
«Το Παρίσι παραμορφώθηκε. Αυτή η πόλη δεν θα ξαναγίνει ποτέ όπως ήταν», δηλώνει συντετριμμένος ο Φιλίπ, ένας 30χρονος άνδρας που έσπευσε στην περιοχή όταν τον ειδοποίησε ένας φίλος του.
«Είναι τραγωδία. Αν πιστεύετε στον Θεό, τώρα είναι η ώρα για να προσευχηθείτε», πρόσθεσε.
Και ενώ οι δυνάμεις ασφαλείας προσπαθούσαν να διευρύνουν την περίμετρο ασφαλείας γύρω από το κτίριο, τουρίστες και κάτοικοι εξακολουθούσαν να έρχονται, συρρέοντας στις γέφυρες του Ιλ ντε λα Σιτέ.
Μια γυναίκα, με δάκρυα να κυλούν από τα μάτια της, προσπαθούσε να βρει λόγια για να εκφράσει την οδύνη της. Όμως δεν έβγαινε φωνή από το στόμα της…
«Τελείωσε, δεν θα την ξαναδούμε, ένας χώρος αποκάλυψης καταρρέει μπροστά στα μάτια μας. Θα ήθελα να ξέρω το γιατί. Με όσα συμβαίνουν στον κόσμο, γιατί έγινε αυτό στη Νοτρ Νταμ; Είναι ίσως θεϊκό σημάδι», σχολίασε ένας 37χρονος άνδρας.
Ένας αξιωματικός της αστυνομίας, ακριβώς δίπλα του, αναφωνεί: «Ω, Θεέ μου».
Τα μηνύματα των ηγετών
Κάηκε «ένα σύμβολο της Γαλλίας», σημειώθηκε μια «φρικτή καταστροφή», εκτυλίχθηκαν «συγκλονιστικές σκηνές»: από το Βερολίνο ως το Λονδίνο, την Ουάσινγκτον, από το Βατικανό ως την Ιερουσαλήμ, οι αντιδράσεις για την πυρκαγιά στον εμβληματικό γοτθικό καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων τη Μεγάλη Δευτέρα των Καθολικών δεν έπαψαν να πολλαπλασιάζονται από χθες βράδυ.
«Οι φρικιαστικές εικόνες της Νοτρ Νταμ στις φλόγες προκαλούν οδύνη. Η Παναγία των Παρισίων αποτελεί σύμβολο της Γαλλίας και του ευρωπαϊκού πολιτισμού μας. Βρισκόμαστε νοητά στο πλευρό των γάλλων φίλων μας», ανέφερε μέσω Twitter ο Στέφεν Ζάιμπερτ, ο εκπρόσωπος της καγκελαρίου Άνγελας Μέρκελ.
«Είναι τόσο φρικτό να βλέπεις αυτή τη γιγαντιαία πυρκαγιά στην Παναγία των Παρισίων», σχολίασε μέσω Twitter ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, λίγη ώρα αφότου είχε ξεσπάσει η φωτιά. «Πρέπει να δράσετε γρήγορα», συνέχισε, προτρέποντας τη γαλλική πυροσβεστική να εξετάσει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει πυροσβεστικά αεροσκάφη.
«Η Παναγία των Παρισίων είναι ένας από τους σημαντικότερους θησαυρούς του κόσμου και οι σκέψεις μας βρίσκονται στον γαλλικό λαό αυτές τις στιγμές της οδύνης του», ανέφερε από την πλευρά του μέσω Twitter ο προκάτοχος του Τραμπ στην αμερικανική προεδρία, ο Μπαράκ Ομπάμα. «Είναι στη φύση μας να θρηνούμε όταν χάνουμε την ιστορία μας αλλά είναι επίσης στη φύση μας να ανοικοδομούμε για το αύριο, όσο πιο δυνατά μπορούμε».
«Καθώς βρίσκομαι στο Παρίσι απόψε, νιώθω στην καρδιά μου τον ίδιο πόνο με τους Γάλλους», ανέφερε επίσης μέσω Twitter η σύζυγός του Μισέλ Ομπάμα. «Αλλά ξέρω ότι η Παναγία των Παρισίων θα μας προκαλέσει ξανά δέος», συμπλήρωσε.
Η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι ανέφερε ότι οι σκέψεις της βρίσκονται «στον λαό της Γαλλίας» και στους πυροσβέστες που έδιναν μάχη «με τη φρικτή πυρκαγιά στον καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων».
«Το Λονδίνο στέκει με θλίψη στο πλευρό του Παρισιού απόψε, και πάντοτε με φιλία», έγραψε στον λογαριασμό του στο Twitter ο δήμαρχος της πρωτεύουσας της Βρετανίας Σαντίκ Καν.
Η Αγία έδρα «αντιμετώπισε με δυσπιστία και θλίψη την είδηση της φρικιαστικής πυρκαγιάς που κατέστρεψε τον καθεδρικό της Παναγίας των Παρισίων στο Παρίσι, σύμβολο του χριστιανισμού στη Γαλλία και στον κόσμο», ανέφερε το Βατικανό.
«Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στην [Ρωμαιοκαθολική] Εκκλησία της Γαλλίας αυτές τις ημέρες της μεγάλης εβδομάδας και ευχόμαστε ό,τι καλύτερο σε αυτή την εκκλησία και στους πιστούς της».
