Σκέψεις μετά από λίγες ημέρες παραμονής στο Άγιο Όρος

Του Ηρακλή Ρούπα

Δεν μας δίνονται συχνά οι ευκαιρίες εκείνες που μπορούμε να «εκμεταλλευτούμε» μέσα στην δυσκολία της καθημερινότητας και των προβλημάτων μας προκειμένου να χαράξουμε έστω και ένα σύντομο οδοιπορικό στον δρόμο της αυτογνωσίας αλλά και «αγνής» ιστορικής αλήθειας.

Είναι ακόμα δε λιγότερες οι φορές που η ουσιαστική διαφορετικότητα δύο κόσμων μας θέτει προ των ευθυνών μας σε σχέση με του που βαδίζουμε ως κοινωνία και ως έθνος και το ποια σίγουρα μονοπάτια θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε αν συνειδητοποιούσαμε κάποιες αλήθειες που μας προσφέρει απλόχερα η πολιτιστική μας κληρονομιά.

Με κριτικό πνεύμα και προβληματισμό λοιπόν καταθέτω στην επικοινωνία μου αυτή πόνημα εμπειρίας επιστρέφοντας από το σύντομο προσκύνημά μου στο Άγιο Όρος.

Η τριήμερη διαμονή μου εκεί μου έδωσε την δυνατότητα να απομονώσω –έστω και επιφανειακά λόγω του σύντομου χρόνου – τις σκέψεις μου προκειμένου να διαμορφώσω το πνευματικό εκείνο πεδίο που θα μου έδινε ή θα μου δώσει αργότερα τα εφόδια για να αντλήσω διδάγματα και να επεξεργασθώ δεδομένα μίας κοινωνίας «υπερβατής» όπως είναι η μοναστική κοινωνία.

Δεν πρέπει κάποιος να είναι δογματικός ως προς τον βαθμό της θρησκευτικότητας για να αντιληφθεί πως υπάρχουν στιγμές που πρέπει όλοι να κάνουμε ένα βήμα πίσω προκειμένου, αν χρειαστεί, να αλλάξουμε την οπτική μας για το πώς λειτουργούμε ως πολίτες ή ακόμα ως πολιτικά όντα. Δεν αρκεί στη σημερινή οικονομική συγκυρία να αναγνωρίζουμε την δυστυχία που υπάρχει στην κοινωνία για να προσφέρουμε ότι έχει ο καθένας.

Λίγες μέρες με τους μοναχούς είναι αρκετές για να αντιληφθούμε πως η αντίθεση μεταξύ αφθονίας και ουσιαστικής λιτότητας –για να μην λησμονώ και την ιδιότητά μου ως οικονομολόγου- θα πρέπει να μας ωθεί όλους στην στήριξη των αδυνάμων οικονομικά ως στάση ζωής και όχι ως φιλοσοφικό ή πολιτικό διακύβευμα.

Η δε ανάδειξη της ορθοδοξίας στο «αυτοδιοίκητο» Άγιο Όρος θα πρέπει να στιγματίζει την πορεία μας με βάση την συνεχή αλλά έντιμη διεκδίκηση καλύτερων συνθηκών λειτουργίας του κράτους μας στην βάση των θετικών στοιχείων της παράδοσής μας. Αυτά άλλωστε δημιούργησαν την διαχρονική υπόσταση του Αγίου Όρους.

Υπάρχει λοιπόν και μία άλλη Ελλάδα εκεί στο τρίτο πόδι της Χαλκιδικής. Μία άλλη Ελλάδα που πρέπει όλοι να επισκεφθούν ανεξαρτήτως του βαθμού πίστης ενός εκάστου. Εκεί αναδεικνύεται αθόρυβα η αγνή πλευρά πολλών αξιών που ενώ παλαιότερα διδασκόμαστε ή ακολουθούσαμε, σήμερα φαίνεται να λησμονούμε.

Μόνον όμως μέσα από την αναγνώριση της αντίθεσης των δύο κόσμων είναι δυνατόν να διαμορφώσουμε δεδομένα συνειδητής επιλογής του ορθού.

Άλλωστε ποια η ουσία εν μέσω οικονομικής κρίσης πολιτικοοικονομικών αναλύσεων και θεωριών, αν αυτές δεν συνοδεύονται από την αξιακή διαπίστωση ότι όσοι λαοί και κράτη ξεπερνούν τις κρίσεις και βελτιώνονται, αυτό το πετυχαίνουν στην βάση άντλησης των θετικών διδαγμάτων της παράδοσής τους.