ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ: Μέσα στην Εκκλησία δεν υπάρχουν μόνο δύο «δρόμοι» σωτηρίας (γάμος ή μοναχισμός). Σώζεται και ο άγαμος, μένοντας στο σπίτι του, αρκεί ν’ αγαπάει τον Χριστό, τηρώντας τις εντολές (φυσικά ζώντας με αγνότητα).
Ὁ Απόστολος Παύλος, στα χρόνια του οποίου δεν υπήρχε μοναχισμός με τη σημερινή μορφή, συνιστά ως καλό το: «άνδρα γυναικός μη άπτεσθαι».
Επίσης λέγει: «τοις αγάμοις και ταις χήραις, καλόν αυτοίς εάν μείνωσιν ως καγώ», δηλαδή απλώς άγαμοι, χωρίς την ένταξη τους σε κάποια συγκεκριμένη μοναστική αδελφότητα.
Στην ορθόδοξη Εκκλησία διαφυλάσσεται η ελευθερία του προσώπου. Δεν μπαίνουμε σε καλούπια, μονόδρομους ή προκρούστεια διλήμματα. Ο «Δρόμος μας» είναι ο Χριστός.
Τότε κανείς «βρίσκει τον δρόμο του», όχι όταν έρχεται εις γάμου κοινωνίαν, ούτε όταν γίνεται μοναχός, αλλ’ όταν αγαπήσει τον Χριστό.
Τότε «αποκαθίσταται ο νέος/η νέα», όταν βρει τον Χριστό, η καλύτερα όταν τον/την βρει ο Χριστός, ελκυόμενος από την ταπείνωση και την αγάπη του νέου/της νέας προς Αυτόν.
Ο Γέροντας, συμφωνώντας απόλυτα με τον άγιο Παύλο, βίωνε και δίδασκε στα πνευματικά του παιδιά, αυτήν την εν Χριστώ ελευθερία, διαφοροποιούμενος ριζικά από τα κοινωνικά στερεότυπα. Σύμφωνα με μαρτυρία πνευματικού του παιδιού, σε κάποιον «πού αντιμετώπιζε δίλημμα γάμου ή παρθενίας, ο Γέροντας πρόσφερε πολλές προοπτικές σωτηρίας» λέγοντας:
«Μην ταλαιπωρείσαι άδικα, καταπιέζοντας τον εαυτό σου ν’ αποφασίσεις τώρα να διαλέξεις. Άφησε τον εαυτό σου ελεύθερο από την επίμονη αυτή σκέψη και δώσε όλη την προσοχή σου, πως να αγαπήσεις τον Χριστό, που σε αγαπά. Μπορεί να κάνεις οικογένεια, μπορεί να πας όπου σου αρέσει, να αφιερωθείς. Μπορεί όμως και να μην κάνεις τίποτε απ’ αυτά, να μείνεις στο σπίτι σου, όπως είσαι τώρα. Πάλι σώζεσαι, φτάνει ν’ αγαπάς τον Χριστό. Ὁ Χριστός θα φέρει τη λύση, πού σου ταιριάζει περισσότερο, που θα μιλήσει καθαρά στην ψυχή σου. Μη στενοχωριέσαι. Και τώρα επάνω στον δρόμο του Χριστού είσαι».
Απόσπασμα από το Βιβλίο: Το μυστήριο της εκκλησίας κατά τον Γέροντα Πορφύριο τον Αγιορείτη, Ιερομονάχου Σάββα Αγιορείτου