«Η Παναγία των Παρισίων στις φλόγες, τρομερά συναισθήματα, ο Βίκτορ Ουγκό, η ιστορία της Γαλλίας, της Ευρώπης. Οι σκέψεις μου και η υποστήριξή μου βρίσκονται στους γάλλους φίλους μας», ανέφερε μέσω Twitter ο πρωθυπουργός Σαρλ Μισέλ.
Η Εκπαιδευτική, Επιστημονική και Επιμορφωτική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών βρίσκεται στο «πλευρό της Γαλλίας για να σωθεί και να αποκατασταθεί αυτή η ανεκτίμητη κληρονομιά», ανέφερε μέσω Twitter η γενική της διευθύντρια, η γαλλίδα πρώην υπουργός Πολιτισμού Οντρέ Αζουλέ.
«Πόσο θλιβερό θέματα. Πόση φρίκη. Μοιράζομαι τα συναισθήματα του γαλλικού έθνους, που είναι επίσης τα δικά μας», ανέφερε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ σε ανακοίνωση που έδωσαν στη δημοσιότητα οι υπηρεσίες του στα γαλλικά.
«Η Παναγία των Παρισίων είναι η Παναγία όλης της Ευρώπης. Είμαστε όλοι μαζί με το Παρίσι απόψε», ανέφερε από την πλευρά του ο Ντόναλντ Τουσκ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, μέσω Twitter.
Ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε ότι του προκάλεσαν «φρίκη οι εικόνες της πυρκαγιάς». Ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας συμπλήρωσε ότι «σκέφτεται τον λαό και την κυβέρνηση της Γαλλίας».
«Η πυρκαγιά στη Νοτρ Νταμ είναι καταστροφή για τη Γαλλία. Και για την Ισπανία και για την Ευρώπη. Οι φλόγες καταστρέφουν 850 χρόνια της ιστορίας μας, της αρχιτεκτονικής μας, της ζωγραφικής μας, της γλυπτικής μας. Αυτό θα είναι δύσκολο να ξεχαστεί. Η Γαλλία μπορεί να υπολογίζει στη στήριξή μας στην προσπάθειά της να ανακτήσει το μεγαλείο της κληρονομιάς της», ανέφερε μέσω Twitter ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ.
Αυτό είναι «χτύπημα απευθείας στην καρδιά για τους Γάλλους και για όλους εμάς τους Ευρωπαίους», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter στα γαλλικά ο ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε.
«Τρομακτική πυρκαγιά στον καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων. Μια σκέψη για τον λαό του Παρισιού», η Ιταλία θα προσφέρει «όλη τη βοήθεια που μπορεί να δώσει», έγραψε από την πλευρά του ο υπουργός Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι.
«Η Ρώμη αγκαλιάζει το Παρίσι», ανέφερε μέσω Twitter, επίσης στα γαλλικά, η δήμαρχος της Ρώμης Βιρτζίνια Ράτζι. «Οι Ρωμαίοι βρίσκονται στο πλευρό των Παριζιάνων. Οι σκέψεις μας [βρίσκονται] σε όλους τους Γάλλους», πρόσθεσε η ίδια.
Ο πρόεδρος Μαρσέλου Χεμπέλου ντε Σόουζα σε επιστολή προς τον γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε τη θλίψη του για την πυρκαγιά σε ένα «σημαντικό σύμβολο» που χαρακτήρισε «τραγωδία για τη Γαλλία, την Ευρώπη και τον κόσμο».
«Τραγωδία για τους πιστούς, καταστροφή για τον πολιτισμό και την τέχνη σε όλο τον κόσμο», ανέφερε ο πρόεδρος Αντρέι Ντούντα μέσω Twitter.
Δεν πρόκειται απλά για «εθνική καταστροφή για τη Γαλλία, αλλά και για την ευρωπαϊκή και παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Εμανουέλ Μακρόν, είμαστε στο πλευρό σας», ανέφερε μέσω Twitter ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
«Είμαστε συγκλονισμένοι από τη μεγάλη καταστροφή της Νοτρ Νταμ. Θέλω να πω στη φίλη μου δήμαρχο Αν Ινταλγκό ότι σήμερα δεν πενθούν μόνο το Παρίσι και η Γαλλία, σήμερα πενθεί όλη η ανθρωπότητα», ανέφερε μέσω Twitter ο δήμαρχος της Αθήνας Γεώργιος Καμίνης.
«Η καταστροφή αυτού του αρχιτεκτονικού αριστουργήματος που ανήκει στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί μια καταστροφή για ολόκληρη την ανθρωπότητα», ανέφερε μέσω Twitter ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Τη βαθύτερη αλληλεγγύη μας με τη Γαλλία και με το γαλλικό έθνος μετά την φρικτή πυρκαγιά στη Νοτρ Νταμ, παγκόσμιο σύμβολο του πολιτισμού» εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών Ισραέλ Κατς.
«Μας ραγίζει την καρδιά να βλέπουμε τον καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων στις φλόγες. Οι σκέψεις μας στους γάλλους φίλους μας», ανέφερε μέσω Twitter ο πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό.