Έκθεση φωτογραφίας του Στράτου Καλαφάτη
Πριν από μερικές μέρες εγκαινιάστηκε στην Θεσσαλονίκη μία από τις πιο ενδιαφέρουσες εκθέσεις φωτογραφίας των τελευταίων μηνών. Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης παρουσιάζει το μεγάλο πρότζεκτ του αναγνωρισμένου Έλληνα φωτογράφου Στράτου Καλαφάτη, με τίτλο “Άθως- Τα χρώματα της πίστης”.
Περισσότερες από εκατό φωτογραφίες από κάθε γωνιά της Αθωνικής Πολιτείας παρουσιάζονται για πρώτη φορά, μετά από χρόνια ενδελεχούς καταγραφής και δεκάδες επισκέψεις του καλλιτέχνη στο Άγιο Όρος. Ο κύκλος του πολυετούς πρότζεκτ κλείνει με την έκδοση του ομότιτλου λευκώματος από τις εκδόσεις Άγρα (142 φωτογραφίες σε περισσότερες από 200 σελίδες), ενώ η ίδια η έκθεση θα ταξιδέψει και στην υπόλοιπη Ελλάδα, αλλά κυριότερα στο εξωτερικό.
Who is who: Ο Στράτος Καλαφάτης γεννήθηκε στην Καβάλα το 1966. Πρώτος του έρωτας ήταν ο κλασικός αθλητισμός, ο οποίος και τον οδήγησε στην Εθνική Ομάδα Στίβου και στο Τμήμα Φυσικής Αγωγής του ΑΠΘ. Μετά το τέλος των σπουδών του, και αναζητώντας την τύχη του ως φωτογράφος, ξεκίνησε ένα ταξίδι στην Ευρώπη και στην συνέχεια στο Art Institute of Philadelphia (USA) όπου και παρακολούθησε μαθήματα φωτογραφίας. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1992 και μέχρι και σήμερα ασχολείται με την ανάπτυξη και υλοποίηση μακροχρόνιων φωτογραφικών πρότζεκτ όπως οι “Αρχέτυπες Εικόνες”, η “Ομόνοια 2000 Ταξίδι στον Ομφαλό της Αθήνας”, το “Ημερολόγιο 1998 -2002″ η “Saga”, το “Αρχιπέλαγος”, ο ” Άθως – Τα χρώματα της πίστης”, κ.α Όλες οι παραπάνω εργασίες έχουν κυκλοφορήσει σε βιβλία από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ και έχουν παρουσιαστεί σε πολλές σημαντικές εκθέσεις στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργήσει μαζί με την Λία Ναλμπαντίδου το STUDIOTESERA, ένα χώρο που ασχολείται με την εφαρμοσμένη φωτογραφία και την εκπαίδευση νέων φωτογράφων μέσα από πολύπλευρες εκπαιδευτικές δράσεις.
Πώς ξεκίνησε η σχέση σας με την φωτογραφία; H σχέση μου με την φωτογραφία ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Φοιτητής στο Τμήμα Φυσικής Αγωγής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο παρακολούθησα από κοντά τις πρώτες οργανωμένες φωτογραφικές δράσεις στην πόλη μας. Ήταν η εποχή που ξεκινούσε η Φωτογραφική Συγκυρία και οι πρώτες προσπάθειες της δημιουργίας ενός φωτογραφικού μουσείου. Πολλές εκθέσεις, νέοι φωτογράφοι, και ομάδες, δημιουργούσαν ένα σκηνικό γόνιμο για την ανάπτυξη της φωτογραφικής τέχνης.
Και ποια ήταν εκείνη η στιγμή που καταλάβατε ότι αυτό θα ήταν το επάγγελμά σας; Αυτό έγινε σταδιακά, μέσα από την πορεία που ακολούθησα μετά τις σπουδές μου στην Θεσσαλονίκη, και μετά τα εκπαιδευτικά ταξίδια στην Ευρώπη και στην Αμερική. Επιστρέφοντας από την Φιλαδέλφεια στην πόλη μας το 1992 δημιουργήσαμε με τον Πλάτωνα Ριβέλλη τον Φωτογραφικό Κύκλο Θεσσαλονίκης, ένα χώρο αποκλειστικά για την καλλιτεχνική φωτογραφία.
Πριν λίγες μέρες εγκαινιάστηκε στην Θεσσαλονίκη η τελευταία σας έκθεση “Άθως, Τα Χρώματα της Πίστης”. Μιλήστε μας για το πρότζεκτ.
Η έκθεση “Άθως, Τα Χρώματα της Πίστης” πραγματεύεται το μοναδικό τόπο του Αγίου Όρους περιγράφοντας το τοπίο, την αρχιτεκτονική, λεπτομέρειες της καθημερινότητας αλλά κυριότερα τους ανθρώπους που ζούνε εκεί. Για την ολοκλήρωση αυτής της εργασίας χρειάστηκαν πέντε χρόνια και είκοσι έξι συνολικά ταξίδια στην Αθωνική Πολιτεία. Σε αυτό το διάστημα επισκέφτηκα και φωτογράφησα σχεδόν στο σύνολο της την Επικράτεια του Αγίου Όρους. Υπάρχουν φωτογραφίες από κάθε γωνιά του Αγίου Όρους. Μέσα από μονές, κελιά, σκήτες, σπηλιές και ησυχαστήρια. Η όλη ιδέα ξεκίνησε από ένα ταξίδι με τον φίλο και συνεργάτη μου Αρσένιο Τοπτσίδη, που σκοπό του είχε να φωτογραφήσουμε τους μαθητές της Αθωνιάδος Ακαδημίας. Τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα αυτής της πρώτης φωτογράφησης δημιούργησαν τις συνθήκες για τη συνέχεια.
Αλήθεια, ποια είναι η δική σας σχέση με το Άγιο Όρος;
Επισκέπτομαι το Άγιο Όρος από μαθητής, αλλά ήταν η πρώτη φορά που επιχείρησα να το αντιμετωπίσω ως φωτογράφος. Η χιλιόχρονη ιστορία του και η βραδύτητα του χρόνου που επικρατεί στην Αθωνική Πολιτεία είναι τα πράγματα που με εντυπωσιάζουν περισσότερο σ’ αυτό. Προσεγγίζετε και απαθανατίζετε το Άγιο Όρος όπως ποτέ δεν το έχουμε δει ως τώρα, ή έστω όπως δεν συνηθίζεται τις περισσότερες φορές. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα χαρακτηριστικά εκείνα που κάνουν την σειρά αυτή τόσο ιδιαίτερη; Το άγιο όρος έχει μια βαριά ιστορία, μια βαθιά θρησκευτικότητα, και μια δική του λογική. Αυτά δεν μπορεί να τα αγνοήσει κανείς. Σαν φωτογράφος κινήθηκα με απόλυτο σεβασμό προς τους ανθρώπους και τον τόπο ενώ την ίδια στιγμή έμεινα πιστός στις φωτογραφικές μου πεποιθήσεις. Το αποτέλεσμα που προκύπτει περιγράφει ένα Άγιο Όρος προσωπικό, που δεν αγνοεί και δεν απορρίπτει.
Είχατε κάποιους περιορισμούς σχετικά με το τι μπορούσατε ή όχι να φωτογραφίσετε;
Το Άγιο Όρος ήταν και είναι από τα πιο πολυφωτογραφημένα μέρη στον κόσμο. Σήμερα πιστεύω ότι υπάρχουν περισσότερες απαγορεύσεις και περιορισμοί στις σύγχρονες κοινωνίες. Όλα είναι θέμα προσέγγισης και ευθύτητας σε σχέση με τις προθέσεις σου.
Υπάρχουν στερεότυπα όσον αφορά το τι περιμένει κανείς να δει όταν ακούει για μια έκθεση φωτογραφίας για το Άγιον Όρος;
Υπάρχει μια έντονη στερεοτυπική εικόνα του Αγίου Όρους, πράγματι, που προκύπτει από τις προηγούμενες φωτογραφικές εργασίες που έχουμε δει, και οι οποίες χρησιμοποιούν συνήθως την γλώσσα του φωτορεπορτάζ. Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις ή και δυσκολίες της ενδελεχούς αυτής φωτογραφικής καταγραφής; Να κατανοήσω και να πλησιάσω.
Πού θα ταξιδέψει το πρότζεκτ μετά την Θεσσαλονίκη;
Με την έκθεση αυτή και το βιβλίο των εκδόσεων ΑΓΡΑ κλείνει και ο κύκλος του πρότζεκτ. Υπάρχει ένας μακρύς προγραμματισμός για την παρουσίαση τους στην υπόλοιπη Ελλάδα, αλλά κυρίως στο εξωτερικό. Ο αμέσως επόμενος σταθμός είναι το Βερολίνο όπου το πρότζεκτ θα παρουσιαστεί στο Ελληνικό Κέντρο Πολιτισμού, στις 11 Δεκεμβρίου 2014.
Κάτι τελευταίο κύριε Καλαφάτη;
Θα ήθελα να επισημάνω ότι για αυτή τη μακροχρόνια και μεγάλη σε όγκο εργασία, εργάστηκαν μαζί μου πολλοί φίλοι και συνεργάτες που πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους ο καθένας με τον τρόπο του. Τους ευχαριστώ όλους από καρδιάς.
-120x86.jpg)
